Summary
Rechtsfilosofie samenvatting
- Course
- Institution
Rechtsfilosofie samenvatting
[Show more]
Seller
Follow
kimotten01
Content preview
Rechtsfilosofie – RechtsgeleerdheidCollege 1
Wat is rechtvaardigheid? 5 definities
1. Iemand geven wat die verdient
2. Vrienden helpen en vijanden niet
3. Rechtvaardig is het recht van de sterkste
4. Rechtvaardigheid is een deugdelijke vorm van de samenleving – een samenleving
die goed in elkaar zit
5. Gelijke gevallen, gelijk behandelen
➔ Dit zijn enkel nog ‘formele’ definities. Voor toepassing missen ze inhoud: een idee
van verdienste, van vriend- en vijandschap, van legitieme macht, een voorstelling
over welke staatsordening deugd is, en hoe gelijke gevallen behandeld moeten
worden... (formeel qua vorm/inhoud)
Waarom is het voor juristen belangrijk om over rechtvaardigheid na te denken?
- Ouderen die hun leven voltooid achten hebben recht op hulp bij zelfdoding
- onterende of schaamstraffen vormen een juiste methode om misdaad te wreken
- wie in extreme armoede leeft mag voedsel stelen
- de natuur moet rechten krijgen
- we moeten in Nederland patriotisme bevorderen
Welke vormen van en perspectieven op rechtvaardigheid kunnen we onderscheiden?
We gaan ons verdiepen op de vormen en perspectieven op rechtvaardigheid die een
invulling geven aan de definities.
Waarom filosofie?
Normativiteit – wat is goed, wat is slecht, wat is rechtvaardig.
Essay en presentatie geven: je mag voor of tegen de stelling zijn en kiezen of het een betoog
of beschouwing
- JUR-3REFIES -> cijfer hoort niet bij het vak
- 2000 woorden, filosofisch, academisch etc
- Bereid een minipleidooi voor (zoek alvast naar literatuur)
- Ontwikkel een schrijfplan (in de colleges extra literatuur)
- Schrijf je essay
-lever het in voor de werkgroepbespreking - 8 nov
-lever de verbeterde versie in de bij docent voor feedback - 17 nov
-lever de eindversie in – 14 dec
Schriftelijk tentamen – 2 uur, digitaal op campus
- Boek Sandel
, - Colleges en slides
- Werkgroepteksten/ leesvragen
Paper – hoort niet bij het vak, komt apart op je cijferlijst.
College 2
H1
• Wat is rechtvaardigheid? (En verschil met rechtmatigheid)
• Welke vormen van en perspectieven op rechtvaardigheid kunnen
onderscheiden worden? utilitarisme, liberalisme en de deugdethiek
• Waarom is het belangrijk om over rechtvaardigheid na te denken?
1. Iemand geven wat ie verdient
2. Vrienden helpen, en vijanden niet; dat is rechtvaardig (plato)
3. Het voordeel van de machthebber die de wet stelt (plato)
4. Een deugdelijke ordening van de samenleving (plato)
5. Gelijke gevallen gelijk behandelen (aristoteles)
➔ Dit zijn nog enkel ‘formele’ definities. Voor toepassing missen ze inhoud.
Casus I: woekerprijzen
Prijsopdrijving voelt oneerlijk in tijden van ciris
- maar bestaat er wel als een ‘eerlijke’, of ‘rechtvaardige’ prijs?
- of is de ‘juiste’ prijs gewoon ingegeven door marktwerking: een kestie van vraag
en aanbod?
A. prijsopdrijving heeft (via marktwerking) ook positieve gevolgen, want marktwerking
zorgt voor een maximalisatie van het algemeen welzijn
- maar is welzijnsmaximilisatie wel eerlijk als het meer aan welzijn ongelijk verdeeld is?
B. het is slecht om op de vrije markt te belemmeren, want markwerking respecteert
de vrijheid van het individu
- maar is de vrije aankoop van de consument in tijden van schaarste niet juist
> echter is de markt wel ‘vrij’ in tijden van crisis?
> moeten er wetten komen die prijsopdrijving inperken?
C. gegeven: prijsopdrijving voelt oneerlijk in tijden van crisis
- fatsoenlijke mensen zouden elkaar moeten steunen in moeilijke tijden
- zulke hebzucht is een ondeugd, tootn een gebrek aan karakter, beschaving
en maatschappelijke verantwoordelijkheid
Is het niet bevoogdend/veroordelend?
En wie bepaalt er eigenlijk wat deugdzaam is?
Een rechtvaardige maatschappij moet de deugdzaamheid van haar burgers promoten
A. is een modern standpunt
B. is een antiek standpunt
,C. beiden
Het is beiden, normaal neem je aan dat de deugdethiek niet meer van deze tijd is. Er werd
gezegd dat na de verlichting de individu belangrijker werd. Maar, over wat we moedig,
verstandig vinden is in onze tijd ook belangrijk.
Moet een rechtvaardige maatschappij de deugdzaamheid van haar burgers promoten?
- Anitieke vs. Moderne ideeën over rechtvaardigheid
x het primaat van ofwel deugd ofwel vrijheid voor rechtvaardigheid
> maar (zegt sandell) het onderscheid is niet zo scherp, daar getuigen over morele
gevoelens en oordelen
Liberale visie houdt zich aan respecteren van iemands vrijheid.
Militaire onderscheiding
Militaire moed: is een deugd
Maar wat is moedig, wat is
deugdzaam? En wat geldt als bewijs
van moed?
- vaststelling: er heeft een gevoel van onrechtvaardigheid
- is de bonuscultuur symptomatisch voor de ondeugd:
hebberigheid x hoezo is exobitant veel geld verdienen een
ondeugd?
x of hangt dit af van de economische omstandigheden?
- of geldt hier eerder dat incompetentie beloond wordt?
x we veronderstellen dan: (dezelfde) bank-managers zijn verantwoordelijk voor de krediet
crisis
xx waar is hun eergevoel?
- of hebben onze morele gevoelens het mis: verdienen de managers de bonus gewoon?
De (on)zin van de morele reflectie
- (hoe) leiden argumenten tot morele overtuigingen?
- wie laat zich daadwerkelijk overtuigen door andermans
argumenten? x de praktijk van politiek en sociaal verkeer.
- Het verschil tussen theorie en praktijk
-plato’s allegorie van de grond
- theorie en praktijk zijn dialectisch verbonden
- morele reflectie is geen eenzame onderneming, ze is een publieke zaak.
Het essay
De algemene opdrachtomschrijving
- schrijf een argumentatief betoog dat een weerslag (reactie) is op je presentatie in
de werkgroepen. Je bent niet gehouden aan je stellingname.
3 argumenten geven, daarom ben je voorstander van dit of dat.
de specifieke normen in het beoordelingsformulier vragen meer. Je wordt o.a. beoordeeld
op:
, - filosofisch gehalte - vraagstelling vb. wat wordt er met vrijheid bedoeld, er moet een
verdiepende vraag gesteld worden, niet gwn juridisch vaststellen.
- deelstappen /deelvragen (de vraag moet gelaagd zijn)
- relevant gebruik van literatuur – verwijzen naar wet en regelgeving is niet nodig, het is
hoogstends van bescheiden toegevoegde waarde. Verwijzen kan desalniettemin zinvol
zijn aan het begin van het essay wanneer je daarmee de stelling inkadert en betrekt op de
actualiteit of aangeeft wat er maatschappelijk op het spel staat.
Jurisprudentie aanhalen kan je betoog verrijken. Het gaat dan om argumenten die
uitdrukkelijk een beroep doen op relevante morele waarden en beginselen en/of andere
praktische overwegingen.
- eigen inbreng
etc.
2.000 woorden.
College 3
Utilitarisme – H2
(kon de tekst soms niet volledig zien door chat, daarom ontbreken er dingen aan zinnen)
Wat doet Sandel in H1:
- Hij zoekt naar morele sentimenten (het had moeten werken maar het doet het
niet), overtuigingen, meningen in een casus
- Onderscheidt daarin drie perspectieven, of ook: soorten van
argumenten (utilitair/liberaal
- (Re-)creeërt een tussen die perspectieven
Wat zijn morele sentimenten ten opzichte van andere sentimenten?
Wanneer hebben die morele sentimenten iets met rechtvaardigheid te maken?
Spoor casus – je kan een handel overtrekken en dan red je het leven van 5 mensen, als je de
handel niet overtrekt dan gaan de 5 mensen dood, maar de 1 persoon op het andere spoor
blijft leven. Jij moet de handel overtrekken, dus jij beslist over die keuze
Utilitarisme afweging– je kijkt naar de consequentie van de handeling en kiest ervoor om zo
veel mogelijk geluk te bewerkstelligen - je kiest voor 1, want dat is meer dan 5. Je streeft zo
veel mogelijk geluk na. Morele leidraad is zo veel mogelijk geluk nastreven
Liberalisme afweging – ik mag de vrijheid van 1 persoon niet zelf opofferen. De vrijheid van
mensen.
Deugdethiek afweging - Bepaalde loyaliteit waarde, deugd, trouw, wat je niet aan de kant
kan zetten. In een samenleving waar familiaire banden belangrijk zijn, zal het moeilijker
zijn om te zeggen ja ik ben utilitaristisch en ik duw mijn broer gewoon van het spoor af.
Ook in een samenleving waarin liberalisme/vrijheid en rechten is het moeilijk om iemand af
te duwen. Daarentegen als we in een samenleving waarin alleen geluk belangrijk is zou je
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimotten01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now