Summary
Bvj Max Samenvatting Thema 4 DNA VWO 5 alle basisstoffen
- Course
- Level
Samenvatting Thema 4 DNA Biologie voor jou MAX Boek 5B. Theorie, begrippen en plaatjes met uitleg
[Show more]
Seller
Follow
pleunschoormans
Content preview
1H4.1 De bouw en functie van DNA
A. Het Genoom
● Genoom: geheel aan erfelijke informatie
● Eukaryoten: kern DNA, mtDNA (in mitochondriën) en DNA in
chloroplasten (planten)
● Mitochondriën en chloroplasten gebruiken eigen DNA ->
circulair DNA
● Prokaryoten: DNA los in cytoplasma, circulair DNA molecuul
en plasmiden (korte stukjes circulair DNA)
B. De bouw van DNA
● DNA molecuul = nucleïnezuur
● DNA nucleotide :
- Desoxyribose
- Fosfaatgroep (5e C-atoom)
- Stikstofbase (1e C-atoom)
⤷ Adenine (A); Thymine(T) (2 H-bruggen)
⤷ Cytosine(C); Guanine (G) (3 H-bruggen)
● 3e C-atoom gaat binding aan met fosfaatgroep
● 5' - uiteinde -> fosfaatgroep; 3' - uiteinde -> OH-groep
● Leesrichting van 3’ naar 5’
● Dubbelstrengs DNA molecuul -> helix structuur ene keten
van 3’ naar 5' en andere van 5' naar 3’
● Histonen: eiwitten waar DNA om gewikkeld is.
● Nucleosoom: aantal histonen met eromheen gewikkeld DNA.
● Koppelings DNA: DNA tussen twee nucleosomen.
● Chromosoom: DNA opgerold tot dikke draad
, 2
C. DNA-Sequentie
● Sequentie: volgorde van nucleotiden
● Gen: deel van DNA-molecuul dat sequentie voor aanmaak eiwitten heeft.
D. Niet-Coderend DNA
● Niet-coderend DNA (98,5%): codeert niet voor eiwitten
⤷ Codeert wel voor moleculen met regulerende functie bijv eiwitsynthese; repetitief DNA;
genen die hun functie hebben verloren.
H4.2 DNA-replicatie
A. Replicatiestartpunt en replicatiebel
● In kernplasma zijn vrije nucleotiden
⤷ dATP, dTTP, dGTP, dCTP
⤷ Bestaan uit desoxyribose (d), een base (A,T,C,G) en 3
fosfaatgroepen (TP)
● Helicase (enzym) verbreekt waterstofbruggen tussen
basenparen -> helixstructuur verdwijnt -> replicatiebel ontstaat
● Bij eukaryoten meerdere replicatie starten per DNA-molecuul
en bij prokaryoten slechts één (dus trager).
, 3
B. Constante en onderbroken replicatie
● Waar basenparing verbroken is binden speciale
eiwitten (SSBP’s) aan de strengen om herkoppeling
te voorkomen.
● Replicatie begint met primer (kort stukje RNA),
gemaakt door enzym primase (complementair)
● DNA polymerase kan immers alleen aan 3’-
uiteinden van al bestaande streng nucleotide
vastplakken.
● DNA-polymerase bindt dATP, dTTP, dGTP of dCTP
aan single strand keten -> energie ontstaat door
afsplitsen van twee fosfaatgroepen
● Replicatie bel in twee richtingen door opengaan bindingen
● Leidende streng volgt uit elkaar gaan van ketens
● Volgende streng: DNA-polymerase kan steeds maar korte Okazaki-fragmenten maken vanaf
primer.
⤷ Dit gaat in tegengestelde richting maar netto in dezelfde richting. ->RNA primers worden
vervangen door DNA-nucleotiden -> DNA-ligase koppelt okazaki fragmenten aan elkaar.
● Na replicatie wordt DNA weer helix -> chromosoom heeft nu 2 chromatiden -> centromeer
houdt chromatiden door waterstofbruggen nog bij elkaar -> iedere chromatiden oude en
nieuwe keten
C. Telomeren en veroudering
● DNA-molecuul per celdeling korter -> RNA primer op uiteinde
wordt afgebroken, want geen 3’-uiteinde beschikbaar.
● Uiteinden chromosomen bezitten telomeren (niet coderend DNA
ingekapseld in eiwitten) -> voorkomt dat genen in DNA
beschadigd worden -> 5’ - TTAGGG - 3’ herhalend
● Telomeer na 50 celdeling te kort -> apoptose van de cel.
D. PCR
● PCR (Polymerase chain reaction) -> DNA vermeerderen.
● Primers van 20 - 30 nucleotiden (dus maar 1 bindingsplek)
● Stappen PCR:
1. Verhitting tot 95 graden -> denaturatie: de twee strengen gaan uit elkaar.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pleunschoormans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now