Summary
Samenvatting Week 1 - Blok 3.5 Eten, seks en andere behoeften (2015/2016)
- Course
- Institution
Alle literatuur van week 1 van het blok Eten, seks en andere behoeften.
[Show more]
2 reviews
By: louiseblauw • 7 year ago
By: irisfritschij • 7 year ago
Seller
Follow
Roos134
Reviews received
Content preview
1.1 Vandereycken, W. & Noordenbos, G. (2008). Handboek eetstoornissen. (H1)Definities van de belangrijkste eetproblemen
Anorexie Ongewild gebrek aan eetlust of verlies van eetgenot; gaat meestal
gepaard met verminderde voedselinname
Boulimie Eetbui
Braken Met kracht uitspugen van de maaginhoud; kan onvrijwillig optreden
(vaak voorafgegaan door een gevoel van misselijkheid of nausea) of
opzettelijk zijn (de braakreflex wordt dan door de person zelf uitgelokt)
Eetbui Vorm van overeten met te grote voedselinname binnen beperkte tijd
(minder dan 2 uur) en met het gevoel van controleverlies
Kauwen en Voedsel wordt gekauwd dan geproefd maar daarna uitgespuugd en
spugen dus niet doorgeslikt
Nachtelijk eten Overeten (meestal in de vorm van een eetbui) komt herhaaldelijk ’s
nachts voor
Overeten Te grote voedselinname in verhouding tot de lichamelijke behoeften in
normale omstandigheden
Pica Herhaald eten van stoffen die niet eetbaar zijn
Regurgitatie Onvrijwillig teruggeven en uitspugen van ingeslikt voedsel; de
maaginhoud uit de maag naar boven gewerkt, herkauwd en weer
ingeslikt
Ruminatie Half verteerd voedsel wordt herhaaldelijk en zonder inspanning uit de
maag naar boven gewerkt, herkauwd en weer ingeslikt
Slikangst Vermijden van het inslikken van bepaald voedsel of drank, meestal uit
angst voor verslikken en/of verstikken (slik/stikfobie)
Voedselaversie Afkeer van bepaalde soorten voedsel of drank; inname ervan wordt
vermeden c.q. geweigerd of gaat gepaard met misselijkheid, (neiging
tot) braken, angst of andere ongemakken.
De eetstoornissen die hier worden besproken behoren tot die eetproblemen die niet te wijten
zijn aan een te geringe beschikbaarheid van voedsel, die niet (hoofdzakelijk) zijn toe te
schrijven aan een lichamelijke aandoening en die ook geen voedingsproblemen zijn (tabel
hierboven)
Eetstoornis
- Syndroom waarbij het gestoorde eetgedrag een centrale en betekenisvolle
component vormt
- Kijken of het afwijkende eetgedrag (eetprobleem) niet een symptoom is van een
somatische of psychiatrische stoornis
- De typische eetstoornissen hebben als algemeen kenmerk de sterke preoccupatie
met lichaamsomvang en gewicht + gestoord eetpatroon dat leidt tot uitgesproken
ondergewicht (anorexia nervosa), min of meer normaal gewicht (boulimia nervosa),
dan wel overgewicht
- Typische eetstoornissen
o Anorexia nervosa (AN) DSM-IV:
beperkend subtype
eetbuien-purgerend subtype
o Boulimia nervosa (BN) DSM-IV:
purgerend subtype
niet-purgerend subtype
o Overeten/overgewichtsstoornis (OOS) voorgesteld door auteurs als stoornis:
boulimisch subtype
1
, niet-boulimisch subtype
- Andere eetstoornissen
o Atypische eetstoornissen:
Met preoccupatie: sterk begaan met lichaamsomvang en/of gewicht,
maar geen volledig beeld van AN of BN
Zonder preoccupatie: weinig of niet begaan met lichaamsomvang en/of
gewicht, maar overigens andere kenmerken van AN of BN, zoals bij
eetbuistoornis (EBS)
o Overige:
Obesitas (zwaarlijvigheid; adipositas) zonder EBS of OOS maar met
belangrijke verstoring of inperking van het psychosociaal functioneren
psychogeen braken voorgesteld als stoornis
Nachtelijk eten voorgesteld als stoornis
De indeling van typische eetstoornissen vormt
een continuüm. De stoornissen kunnen vaak met
elkaar overlappen en kunnen ook verschuivingen
vertonen. (figuur 1)
Restrictieve type anorexia nervosa blijkt na
verloop van tijd vaak over te gaan in een
mengvorm met eetbuien en braken en/of laxeren,
die gaat lijken op boulimia nervosa. Anderzijds
kunnen mensen met een overgewicht door een of
andere vermageringsmethode een vorm van
boulimia nervosa ontwikkelen.
Mogelijk transdiagnostische benadering van
eetstoornissen.
Anorexia nervosa DSM-IV
A. Weigering het lichaamsgewicht te handhaven op of boven een voor de leeftijd en
lengte minimaal normaal gewicht (bijvoorbeeld gewichtsverlies tot <85% van het te
verwachten gewicht, of het in de periode van groei niet bereiken van het te
verwachten gewicht, hetgeen leidt tot een lichaamsgewicht van <85% van het te
verwachten gewicht)
B. Intense angst in gewicht toe te nemen of dik te worden, terwijl er juist sprake is van
ondergewicht
C. Stoornis in de manier waarop iemand zijn of haar lichaamsgewicht of lichaamsvorm
beleeft, onevenredig grote invloed van het lichaamsgewicht of lichaamsvorm op het
oordeel over zichzelf of ontkenning van de ernst van het huidige lage
lichaamsgewicht.
D. Bij meisjes na de menarche: amenorroe, dat wil zeggen de afwezigheid van ten
minste drie achtereenvolgende menstruele cycli. (een vrouw wordt geacht amenorroe
te hebben als de menstruatie alleen volgt na toediening van hormonen, zoals
oestrogeen)
Kritiek: dit criterium geldt enkel voor vrouwen en er is geen overeenkomstig
kenmerk voor mannen (eigenaardige discriminatie) / kan niet worden
vastgesteld bij pilgebruik en zwangerschap / bij jonge adolescenten blijven de
menstruaties vaak uit zonder dat er sprake is van een afwijking
Subtypes
- Beperkend/restrictieve type: tijdens de huidige episode van AN is betrokkene niet
geregeld bezig met eetbuien of purgerende maatregelen (dat wil zeggen zelf
2
, opgewekt braken of het misbruik van laxantia, diuretica of klysma’s) meer
obsessioneel
- Eetbuien-purgerend type: tijdens de huidige episode van AN is betrokkene geregeld
bezig met eetbuien of purgerende maatregelen meer impulsief, gemiddeld langer
de stoornis hebben en iets zwaarder zijn + vertoond meer overeenkomsten met
boulimia nervosa dan met restrictieve AN
Boulimia nervosa DSM-IV
A. Herhaalde episodes van eetbuien, gekarakteriseerd door de volgende kernmerken:
Het binnen een beperkte tijd (bijvoorbeeld 2 uur) eten van een hoeveelheid
voedsel die beslist groter is dan wat de meeste mensen in eenzelfde periode
en onder dezelfde omstandigheden zouden eten;
Een gevoel de beheersing over het eten tijdens deze episode kwijt te zijn
(bijvoorbeeld het gevoel dat men niet kan stoppen met eten of zelf kan
bepalen wat of hoeveel men eet)
B. Herhaald inadequaat compensatoir gedrag om gewichtstoename te voorkomen, zoals
zelf opgewekt braken, misbruik van laxantia, diuretica of andere geneesmiddelen,
vasten, of overmatige lichaamsbeweging
C. De eetbuien en de inadequate compensatoire gedragingen komen beide gemiddeld
ten minste tweemaal per week gedurende drie maanden voor
D. Het oordeel over zichzelf wordt in onevenredige mate beïnvloed door de
lichaamsvorm en het gewicht
E. De stoornis komt niet uitsluitend voor tijdens episodes van AN
Subtypes
- Purgerend type: de huidige episode wordt vooral gekenmerkt door zelf opgewekt
braken of het misbruik van laxantia of diuretica wordt beschouwd als het
ernstigste
- Niet-purgerend type: de huidige episode gaat gepaard met andere compensatoire
gedragingen zoals vasten of overmatige lichaamsbeweging, maar wordt niet
gekenmerkt door geregeld zelf opgewekt braken of misbruik van laxantia of diuretica
wordt beschouwd als gemiddeld ernstig
Patiënten met een eetbuistoornis worden gezien als de minst ernstige
Eetbuistoornis (binge eating disorder) DSM-IV
A. Herhaalde episodes van eetbuien, gekarakteriseerd door de volgende kenmerken:
Het binnen een beperkte tijd (bijvoorbeeld 2 uur) eten van een hoeveelheid
voedsel die beslist groter is dan wat de meeste mensen in eenzelfde periode
en onder dezelfde omstandigheden zouden eten;
Een gevoel de beheersing over het eten tijdens deze episode kwijt te zijn
(bijvoorbeeld het gevoel dat men niet kan stoppen met eten of zelf kan
bepalen wat of hoeveel men eet).
B. De eetbuien hebben ten minste 3 van de volgende kenmerken:
Sneller dan normaal eten;
Dooreten totdat men zich onbehaaglijk vol voelt;
Grote hoeveelheden voedsel eten terwijl men zich niet hongerig voelt;
Alleen eten omdat men zich schaamt voor de hoeveelheid;
Zich walgelijk, somber of schuldig voelen na het overeten.
C. Aanzienlijke spanning over de eetbuien.
D. De eetbuien komen gemiddeld ten minste 2 dagen per week gedurende 6 maanden
voor.
E. De stoornis komt niet voor tijdens anorexia nervosa of boulimia nervosa
3
, Andere eetstoornissen
Atypische eetstoornissen
Tot de atypische eetstoornissen behoren allerlei varianten die niet geheel voldoen aan de
diagnostische kenmerken van anorexia of boulimia nervosa. Het klinisch beeld hoeft echter
niet minder ernstig te zijn. in een aantal gevallen kan een dergelijke eetstoornis zich
ontwikkelen tot een volledig beeld van anorexia of boulimia.
Overgewicht en obesitas
BMI > 25 is overgewicht
BMI > 30 is obesitas of adipositas
BMI > 40 is morbide obesitas
Overgewicht is op zichzelf geen gezondheidsrisico, enkel als het gepaard gaat met een
stijging van de vetmassa.
1/3 van de obese mensen hebben een ernstig eetprobleem (overeten, eetbuien)
ICD-10: overeten in samenhang met andere psychische stoornissen (psychogeen overeten)
sprake van reactieve adipositas, overeten dat geleid heeft tot zwaarlijvigheid als reactie
op ingrijpende gebeurtenissen met name bij mensen die aanleg hebben voor
gewichtstoename
Overgewicht als oorzaak van psychische stoornissen wordt niet als aparte categorie erkend
in de ICD-10 en DSM-IV
Nachtelijk eten
Nachtelijk eten dat wordt gekenmerkt door een onvolledig ontwaken, waardoor men ’s
morgens geen of weinig herinnering meer heeft aan het nachtelijk gebeuren. Dit lijkt eerder
op een vorm van slaapwandelen en speelt zich af tijdens een fase van ‘droomslaap’.
Onderzoek moet uitmaken of dit sleep related eating inderdaad een aparte eetstoornis is of
eerder bij de slaapstoornissen thuishoort.
Eetproblemen bij kinderen en ouderen
Behalve te veel eten, met als gevolg zwaarlijvigheid, komen bij jonge prepuberale patiënten
verschillende eetstoornissen voor die gemeen hebben dat (een bepaald soort) voedsel wordt
vermeden.
Hoewel de grootste risicoleeftijd voor het ontstaan van eetstoornissen tussen 14-25 jaar valt,
kunnen er ook op oudere leeftijd eetstoornissen ontstaan. Daarbij kunnen 3 groepen
patiënten onderscheiden worden:
Patiënten die op latere leeftijd een eerste episode meemaken;
Patiënten die de eerste episode tijdens hun jeugd hadden en gedurende vele jaren
hardnekkig problemen blijven houden;
Patiënten bij wie de eetstoornis een beloop heeft van terugval en herstel.
GOS-indeling van eetstoornissen bij kinderen onder de 16 jaar
Anorexia
nervosa
Boulimia
nervosa
Selectief eten Het betreft een heterogene groep kinderen, meestal jongens, met erg
beperkte eetgewoonten in termen van het soort voedsel dat zij
accepteren. De criteria voor de diagnose zijn:
Ten minste gedurende twee jaar beperkt gebruik van soorten
voedsel;
Geen bereidheid om nieuwe soorten voedsel te proberen;
Geen abnormale cognities betreffende gewicht of lichaamsvorm;
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Roos134. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now