Summary
Samenvatting hoofdstuk 1 geschiedenis mavo 4
- Course
- Level
Samenvatting hoofdstuk 1 geschiedenis mavo 4, over Thorbecke, wetje van van Houten, Wilhelmina Drucker, Triaspolica, verloop rechtzaken
[Show more]
Seller
Follow
avdb3
Content preview
Geschiedenis hoofdstuk 1Revolutionair jaar 1848: een groep rijke burgers kwam in opstand omdat ze wel belasting betaalde
maar nergens over mochten meepraten. Deze liberalen wilden dat de burgers meer macht kregen en
de koning minder.de overheid zou voor orde en veiligheid moeten zorgen in het land, en zich zo
weinig mogelijk moeten bemoeien met de levens van de burgers. Daardoor zou er meer vrijheid zijn
voor mensen. Toen er ook in Nederland rellen uitbraken gaf koning Willem 2 een groep mensen de
opdracht om een grondwet herziening te schrijven. De leider van deze groep mensen was de liberale
politicus Johan Thorbecke.
Emancipatie: strijd voor het krijgen van dezelfde rechten als andere groepen in de samenleving
Triaspolitica: is een politiek systeem dat er voor zorgt dat de macht in drie delen is verdeeld:
wetgevende macht, rechtelijke macht en uitvoerende macht. Het idee hierachter is dat een soort
macht niet de overmacht zou krijgen. Daarom controleren de 3 machten elkaar.
Parlementaire democratie: democratie waarin burgers via gekozen volksvertegenwoordigers invloed
hebben op het bestuur.
Johan Thorbecke: Johan was een liberaal die in 1944 lid werd van de tweede kamer. Hij probeerde
de koning ervan te overtuigen dat de macht in Nederland anders verdeeld moest worden. De koning
wilde dat niet maar 4 jaar later toen er in Nederland ook rellen kwamen veranderde hij van mening
en vroeg Thorbecke om een grondwet herziening te schrijven. Het parlement kreeg meer macht en
de koning minder. Thorbecke vond dat alleen rijke en goed opgeleide burgers verstand konden
hebben van politiek. Daarom kregen alleen rijke burgers die genoeg belasting konden betalen
kiesrecht. Dit beperkte kiesrecht heet censuskiesrecht.
Koning Willem 2: koning Willem 2 kwam aan de macht tot 1949. Hij wilde de macht eerst ook niet
met iemand delen maar dat veranderde in 1848 toen de nieuwe grondwet de macht beperkte van de
koning. Want in een constitutionele monarchie moet iedereen zich aan de wet houden ook de
koning.
Koning Willem 3: koning Willem 3 vond de grondwet herziening maar niks hij wilde terug naar de
situatie voor 1848, zelf alle macht willen hebben. Alleen hij kon de grondwet niet meer terug
veranderen. Daarin was namelijk de ministeriele verantwoordelijkheid geregeld, dat betekent dat
de koning niks mag doen of zeggen zonder dat de ministers het daar mee eens zijn.
Klassieke grondwetten: vrijheidsrechten die de burgers beschermen tegen de overheid.
Voorbeelden van klassieke grondwetten:
Vrijheid van godsdienst
Vrijheid van meningsuiting en vrijheid van drukpers
Deze waren al voor Thorbecke maar die voegde er nog een paar aan toe:
Vrijheid van verenging en vergadering
Vrijheid van onderwijs
Sociale grondwetten: is een grondwet die actief optreden van de overheid vereist bijvoorbeeld het
recht op werk of onderwijs.
, Hoe komt een wet tot stand:
Stap 1: een minister of tweede kamerlid doet een wetsvoorstel.
Stap 2: de tweede kamer stemt over het voorstel De minister of tweede
kamerlid moet het
Voor tegen wetsvoorstel aanpassen.
Stap 3: de eerste kamer stemt over het voorstel.
Voor tegen
Stap 4: de nieuwe wet word aangenomen
Het parlement: de eerste en de tweede kamer samen.
Taken van het parlement:
1. Het maken en goedkeuren van wetten. De tweede kamer heeft daarbij 2 rechten die de
eerste kamer niet heeft:
Recht van amendement: leden van de tweede kamer mogen een wetsvoorstel van
een minister wijzigen of aanvullen.
Recht van initiatief: leden van de tweede kamer mogen zelf een wetsvoorstel
indienen.
2. Het controleren van de regering. Het parlement heeft daarvoor 3 rechten:
Recht van budget: de ministers moeten het parlement vertellen waaraan zij het
geld van de belasting besteden. Het parlement moet die bestedingen goedkeuren.
Recht van interpellatie: het parlement mag een minister om informatie vragen. De
minister is verplicht die informatie te geven en moet daarbij eerlijk en volledig zijn.
Recht van enquête: het parlement kan zonder de minister ook onderzoek laten
doen naar iets.
Luxemburg: Willem 3 was behalve de koning van Nederland ook Groothertog van Luxemburg. Dat
land was lid van de Duitse bond. (Duitse bond: Duistland bestond nog niet maar er waren wel een
heleboel Duitse landen die met elkaar samenwerkte) Frankrijk werd ongerust toen de Duitse bond
steeds meer macht kreeg en wilde daarom dus Luxemburg kopen want zonder Luxemburg zouden ze
een deel van hun macht verliezen. Koning Willem 3 stemde in met het plan en stuurde zijn zoon naar
Parijs o het te regelen. Maar de leider van de Duitse bond ontdekte het plan en verklaarde zo de
oorlog. in een vergadering in Londen werd het geregeld Luxemburg zou niet meer bij de Duitse bond
horen maar mocht ook niet verkocht worden aan Frankrijk.
Industrialisatie in Nederland: in de tweede helft van de 19e eeuw werden er in ons land veel
fabrieken gebouwd. Vooral in of bij grootte steden. De machines draaiden op stoomkracht waardoor
er snel veel geproduceerd kon worden. Door deze industrialisatie veranderde Nederland. Eerst
werkte het grootste deel van de bevolking op het land maar nu werkten ook veel mensen in
fabrieken. De arbeiders hadden zwaar werk, lange dagen en verdienden weinig geld. Vaak zo weinig
dat heel het gezin moest komen werken in de fabriek omdat ze anders geen eten konden betalen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller avdb3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now