Summary
Samenvatting Endocrinologie van Pathofysiologie IV (J000499A)
- Course
- Institution
Samenvatting hoofdstuk Endocrinologie van Patho IV gegeven door Prof. Lies Lahousse. Geslaagd in 1e zit.
[Show more]
Seller
Follow
Farmaa
Reviews received
Content preview
EndocrinologieAlgemeen
Endocriene regeling lichaam
Zenuwstelsel + endocriene systemen = regeling van lichaamsfuncties
noradrenaline: neurotransmitter door sympathische post-ganglionaire neuronen (OS) + hormoon in bijnier
Zenuwstelsel Endocriene systemen
Molecule Neurotransmitters in respons op zenuwimpuls Hormonen vrijgesteld door endocriene
klieren
Plaats van effect Lokaal thv post-synaptisch membraan Veraf via bloedbaan thv doelorganen
Doelcellen Spieren, klieren, andere zenuwcellen Specifieke cellen/organen
Start effect Snel (1/1000sec) Traag (sec – uren – dagen)
Duur effect Kort (msec) Langer (sec – dagen)
Exocrien, endocrien, paracrien, autocrien
Exocrien: secretie van producten via specifieke kanalen in lichaamsholte, lumen, buitenoppervlak
Endocrien: secretie hormonen in interstitieel vocht rondom kiercellen diffusie in capillairen algemene
bloedcirculatie
- Paracrien: effect lokaal op naburige cellen
bv. histamine door mastcellen pariëtale cellen HCl secretie ↑
NO door endotheel gladde spiercellen vasodilatatie
- Autocrien: effect op dezelfde cel waaruit gesecreteerd
bv. interleukines
Werking hormonen
Hormoon receptoren in/op doelcellen/doelorganen hormonale respons
- Vetoplosbare hormonen: steroïde hormonen (afgeleiden van cholesterol), schildklierhormonen, in bloed
gebonden aan transporteiwitten, enkel vrije fractie (0,1-10%) kan diffunderen door plasmamembraan
- Wateroplosbare hormonen: hypothalame en hypofysaire hormonen, spijsverteringshormonen, circuleren
vrij in bloed, interactie met receptoren op plasmamembraan van doelcellen boodschappermolecule
Effecten: synthese, verandering permeabiliteit, invloed transport, snelheidsveranderingen, contracties spiercellen
Respons afh van concentratie hormoon, aantal receptoren, aanwezigheid andere hormonen
Permissief effect: 2+ andere hormonen nodig voor effect
Synergistische effect: effect 2 hormonen samen > effect elk apart
Antagonistisch effect: 2 hormonen met tegengestelde/omgekeerd effect
Hypothalamus-hypofysesysteem
Grote regelcentrum van hormoonhuishouding organisme
Ligging: aan basis van hersenen hypothalamus en hypofyse met hormoonproductie voor doelorganen
Via capillair netwerk in bloedcirculatie
Vrijstelling geregeld vanuit zenuwstelsel door chemische veranderingen in bloed/hormoonconcentratie
vanuit doelorganen via principe van negatieve terugkoppeling
Stimulatie door hormonen thv doelorganen verminderde hormoonvrijstelling thv hypothalamus en
hypofyse
1
, Hypothalamus
Regelcentrum in zenuwstelsel en endocriene klier voor lichaamsfuncties (honger, dorst, lichaamstemp, slaap-
waakritme, opslag energiereserves…)
Betrekking tot essentiële processen (groei, ontwikkeling, metabolisme, homeostase)
Via zenuwimpulsen naar hersenstam, via vrijstelling hormonen richting hypofyse
Via uitlopers thv posterieure hypofyse gesecreteerd met direct effect:
- Antidiuretisch hormoon (ADH): waterhuishouding
- Oxytocine: contratie uterus, ejectie moedermelk
Releasing factoren: hormonen met invloed productie hormonen in anterieure hypofyse
- Thyrotropine-releasing hormoon (TRH): productie thyroïdstimulerend hormoon (TSH)
- Groeihormoon-releasing hormoon (GHRH): productie groeihormoon of somatotropine (GH)
- Groeihormoon-inhiberend hormoon (GHIH)/somatostatine: remt productie groeihormoon
- Corticotropine-releasing hormoon (CRH): productie corticotropine/adrenocorticotroop hormoon (ACTH),
melanocytstimulerend hormoon (MSH)
- Gonadotropine-releasing hormoon (GnRH): productie van luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend
hormoon (FSH)
- Prolactine-releasing hormoon (PRH): productie prolactine (PRL)
Hypofyse
Endocriene klier aan onderzijde hersenen verdeeld in:
- Adenohypofyse: anterieure hypofyse/voorkwab
- Neurohypofyse: posterieure hypofyse/achterkwab
- Pars intermedia: tussenkwab, onderdeel van adenohypofyse vanaf foetale ontwikkeling
- Hypofysesteel met zenuwvezels en bloedvaten voor verbinding tussen hypofyse en hersenen
(hypothalamus)
Adenohypofyse
Secretie oiv stimulerend releasing hormoon en onderdrukkende inhiberende hormonen uit hypothalamus
Hypothalame hormonen in adenohypofyse via portaal systeem (lever)
5 celtypes voor 7 diverse hormonen:
- Thyroïdstimulerend hormoon (TSH): productie in thyreotrope cellen oiv TRH, thv schildklier toename
schildklierhormoon productie gestegen bloedspiegel aan schildklierhormoon (via negatieve feedback)
vermindering TSH-vrijstelling: direct thv hypofyse, indirect door inhibitie TRH-vrijstelling thv hypothalamus
- Groeihormoon (GH): productie in somatotrope cellen van adenohypofyse na stimuli van GHRH, gorei en
ontwikkeling sinds geboorte tem puberteit, stabilisatie spier/botweefselverhouding, stimulatie metabolisme,
vorming en secretie kleine hormonen (insulin-like growth factors (IGFs) in lever, spieren, skelet groei en
vermenigvuldiging ), onderdrukt GHIH, balans GHRH en GHIH geregeld door bloed-glucosespiegel,
bevordering secretie GH via hypoglycemie, vermindering vrije vetzuren, toename aminozuren bloed,
toename activiteit sympathisch zenuwstelsel
- Adrenocorticotroop hormoon (ACTH): productie in corticotrope cellen na vrijstelling van CRH door
hypothalamus, ACTH thv bijnierschors vorming en vrijstelling cortisol, glucocorticoïden, androgenen
(mannelijke geslachtshormonen) ACTH vrijstelling inhiberen via negatieve feedback, ACTH voor stress
(fysiek en psychologisch)
- Melanocytstimulerend hormoon (MSH): productie in corticotrope cellen oiv CRH, pigementatie huid en
slijmvliezen, hyperpigmentatie bij aandoening bijnierschors (door verwantschap met ATCH rn MSH)
- Luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon (FSH): productie in gonadotrope cellen tegen
GnRH vanuit hypothalamus
LH: eisprong, ontstaan corpus luteum, productie progesteron, bij mannen productie testoteron
FSH: groei eicelfollikels, oestrogeenvrijstelling uit follikels, bij man spermatogeonese
secretie GnRH, LH, FSH via negatieve feedback geregd door inhibine, testosteron, oestrogeen
- Prolactine (PRL): productie in mammotrope cellen toename borstklierweefsel tijdens zwangerschap,
productie moedermelk (vorming na stimulatie (priming) van borstklierweefsel door oestrogeen,
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Farmaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73918 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now