over de grenzen van disciplines
college 1: wat kunnen we weten?
Deel A
geschiedenis sociale wetenschappen
- wetenschap als kennissysteem
- take nobody’s word for it
- kennis, methode, instituties (infrastructuur)
- geschiedenis sociale wetenschappen
- late start ( 2e helft 19e eeuw)
- traditie natuurwetenschappen en geesteswetenschappen (roots in natuurkunde, geneeskunde,
filosofie, literatuurwetenschappen, religiewetenschappen)
100 jaar sociale wetenschappen van Weber (1919) tot nu
- vragen Weber:
- betrouwbare kennis, zuivere methoden, altijd tijdelijk
- wetenschappelijke onafhankelijkheid, waarheidsvinding
- huidige debat
- wetenschappelijke vrijheid v/s externe belangen
- bureaucratisering van onderwijs en onderzoek
20e eeuw: Robert Merton - CUDOS
Communalism: kennis product van gemeenschappelijke activiteit, wetenschap is een samenwerking
Universalism: criteria ware kennis zijn universeel en onpersoonlijk, objectief
Disinterestedness: wetenschap niet op de roem of de eer maar belangeloos
organized Skepticism: claims op kennis altijd kritisch onderzoeken
Originality: wetenschap/onderzoek moet nieuwe kennis voortbrengen
Deel B
drie kernvragen
- ontologie - zijnsleer, wat is er in de wereld
- epistemologie - kennisleer, hoe kunnen we kennis krijgen van dingen in de wereld
- methodologie - onderzoeksmethoden, wat zijn de methoden ook die kennis te nemen
ontologie: zijnsleer
- waaruit of hoe bestaat de sociale werkelijkheid?
- monisme v/s dualisme
- reductionisme of holisme?
monisme: er is slechts een substantie met eventueel meerdere verschijningsvormen
spinoza: lichaam en geest verschijningsvormen van dezelfde goddelijke substantie, doen en laten
gedetermineerd, geen vrije wil
marx: maatschappij resultaat van historisch noodzakelijk proces, wel vrije wil
neurowetenschappers (swaab): denken bepaald door elektrochemische processen in brein, geen vrije
wil
,ontologie: monisme - reductionisme of holisme?
- neuronen, atomen, quarks
- cellen, organen
- individuen
- sociale relaties
- instituties
- culturen
- god/ het AI/ wereldgeest
dualisme: het lichaam en geest zijn twee fundamenteel verschillende substanties die op elkaar
inwerken of uit elkaar voortkomen
descartes: lichaam is uitgebreid en deelbaar, geest is niet-uitgebreid en niet-deelbaar, wisselwerking via
de pijnappelklier, mens heeft vrije wil
chalmers: bewustzijn logisch autonoom tov fysische processen waaruit het voortkomt, gat tussen
subjectieve ervaring en objectieve processen
durkheim: dualisme mens en maatschappij eigen causaliteit
social facts: vormen van handelen, denken en voelen die buiten het individu plaatsvinden en hem/haar
beïnvloeden
social facts oefenen controle uit over het individu, zegt durkheim
dus een institutie kan invloed uitoefenen op jou
epistemologie: kennisleer
1. wat is kennis?
2. hoe weet ik of mijn kennis van de wereld waar is en betrouwbaar?
epistemische claim
- doet aanspraak op waarheid
- wordt geschraagd door 1 of meer rechtvaardigheden
- elke rechtvaardigheid kan zelf weer een epistemische claim zijn, die op de beurt wordt geschraagd
door rechtvaardigingen
ontologie en epistemologie komen samen: searls paradox
hoe kunnen dignen die objectief bestaan alleen bestaan dankzij het feit dat wij ze erkennen als feit
- geld
- huwelijk
methodologie
- genetisch onderzoek: biologische determinanten
- fMRI scan: hersenprocessen
- diepte interview: sociale betekenissen
- case study: historische samenhang factoren
- experiment: causale relaties
- survey: statistische verbanden
- participerende observatie: cultuur leren kennen
Deel c
positivisme:
- gaat uit van ware, observeerbare feiten
- empirisch georiënteerd / niet-speculatief
- gericht op causale verklaringen en abstracte wetten, in de geest van de natuurwetenschappen
- een methode: experiment
- voorspellen
- accumulatie van kennis
, positivisme en empirisme gecombineerd
- deductief-nomologisch model
- verklaring gedrag afgeleid uit algemene wetten
- covering law theory
- om bepaald gedrag te begrijpen wordt een beroep gedaan op achterliggende causale wetten
- voorbeeld: frustratie-agressie hypothese, bystander effect
hermeneutiek
- gaat uit van intenties, betekenissen en historische processen
- onderzoek naar betekenisverlening en ontcijfering
- gericht op vinden verbanden/ regelmatigheden ipv wetten
- begrijpen ipv voorspellen
- contingentie ipv vooruitgang
hermeneutiek in soc wet
case studies en klinische psychologie (N=1)
- belevingswereld cliënt
antropologie
- betekenisvolle samenhang gemeenschappen
kritische sociologie
- emancipatoire doelstellingen
discoursanalyse, interactieanalyse
- maatschappij kritiek
taak soc wetenschapper:
- zoeken naar patronen en regelmatigheden in observeerbaar gedrag in een historische context
- correlaties, niet causaties
- interdisciplinaire samenwerkingsverbanden in onderzoek
Deel D
de plek van de sociale wetenschappen in hedendaagse debatten
- deelnemers aan de debatten en hun belangen
- uitgangspunten in de debatten
- posities in debatten
deelnemers
posities wetenschapper
- neutraal, geen eigen belang
- geëngageerd, betrokken, kiest partij
- middenweg, gaat allianties aan met partijen die belangen hebben
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SannevanHerk02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.03. You're not tied to anything after your purchase.