Summary
Samenvatting Urogenitaal stelsel (urinair + genitaal stelsel)
- Course
- Institution
Beslaat alles van het urinair en genitaal stelsel (zowel voor alle dieren als voor alle geslachten)
[Show more]
Seller
Follow
celineafroditidemunter
Reviews received
Content preview
2021-2022 53UROGENITAAL STELSEL
▪ Eén van de belangrijkste stelsels (heel veel diersoortverschillen)
▪ Bestaat uit 2 stelsels
o Genitaal stelsel
▪ Vrouwelijk geslachtsstelsel
▪ Mannelijk geslachtsstelsel
o Urinair stelsel
▪ Belangrijk excretiestelsel
▪ Zal eerst ontwikkelen met drie fasen waarin 3 nieren gevormd zullen worden
• Pronefros
o Enkel functioneel bij primitieve vissen
• Metanefros
o Zal functionele nier vormen voor de klassieke huisdieren
• Mesonefros
o Functioneel bij meeste vissen + reptielen
o Enkel functioneel bij klassieke huisdieren tot aan foetale periode
▪ Delen van het urinair stelsel die embryonaal worden aangelegd → door mannelijke geslachtstelsel opgenomen
▪ Oorspronkelijk alle zoogdieren hermafrodiet aangelegd → embryonaal zowel mannelijke als vrouwelijke structuren
aangelegd
o Secundair zal 1 van de 2 regresseren afhankelijk van de chromosomen
▪ Oorspronkelijk wordt er bij zoogdieren → cloaca aangelegd (alles komt samen [zowel faeces als urine en
geslachtssappen])
o Urinair en genitaal stelsel niet gescheiden van elkaar → komen in zelfde trechter terecht
o Zal secundair van elkaar worden gescheiden (behalve bij vogels → gaan cloaca behouden)
URINAIR STELSEL
NIER
▪ Nier = primaire orgaan v/h urinair stelsel (is bilateraal terug
te vinden)
▪ Diersoortverschillen aanwezig in vorm → meestal aanwezig
als boonachtige structuur op overgang van ruggenwervels
met lendenwervels
▪ Urine wordt geproduceerd in de nieren
o Wordt afgeleid door de ureter naar de urineblaas
o Ureters gaan dorsaal uitmonden in de urine blaas
via de rug (thv van de blaashals, die sterke sfincter
om incontinentie tegen te houden
o Vanuit de urineblaas wordt de urine naar buiten
geleid door de urethra (= plasbuis)
▪ De gemeenschappelijke ruimte van de nier of de pelvis
renalis collecteer al de urine d.m.v kelkjes of calyces die de
urine opvangt
▪ Nier bestaat uit verschillende kapsels
o Capsula fibrosa
▪ Fibreus kapsel dat nier gaat beschermen
Figuur 67: Opbouw nierkwab van een enkelvoudige nier
▪ Bevat bloedvaten bij bepaalde dieren
o Capsula adiposa
▪ Kapsel met vetweefsel dat nier gaat beschermen
▪ Zelfs bij uitgemergeld dier zal hier altijd vetweefsel zijn en zal dit soort vetweefsel ook als laatste
verdwijnen
▪ Qua omvang: diersoortverschillen
Samenvatting orgaananatomie 2021-2022 Céline De Munter
,2021-2022 54
• Paard + rund: vrij gering
o Paard heeft veel grotere borstkas of thorax → ribben gaan nieren meer beschermen
dan kapsels
o Rund: linkernier ligt meer rechts van mediaanlijn → door magencomplex opzij
geschoven
▪ Afhankelijk van de diersoort → ontwikkeling 1 of meer lobben in embryonale periode
o Knaagdieren+ carnivoren: 1 lob of unilobair
o Zeezoogdieren: meerdere lobben of multilobair (krijgt meer druiventrosvormige nier)
▪ Blijft niet bestaan bij klassieke huisdieren (wel soort overgangsvorm bij runderen)
• Rund: cortex of nierschors gaat niet volledig vergroeien → groeven terug te vinden dus →
geen gladde cortex
• Andere klassieke huisdieren: volledig vergroeide cortex → nier uitwendig een gladde
structuur
▪ Voor medulla of nierschors: ook diersoortverschillen
o Rund + varken + mens: medulla onvolledig vergroeid zoals de cortex → apex van de piramides niet verbonden
met elkaar → vormen papillen
▪ Papillen niet met elkaar verbonden → medulla onvolledig vergroeid → multipapillaire nier
o Paard + carnivoren: volledig vergroeide medulla → unipapillaire nier
o Papillen monden uit in een soort kelk apart → calyx
▪ Unipapillaire nier: geen aparte kelken, maar 1 trechter → pelvis renalis
• Geen calyces of columnae
• 1 kamvormige papil of crista renalis
▪ Multipapillaire nier: ruimte tussen de papillen → columnae renalis/ zuilen van Bertini
DIERSOORTVERSCHILLEN
CARNIVOREN
▪ Unilobaire unipapillaire nier
▪ Hebben GEEN calyces of columnae renalis
▪ Hebben wel pelvis renalis (afgelijnd aan dorsale zijde door de crista
renalis)
▪ Op sagittale doorsnede: toch soort papillen waarneembaar →
pseudopapillen (zijn geen echte papillen)
o Ruimte tussen papillen → recessus renalis
▪ Kat: BV terug te vinden in het capsula fibrosa (zorgt voor
onderscheid tussen hond en kat!)
▪ Cortex: volledig versmolten → glad oppervlak
▪ Medulla: volledig versmolten → unipapillaire nier
▪ Foetale periode: unilobair
Figuur 68: Nieren van de carnivoren
Samenvatting orgaananatomie 2021-2022 Céline De Munter
, 2021-2022 55
RUND
▪ Multipapillaire nier → onvolledige versmelting van de medulla
o Bevat calyces
▪ Kunnen worden onderverdeeld
• 1 grote: calyx maior
• 2 kleinere: calyx minor
o Bevat columnae renalis
o Bevat meerdere papillen
▪ Geen pelvis renalis, enkel labyrint van aftakkingen van de calyces die gaan verzamelen in de
ureter
▪ Onvolledige vergroeiing van de cortex → buitenkant van de nier is NIET glad → gelobd oppervlak
▪ Foetale periode: multilobair → vergroeiing tot enkelvoudige nier
▪ Medulla niet versmolten: multipapillair Figuur 69: Nieren van het rund (GRu.)
VARKEN
▪ Ongeveer dezelfde type nier als mens
▪ Heeft multipapillaire nier
o Heeft calyces
o Heeft columnae renalis
o Heeft papillen → medulla niet volledig versmolten
▪ Cortex: wel volledig versmolten → buitenkant nier is glad
PAARD Figuur 70: Nieren van het varken
▪ Unipapillaire nier → medulla volledig versmolten
o Geen calyces
o Geen columnae renalis
▪ Wel crista renalis en pelvis renalis
▪ Vormverschil tussen linker- en rechternier
o Linkernier: boonvormig
Figuur 71: Overzichtstekening van de
o Rechternier: hartvormig rechternier van het paard
▪ Nierbekken: anders dan hond → bilateraal 2
uitlopers op de uiteinden → recessi terminales
▪ Foetaal aantal lobben: multilobair → vergroeiing tot enkelvoudige nier
▪ Cortex volledig versmolten → glad oppervlak Figuur 72: Nieren van het paard
▪ Heeft glandula pelvis renalis → urine gaat troebel zijn
Samenvatting orgaananatomie 2021-2022 Céline De Munter
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celineafroditidemunter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now