Class notes

Aantekeningen colleges hersenen en gedrag

1 purchase

Course
Hersenen en Gedrag

Institution
Universiteit Van Amsterdam (UvA)

De aantekeningen van alle colleges van hersenen en gedrag met de bijbehorende uitleg die ze tijdens de colleges heeft gegeven (die niet op de slides staat maar mondeling was).

[Show more]

Preview 4 out of 105 pages

View example

Uploaded on December 8, 2022
Number of pages 105
Written in 2021/2022
Type Class notes
Professor(s) T. l. van zuijen
Contains All classes

gedrag
hersenen
aantekeningen

Institution
Universiteit van Amsterdam (UvA)
Education
Pedagogische Wetenschappen
Course
Hersenen en Gedrag

terryrutte

Member since 4 year 22 documents sold

$7.56

Add to cart

Add to wishlist

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

College 1 – Hersencellen + het brein en zijn omgeving
Het brein
 Mensen hebben een centraal zenuwstelsel (met hersenen) maar planten niet
o Dit kan gebruikt worden voor visuele verwerking, pijn, dingen bedenken, associeren, etc.
o Als je niet kan bewegen hebben de functies geen nut  planten kunnen niet bewegen dus
heeft het centrale zenuwstelsel ook geen nut

Communicatie
 Het centrale zenuwstelsel bestaat uit:
o Hersenen
o Ruggengraat
 Communicatie van de mens met zijn omgeving.
o Input  verwerking  output
o Zintuigen  blackbox  motoriek
 In de blackbox zitten hersencellen
o En deze communiceren met elkaar
o Deze communiceren ook met het lichaam

Hersencellen
Cellen en informatieoverdracht
 Je hebt twee soorten hersencellen:
o Neuronen = zenuwcel
 Geven informatie door
o Gliacel = steuncel
 Afgeleid van lijm, want vroeger werd er gedacht dat ze de hersenen aan elkaar lijmden
en alles bij elkaar houden. Ze hebben allerlei ondersteunende functies

Neuronen
 Neuron is een cel
o Celmembraam:
 Kanalen/poriën
 Het schermt ons af van de binnen en buitenkant
o Celkern
 Hierin ligt het genetisch materiaal
o Mitochondriën
 De energiefabriekjes van de cel
o Ribosomen
 Maken eiwitten aan
 Kunnen neurotransmitters, hormonen, haar,
etc. zijn
 Een neuron is gewoon een lichaamscel, maar is ook een heel speciaal, want heeft ook twee
andere kenmerken die andere cellen niet hebben:
o Ze kunnen namelijk heel goed met elkaar communiceren
 Dendrieten
o Lichaamscellen hebben deze niet, maar neuronen wel
 Je hebt het cellichaam (soma)
o Met hierin de celkern
 Een ander bijzonder onderdeel is de axon
o Neuronen hebben heel veel dendrieten, maar hebben maar één axon

1

, Myeline is een vettige stof die op veel plaatsen in het zenuwstelsel het axon omhult
 Aan het einde heb je de presynaptische terminal die verbinding maakt met de volgende cel.
Tussen deze presynaptische terminal en volgende cel zit een kleine ruimte, waartussen de
communicatie plaatsvindt.

Informatie vervoeren
 De dendrieten ontvangen informatie van andere neuronen.
 Soma  deze integreert de informatie
 Vervolgens wordt de informatie doorgegeven via het axon  axonen kunnen heel lang zijn en er
is er maar één per cel
 Daarna komt de informatie aan bij de eindknopjes van de axonen, de presynaptische terminal
o Deze geeft informatie af aan een volgende cel

Gliacellen
 Deze ondersteunen de functies van de neuronen
 Bevatten ongeveer de helft van wat de cellen die je in je
hersenen hebt zitten
 Beïnvloeden de communicatie/informatieverwerking
o Ze zijn dezelfde informatieverwerkers, maar kunnen
stofjes afgeven die hele groepen neuronen beïnvloeden
en daarmee meer of minder actief maken
o Alle andere cellen die je ziet dan een neuron zijn
gliacellen
 De functie is:
o Letterlijke steun  hersenen zijn een soort pudding en
de gliacellen geven letterlijke fysieke steun
o Aan-/afvoer van stoffen (voeding/herstel)
 Stoffen die uit het bloedvat komen kunnen via het astrocyte naar het neuron
 Astrocyte is een gliacel
 Ook kunnen de afvalstoffen via de astrocyte naar het bloedvat worden verplaatst, zodat
het weggaat
o Gliacellen produceren ook hersenvloeistof
o Ze maken myeline
 Dit zijn de omhulsels van het axon. Het is een vettige wittige stof die zich om de axon
heen rolt.
 Zo heb je een oligodendrocyte (een gliacel), deze produceert in een soort spiraal
myeline aan om over het axon heen te leggen
o Ook hebben ze een rol in afweer tegen virussen en schimmels: microglia
o Ook hebben gliacellen een rol bij de ontwikkeling van de hersenen

Brein en zijn omgeving
Communicatie
 Om het centrale zenuwstelsel zit bot (ruggengraat en schedel)  het moet heel goed beschermd
worden
 Maar er moet ook mee worden gecommuniceerd. Dit gaat via:
o Van zintuigen naar het centraal zenuwstelsel (CZS)  input
o Van de ene naar de andere plek in CZS
o Van de CZS naar de spieren  output

Begrippen
 Afferent (informatie, neuron, etc.)

2

, o Het aanvoeren van informatie
o Bijv. van de zintuigen naar de hersenen  je ziet iets en dit wordt naar de hersenen
gebracht
o Kan bij een sensorisch neuron zo zijn (bijv. huidcel naar het ruggenmerg)
 Intrinsieke informatieverwerking
o De dendrieten en de axon van een neuron liggen in dezelfde hersenstructuur (hetzelfde
geheugengebied). Er wordt informatie doorgegeven aan buurcellen, bijv. allemaal in het
ruggenmerg
 Efferent
o Het afvoeren van informatie
o Bijv. van de hersenen naar de spieren  om een motorische reactie te
genereren. Of van het ene geheugengebied naar het andere
geheugengebied in de hersenen
o Kan bij een motorisch neuron (bijv. je hersenen geven de opdracht om
een spier te bewegen)
 Er kan ook zowel afferent en efferent zijn, wanneer er sprake is van een
interneuron

Bloed-hersenbarrière
 De hersenen moeten goed beschermd worden want hersencellen worden vrijwel niet vervangen.
De hersenen moeten dus goed beschermd worden voor schadelijke stoffen
o Wel moeten er voedingsstoffen worden toegelaten!
 De bloed-hersenbarrière beschermt je hersenen
o Deze is gevormd door de wand van de bloedvaten  om en in elk bloedvat dat de hersenen
inloopt heeft aan de binnenkant een laag cellen. Deze cellen zorgen ervoor dat er bijna niks
doorheen kan
 In cellen buiten de hersenen zitten deze cellen ook, maar veel
minder dik waardoor er veel meer doorheen kan
 Buiten het bloedvat zitten ook astrocyten, die ook een rol spelen
bij de bloed-hersenbarrière
o Het houdt schadelijke stoffen buiten
o Ook kunnen er bepaalde stoffen wel doorheen:
 Kleine moleculen
 Vetoplosbare stoffen
 Ongeladen stoffen
 Zuurstof en CO2
 Sommige vitaminen
o Via speciale kanaaltjes kan:
 Water erdoorheen komen
o Via actief transport:
 Kan er glucose doorheen
 Aminozuren (de bouwstenen van eiwitten) doorheen
 Hiervan kunnen neurotransmitters gemaakt worden
 Sommige vitaminen
 IJzer (ionen, zijn geladen dus kunnen er niet zomaar doorheen dus er is actief transport
nodig)
 Bij actief transport wordt er brandstof verbrand om deze stoffen (brandstoffen)
naar binnen te krijgen
o Wat er niet doorheen gaat:
 Schadelijke stoffen (niet alle, sommige kunnen opgenomen worden in het vet bijv.)
 Virussen

3

,  Medicijnen
 Kan een probleem zijn  bij chemotherapie kan het er niet doorheen wat een
probleem is bij een hersentumor
o De bloed-hersenbarrière kan ook stuk gaan
 Dit zou komen door:
 Microgolven
 Radiatie
 Trauma
 Hypertensie
 Infectie
 Het gevolg is dat je mogelijk een hersenontsteking kan krijgen

4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller terryrutte. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $7.56. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67479 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling

Class notes

Aantekeningen colleges hersenen en gedrag

Document information

Subjects

Written for

Seller

Reviews received

Content preview