Begrip
H8 Definitie
Endogeen Gestuurd vanuit het lichaam (bijv. biologische
klok)
Circadiaan ritme Dagelijks ritme (24,2 uur,
slaap/eten/lichaamstemperatuur/vrijkomen
hormonen/urine-uitstoot/gevoeligheid voor
bepaalde medicijnen)
Circa-annuaal ritme Jaarlijks ritme
Zeitgebers Factoren die ervoor zorgen dat een iets
afwijkend biologisch ritme aangepast wordt aan
de 24-uurse dag (beweging, geluid, maaltijden,
temperatuur van de omgeving)
Belangrijkste = licht
Jetlag Onderbreking van circadiane ritmes, te wijten
aan het veranderen van tijdzones (mismatch
tussen interne circadiane klok en externe klok)
Nuclueus suprachiasmaticus (SCN) Deel van de hypothalamus, ligt boven het
optische chiasme (kruispunt oogzenuwen),
zorgt voor belangrijkste over de circadiane
ritmes van slaap en temperatuur
Bij beschadiging worden ritmes minder
constant en niet meer aangepast aan
omgevingspatronen van licht en donker
Produceert circadiane ritmes op een niet
aangeleerde manier, gecontroleerd door genen
Tractus retinohypothalamicus Zenuwbaan door de oogzenuw en optisch
chiasme naar SCN, axonen vanaf deze vaan
veranderen de ‘instellingen’ van de SCN ->
krijgen input van ganglioncellen die direct
reageren op licht
Pijnappelklier Endocriene klier (produceert hormonen), achter
de hypofyse
Laat melatonine vrij, dat circadiane +
circannuale ritmes beïnvloedt, uitscheiding
begint ongv. 2-3 uur voor bedtijd
Slaap Staat ie het brein actief produceert,
gekarakteriseerd door afname van
hersenactiviteit en reacties op stimuli
Coma Lange periode van onbewust zijn, veroorzaakt
door hersenschuddingen /beroertes/ziektes
Vegetatieve staat Persoon wisselt tussen periodes van slaap en
gematigde opwinding, maar geen bewustzijn
van omgeving
Minimale staat van bewustzijn Zo nu en dan periodes van zinvolle acties en
een begrensde hoeveelheid spraak en begrip
Hersendood Conditie zonder tekenen van
hersenactiviteit/reacties op stimuli
Polisomnografie Combinatie van EEG en oogbewegingsmetingen
Alfagolven Karakteristiek voor ontspanning, niet voor
volledige waakzaamheid
k-complexen Scherpe golf van hersenactiviteit, kenmerkend
, voor tijdelijke inhibitie van neuronal firing
Sleep spindles Series van 12-14 Hz golven in bursts die
minstens een halve seconde duren
Trage golfslaap Hartslag, ademhaling en hersenactiviteit
verlagen, langzame, grote amplitudegolven
komen vaker voor. Dit impliceert dat neuronale
activiteit erg is gesynchroniseerd.
Paradoxale slaap Hersenactiviteit relatief hoog, nekspieren
volledig ontspannen, diep en lichte slaap
Rapid Eye Movement (REM) = paradoxale slaap, onregelmatige snelle golven
van lage spanning, combineert lichte slaap
Veel hersenactiviteit, ontspanning grote
spieren
Non-REM (NREM)-slaap Overige fases van slaap
Reticulaire formatie Structuur dat selectief opwinding en
concentratie verhoogt in verschillende delen
van de voorhersenen
Pontomesencephalon Deel van de reticulaire formatie dat bijdraagt
aan corticale opwinding-> deze axonen reiken
tot in de voorhersenen, laten acetylcholine en
glutamine vrij -> cellen in basale ganglia,
thalamus en hypothalamus worden geëxciteerd
-> houdt opwinding in stand tijdens
waakzaamheid en verhoogt het als reactie op
nieuwe/uitdagende taken
Locus coeruleus Klein deel van de pons, stuurt af en toe ‘bursts’
van impulsen uit als reactie op betekenisvolle
(vooral degene die emotionele opwinding
veroorzaken) gebeurtenissen
Orexine Neurotransmitter dat waakzaamheid en
opwinding doet toenemen
PGO-golven (pons-geniculate-occipatal) hoogamplitude electrische potentialen,
kenmerkend voor REM
Insomnia Slapeloosheid
Slaapapneu Verslechterde mogelijkheid om te ademhalen
tijdens de slaap
Narcolepsie Aandoening, gekenmerkt door frequente
periodes van slaperigheid overdag, soms
kataplexie: verlamming bij heftige emoties
Periodieke bewegingsstoornis (PLMD) Aandoening, gekenmerkt door onvrijwillige
bewegingen van de armen en benen tijdens de
slaap
Nachtangsten Ervaringen van intense angst tijdens de slaap,
vaak word je hiervan schreeuwend wakker
Slaapwandelen Komt vooral voor bij kinderen, meestal niet
gepaard met dromen, vindt plaats in fase 3 & 4
Slaapseks Slaapstoornis waarbij mensen seksueel gedrag
vertonen terwijl ze slapen en het zich achteraf
niet kunnen herinneren
Activatie-synthese hypothese Droom is een representatie van de poging van
het brein om betekenis te geven aan karige en
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fennapoot. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.84. You're not tied to anything after your purchase.