Verslag Ruimte voor de Rivier: Waterberging Volkerak-Zoommeer
3 views 0 purchase
Course
Aardrijkskunde
Level
VWO / Gymnasium
Dit verslag kan zowel door havo als vwo leerlingen gebruikt worden. Het verslag is tot detail geschreven en focust zich volledig op verschillende invalshoeken van het desbetreffende onderwerp. Veel plezier!
Toegewezen cijfer: 9
Door: Demi Nguyen
Klas: V5.ak1
Docent: M. Arits
Datum: 22-06-2021
,Inhoudsopgave
blz.
1. Inleiding 2
1.1 Deelvragen 2
2. Het klimaat verandert 3
3. Waterbeleid in Nederland 4
4. Ruimte voor de Rivier 6
5. Het Volkerak en Zoommeer 8
5.1 Het Volkerak 8
5.2 Het Zoommeer 8
5.3 Volkerak-Zoommeer 9
6. Waterberging Volkerak-Zoommeer 10
6.1 Aanleiding en doelstelling 10
6.2 Maatregelen 10
6.3 Twee scenario's 12
6.3.1 Situatie zonder waterberging 12
6.3.2 Situatie met waterberging 12
6.4 (Toekomstige) resultaten en voorbereidingen 14
7. Effecten en ontwikkelingen op de omgeving 15
7.1 Water 15
7.2 Landbouw 15
7.3 Natuur 16
7.4 Recreatie 16
7.5 Scheepvaart 17
8. Problemen in het Volkerak-Zoommeer 18
8.1 Verzilting en zout kwel 18
8.2 Blauwalgen 18
9. Toekomstparagraaf 20
10. Conclusie 21
11. Bronvermelding 22
12. Logboek 23
1
,1. Inleiding
Op 20 mei 2021 werd een opdracht meegegeven om een praktische opdracht uit te voeren
met betrekking op het programma ´Ruimte voor de rivier´. Eén van de projecten van dit
programma is de waterberging Volkerak-Zoommeer. Het Volkerak-Zoommeer is sinds 28
januari 2016 benoemd tot de grootste waterberging in Nederland. Om een goed beeld te
kunnen schetsen wat het programma ´Ruimte voor de Rivier´ inhoudt en hoe het project
waterberging Volkerak-Zoommeer tot stand is gekomen, zijn de volgende deelvragen
bedacht:
1.1 Deelvragen
De deelvragen die onderzocht worden:
● Wat heeft Nederland gedaan om een veilige waterbeleid mogelijk te maken?
● Hoe ziet de toekomstvisie eruit voor het waterbeheer in Nederland?
● In welke omstandigheden verandert de waterafvoer van een rivier?
● Wat is de voornaamste oorzaak en gevolgen van een te grote waterafvoer van een
rivier op de omgeving?
Deze bovenstaande deelvragen worden in dit verslag verwerkt, zodat er in de hoofdstukken
één of meerdere van deze deelvragen worden beantwoord.
Dit verslag geeft naast het beantwoorden van de bovenstaande deelvragen informatie over
het waterbeheer in Nederland, de programma ´Ruimte voor de Rivier´ en een ruim beeld
over de uitvoerende maatregelen rondom het gebied Volkerak-Zoommeer. Daarnaast wordt
het project waterberging Volkerak-Zoommeer volledig uitgewerkt met zijn bijhorende
ontwikkelingen op de nabije omgeving. Ten laatste komt er een toekomstparagraaf van
Nederland aan bod.
2
,2. Het klimaat verandert
Zeespiegelstijging, droogteperiodes, hittegolven, extreme neerslag en afname van
biodiversiteit. Dit zijn allemaal de gevolgen van klimaatverandering. Klimaatverandering
heeft de afgelopen 65 jaar voor een temperatuurstijging van 1,0 °C op mondiaal niveau
gezorgd.1 In Nederland is zelfs het jaarlijkse gemiddelde sinds 1906 met 1,9 °C
toegenomen. In het verleden droeg de natuurlijke oorzaken als vulkaanuitbarstingen,
meteorietinslagen en de activiteit van de zon bij aan de opwarming van de aarde.
Momenteel is de mens de voornaamste oorzaak van klimaatverandering.
1
Gemiddelde stijging wereldtemperatuur
van afgelopen 65 jaar
Door de uitstoot van broeikasgassen, zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, heeft
dit sinds de industriële revolutie voor een versterkte broeikaseffect gezorgd. Hierdoor nam
de wereldtemperatuur drastisch toe. Broeikasgassen als methaan en CO2 zorgen ervoor dat
warmte wordt vastgehouden in de atmosfeer, waardoor de dampkring extra wordt
opgewarmd en de temperatuur op aarde stijgt. CO2 neemt toe door de verbranding van
aardolie of steenkool (fossiele brandstoffen). Methaan draagt daarentegen veel meer bij aan
het versterkte broeikaseffect. Methaan komt namelijk vrij bij intensivering van het landbouw,
moerasgassen en het weglekken van aardgas.
Nederland krijgt door het versterkte broeikaseffect steeds meer last van extreem weer in de
vorm van stortbuien en lange droge en hete periodes. Het neerslagregiem, de verdeling van
de hoeveelheid neerslag over een bepaalde periode, wordt onregelmatiger in Nederland. De
zomers worden droger terwijl de winters natter worden. Daarnaast vormt de jaarlijkse
zeespiegelstijging een gevaar voor Nederland.
De 2 oorzaken van zeespiegelstijging zijn:
● Water zet uit bij opwarming van zeewater door klimaatverandering.
● Afsmelten van water van gletsjers en landijs.
Hierdoor wordt de waterafvoer van rivieren hoger en stijgt het overstromingsrisico in
Nederland. Nederland moet dus beschermende maatregelen nemen om dit te voorkomen.
3
, 3. Waterbeleid in Nederland
De Watersnoodramp in 1953 was een catastrofe voor Nederland. Als reactie hierop, heeft de
Nederlandse regering meteen maatregelen genomen om dergelijke overstromingen te
voorkomen. De Deltacommissie werd ingesteld.
Om de veiligheid in Nederland te vergroten werd de Deltawerken door de Deltacommissie
opgesteld. De Deltawerken is een groot verdedigingssysteem dat bestaat uit waterkeringen
als dammen, stormvloedkeringen en sluizen om hoogwater tegen te gaan vanuit de
Noordzee.2
2
De Deltawerken in Zeeland, Noord-Brabant en
Zuid-Holland
Naast het bouwen van waterkeringen worden er ook dijken langs de rivieren en
zandsuppletie aan de kusten toegepast om het water tegen te houden. Dit kan echter niet in
de toekomst doorgaan. Het verhogen van dijken zorgt er namelijk voor dat dijken verzwaren
en wegzakken onder hun gewicht. Dit leidt uiteindelijk op een verhoogde
overstromingsgevaar. Dit risico kan Nederland zich niet opnieuw veroorloven.
Het waterbeheer is dus ontzettend belangrijk voor Nederland. Hierbij worden de
Waterschappen en de Rijksoverheid als belangrijkste waterbeheerders aangewezen. In
samenwerking met provincies en gemeenten zorgen ze voor een optimale bescherming van
gebieden tegen overstromingen. Ook zorgen ze voor een zoetwatervoorziening en goed
waterkwaliteit in heel Nederland.
In de loop van de jaren zijn er heel wat plannen opgesteld via het Integraal Waterbeleid. Dit
is een samenhangend beleid op het gebied van waterveiligheid en watervoorziening. Het
Nationaal Waterplan, dat een voorbeeld is van het Integraal Waterbeleid, richt zich op
duurzame veiligheid en zoetwatervoorziening. Verder is er een plan samengesteld om
Nederland te beschermen tegen overstromingen of een tekort aan zoet water. Dit wordt het
Deltaprogramma genoemd dat in 2008 werd opgesteld door de 2e Deltacommissie.
Doordat Nederland voor een groot gedeelte onder de zeespiegel ligt en te maken heeft met
bodemdaling, zal zonder dit waterbeheer het westen van Nederland al onder water liggen.3
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deminguyen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.69. You're not tied to anything after your purchase.
