Summary
Samenvatting opsy
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting opsy incl uitwerking begrippen
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jirnahindriks
Content preview
Samenvatting ontwikkelingspsychologie voor leerkrachten basisonderwijsGeen toetsstof: 2.1, 2.2, 2.4.4, 2.4.7, 2.4.11 en 2.4.12
Hoofdstuk 2: Ontwikkelingspsychologie
2.3 Begrippen uit de ontwikkelingspsychologie
Onderwijs didactische:
Leefwereld Het geheel van sociaal-culturele factoren vormt de
leefwereld van een kind, verschil maken tussen etnische
verschillen, sociale verschillen en culturele verschillen en de
invloed daarvan op het onderwijs.
Belevingswereld Wijze waarop ze hun leefwereld ervaren. Kinderen in
vergelijkbare leefwerelden wonen kunnen diezelfde
leefwereld totaal verschillend ervaren. Een kind creëert in
feitelijke volwassenenwereld zijn eigen belevingswereld.
Ontwikkelingspsychologische termen:
Klassieke ontwikkelingspsychologie Gaat uit van aan de biologie ontleende opvattingen over
groei en ontwikkeling. Deze werden in relatie gebracht met
waarneembare veranderingen binnen een bepaalde tijd.
Hoofddoel was het zo nauwkeurig mogelijk beschrijven van
leeftijdsverschillen op de verschillende gebieden van
persoonlijkheid. Gaat uit van een eindpunt van ontwikkeling,
synoniem met volwassen worden.
Levenslooppsychologie Er wordt niet alleen gekeken naar wat er zich bij het kind van
binnenuit ontwikkelt, maar wat dóór het kind wordt
ontwikkeld in relatie met zijn omgeving. Dit is een levenslang
proces. Veranderingen doen zich voor in alle aspecten van
het menselijk gedrag en staan bovendien met elkaar in
verband.
Ontwikkeling – ervaring – rijping In een klas heb je heel veel individuen zitten, maar toch is er
een patroon te ontdekken waarlangs ontwikkeling verlopen,
en is er bij een kind de drang aanwezig om zich te
ontwikkelen: om te gaan staan, om te gaan lopen, om te
gaan praten. Er bestaan dus, globaal gezien, universele
ontwikkelingspatronen. Alleen verloopt dit per kind anders
en ook in verschillend tempo. Het is voor de doorgaande
ontwikkeling wel van belang dat er inbreng van buitenaf is.
Met andere woorden: de omgeving moet voor een goede
ontwikkeling stimulerende factoren bevatten.
Ontwikkeling is niet alleen een kwestie van ervaring, maar
ook van rijping. Beide spelen in een wisselwerking met elkaar
een grote rol.
Ecologische benadering Gaat uit van interacties van mensen met hun omgeving.
(Bronfenbrenner) De ontwikkeling wordt voor een belangrijk
deel door interacties bepaald. Het is goed om een
onderscheid te maken tussen:
- Processen die te maken hebben met de
rechtstreekse interacties van een kind met zijn
directe omgeving (gezin, buurt, vriendjes)
- Factoren die verder van het kind af liggen
(werkeloosheid, onderwijsbeleid, instituties zoals
, school en kerk)
Voor stimulering van de ontwikkeling van kinderen is het
belangrijk om ze te betrekken bij activiteiten die toenemend
complex zijn. Ze moeten de kans krijgen om interacties aan te
gaan. Hoe intenser en directer de interactie, hoe groter de
ontwikkelingskansen. Je moet de ecologische benadering dan
ook zien als een theorie die probeert een denkmodel te
verschaffen om na te denken over ontwikkeling in relatie tot
aanleg en opvoeding.
Volgens Bronfenbrenner is de opvoeder een van de
belangrijkste factoren voor de kwaliteit van de interacties. De
ontwikkeling van de opvoeder zelf moet ondersteund
worden, daarin moeten we investeren. Dat slaat dan op de
ontwikkeling in kennis, inzicht en vaardigheden, maar heeft
ook te maken met de persoonlijkheidskenmerken en
levensomstandigheden. In de praktijk komt het er dus op
neer om in de directe interacties met kinderen een juiste
afstemming te vinden tussen alle componenten van het
ecologische systeem waar het kind deel van uitmaakt.
Om de ontwikkeling te bevorderen, moet de opvoeder letten
op:
- De activiteit van het kind: niet alleen wat het doet,
maar ook hoe
- De interacties van het kind
- De rol van het zich ontwikkelende kind in interacties
Narratieve benadering Wat mensen nu doen en denken is gekleurd door hun
ervaringen uit het verleden en hun verwachtingen over hun
toekomst.
Om hun handelen te begrijpen is het zinvol om die
persoonlijke voorgeschiedenis te kennen. De benadering is
narratief, omdat het gaat om het verhaal dat leerkrachten
over hun loopbaan vertellen. De verhalen zijn wel
constructies: een reeks gebeurtenissen krijgen betekenis
door ze samen te brengen en te verbinden. Bovendien vinden
die verhalen in een context plaats: ze spelen zich af in een
ruimte en tijd. De verhalen zijn nooit af, dus er is sprake van
een dynamisch proces: kunnen worden aangevuld/verandert.
Er zijn ook ervaringen die een bijzondere betekenis krijgen:
kritische incidenten. Het zijn sleutelervaringen. In die
kritische momenten word je geconfronteerd met een nieuwe
uitdaging of een onverwacht probleem. Momenten waarin je
opvattingen moest herzien. Die momenten blijken veel
invloed gehad te hebben op het huidige denken en handelen.
Zo ontstaat er een subjectieve onderwijstheorie.
Termen uit de persoonlijkheidstheorie:
Identiteit Identiteit is niet eenvoudig te definiëren. Het is meer dan een
zelfbeeld. Je groeit en vertoont, als het goed is, in
toenemende mate samenhang. Het zelfbeeld van kinderen
, verandert in de loop van ontwikkeling. In de schoolperiode
vergelijken kinderen zich nog met anderen.
Heeft een kind een negatief zelfbeeld opgebouwd, dan kan
dat negatieve effecten hebben zoals onderpresteren, leer- en
gedragsstoornissen. Wanneer een kind succes ervaart en zich
competent voelt, dan ontwikkelt het ook een gevoel van
autonomie.
Als leerkracht moet je dus voor impulsen zorgen die tot een
positief zelfbeeld bij het kind leiden. Het organiseren van
succes, zou je het kunnen noemen.
Het gaat bij identiteit om het aannemen van waarden,
principes en maatschappelijke rollen, om de zogenoemde
‘eigen stijl’. Hoe sterker de identiteit, des te meer iemand
zich bewust is van zijn sterke en zwakke kanten.
Genderontwikkeling Gender = begrip om psychologische, sociale en juridische
aspecten van het man of vrouw zijn te beschrijven.
Genderrolgedrag = Gedrag dat verwacht wordt van jongens
en meisjes in een bepaalde maatschappij of cultuur (roze
voor meisjes, blauw voor jongens etc.)
Genderidentiteit = wanneer er tevredenheid is met en
acceptatie van het eigen geslacht en de rol die daarbij past.
Genderdysforie = een onvrede met de biologische sekse.
Voor de ontwikkeling van de mens zijn in deze manier van denken (onder meer Piaget) een
drietal factoren van belang:
- De chronologische leeftijd: op een bepaalde leeftijd mag je bepaalde gedragingen en
veranderingen verwachten.
- De biologische leeftijd: de menselijke ontwikkeling wordt min of meer bepaald door
fysieke factoren.
- De sociale context: uitgangspunt is dat ontwikkeling bepaald wordt door invloeden
van de omgeving
Nature – nurture debat
Nature à gaat uit van DNA
- Rousseau (psycholoog)
- Bijsturen is voldoende
- Wat er in zit komt er ook uit
- Biologische genen
Nurture à omgeving
- Tabula rosa = ongeschreven blad
- John …
- Omstandigheden
- Men kan in potentie alles
- Straffen en belonen
2.4 Ontwikkelingstheorieën in het kort
Ontwikkelingspsychologen:
- Freud à Drifttheorie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jirnahindriks. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now