Samenvatting Biologie voor jou VWO 4 - Thema 6: Mens & Milieu
10 views 0 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Book
Biologie voor jou MAX 4 vwo 2019 lob A
Samenvatting met alle belangrijke termen uit het desbetreffende thema + overzichtelijke afbeeldingen om de stof goed te begrijpen. Deze samenvatting is duidelijk en krachtig geschreven zonder langdradige stukken tekst. Hierdoor ben je optimaal voorbereid voor je school- en eindexamens! Veel succes ...
Thema 6: Mens & milieu
6.1 De relatie tussen mens en milieu
Begrippen:
Ecosysteemdienst: dienst die een ecosysteem aan mensen levert
● 3 categorieën:
○ Productiediensten: verstrekken van een product door ecosysteem
(drinkwater, voedsel)
○ Culturele diensten: gelegenheid tot recreatie
○ Regulerende diensten: dienst die andere diensten ondersteunt (kringloop
nutriënten in een ecosysteem)
Duurzame ontwikkeling: ontwikkeling of vooruitgang dat niet ten koste gaat van de mensen
of natuur (nu en in de toekomst)
● Kringloopeconomie: systeem waarin grondstofvoorraden niet worden uitgeput en
reststoffen opnieuw worden gebruikt
○ Tegenovergestelde = lineaire economie
Oorzaken en gevolgen van milieuproblemen:
Oorzaken
- Hoge bevolkingsdruk
- Veranderde levenswijze van mensen
● Industriële productie, welvaartsgroei, technische ontwikkeling etc
Gevolgen
- Vervuiling van lucht, water en bodem door afvalstoffen
- Uitputting grondstoffen
- Aantasting landschap
- Vermindering van biodiversiteit
6.2 Kringlopen
Begrippen:
Broeikasgassen: gassen die door hun aardopwarmingsvermogen in de atmosfeer bijdragen
aan het verhogen en in stand houden van de evenwichtstemperatuur van de aarde (kaatst
warmte terug)
➔ Versterkt broeikaseffect: bijgevolg tot een verhoging van de gemiddelde
aardtemperatuur en dus tot een globale. De verhoogde concentraties aan
broeikasgassen in de atmosfeer versterken het natuurlijke broeikaseffect.
● Gevolgen: verhoging van de gemiddelde aardtemperatuur en dus tot een
globale klimaatverandering, andere organismen dus verandering in
voedselketen, water van oceaan verzuurt
Stikstofassimilatie: uit nitraationen en glucose worden stikstofhoudende organische
verbindingen opgebouwd, zoals eiwitten
Ammonificatie: reducenten breken organische stikstofverbindingen af tot NH₃ (ammoniak) en
NH₄⁺ (ammonium)
Nitrificatie: omzetting van NH₄⁺ in NO₂¯ (nitriet) en vervolgens in NO₃¯ (nitraat)
● De bacteriёn die dit doen halen energie uit deze omzetting om hun
eigen organische stof te maken. Deze bacteriёn hebben
, chemosynthese en hebben geen zonlicht nodig dus ze zijn chemo-
autotroof.
Denitrificatie: denitrificerende bacteriën zetten nitraationen om in gasvormige stikstof (N2)
Chemosynthese: bacteriën gebruiken van chemische energie om glucose te maken uit CO2
en water (dus, zonder fotosynthese)
Kringlopen:
Producenten
- Autotrofe bacteriën en planten die lichtenergie vastleggen in chemische energie van
organische stoffen door het opnemen van anorganische stoffen
- Produceren: glucose, aminozuren (eiwitten) en andere organische stoffen waaruit
planten zijn opgebouwd
Consumenten
- Dieren en mensen die na vertering een deel van de opgenomen stoffen in
organische stoffen vastleggen
- Omzetting: organische stoffen naar andere organische stoffen
Reducenten
- Bacteriën en schimmels die organische stoffen mineraliseren
- Omzetting: afbraak van organische stoffen tot anorganische stoffen, waardoor
mineralen beschikbaar komen voor producenten
Koolstofkringloop samenvattend:
- Producenten nemen CO2 op uit de lucht en produceren organische stoffen door
fotosynthese
- Consumenten nemen deze organische stoffen op als voedsel
- Reducenten breken organische resten af (van consumenten) tot anorganische
stoffen
Kringloop herhaalt zich
Koolstofkringloop op land:
- Bijv. Je eet een appel dat glucosemoleculen bevat
- CO2 adem je uit → producenten nemen CO 2 op
- Bijv. Organische stoffen in afvalemmer worden afgebroken door reducenten
- Koolstof uit de organische stoffen komt in de lucht als CO2 → producenten nemen
CO2 op
Koolstofkringloop in water:
- Bijv. Vis ademt CO2 uit. Er ontstaat HCO3-
- Algen en waterplanten nemen HCO3- op voor hun fotosynthese → producenten
nemen op
- Bijv. Consumenten nemen HCO3- op en maken CaCO3
- Kalk(van schelpdieren) blijft lang intact dus geen koolstof voor producenten
- Zuur regenwater lost kalksteen na lange tijd weer op en CO2 komt weer vrij →
producenten nemen op
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deminguyen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
