Summary
Samenvatting Politieke besluitvorming
- Course
- Level
- Book
Goede samenvatting van het boek Politieke besluitvorming. Ideaal voor examenleerlingen maatschappijwetenschappen vwo.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
6 reviews
By: florismisana • 6 year ago
By: waessijb • 7 year ago
By: elloisebakker • 7 year ago
By: dana-aziz • 7 year ago
By: Khadir2016 • 6 year ago
By: Famkeschagen • 8 year ago
Seller
Follow
Sjar90
Reviews received
Content preview
MAW Politieke Besluitvorming SEH1 Wat is Politiek?
1.1 Het begrip politiek
Politiek: een proces van omzetting van verlangens, wensen en eisen vanuit
de samenleving in bindende besluiten. Het gaat dus om het proces van politieke
besluitvorming.
Volgens Easton is politiek: de gezaghebbende toedeling van waardevolle
materiële (verdeling schaarse middelen: woning, geld etc.) en immateriële
(toedeling van waarden: vrijheid, gelijkwaardigheid) zaken voor een samenleving.
Oftewel hij zegt:
'politiek is het besluitvormingsproces over de vraag hoe schaarse middelen
verdeeld moeten worden, waarbij de manier van besluiten nemen en de inhoud
ervan 'gezag moeten hebben' en daarmee steun krijgen van een meerderheid
van de bevolking.'
Politiek probleem: als er een situatie is die mensen ongewenst vinden, die
ontstaan is door maatschappelijke ontwikkelingen en die te maken heeft met
tegengestelde belangen en die de mensen(mede) door ingrijpen van de overheid
veranderd willen zien.
Problemen die de aandacht krijgen van burgers en maatschappelijke
groeperingen vormen de publieke agenda. Door media-aandacht of bemoeienis
van belangengroeperingen kunnen ze op de politieke agenda komen, er is dan
een overheidsbeleid nodig.
Overheidsbeleid:de genomen besluiten van en de getroffen maatregelen door
de overheid (dagelijks spraakgebruik).
Overheidsbeleid:een politiek bekrachtigd plan, waarin gekozen doelen en het
inzetten van middelen in een bepaalde tijdsvolgorde zijn vastgesteld
(wetenschappelijk gedefinieerd).
1.2 De overheid
De overheid behartigt vaak collectieve belangen (de belangen van groepen
mensen in de maatschappij) en levert collectieve goederen en diensten
(goederen/diensten die van algemeen belang geacht worden, die moeilijk via de
markt kunnen worden aangeboden, maar die in principe voor iedereen
beschikbaar zijn). Dit leidt tot een aantal kerntaken van de Nederlandse overheid:
Zorg dragen voor de openbare orde en veiligheid.
Geranderen van mensenrechten.
Onderhouden van goede buitenlandse betrekkingen.
Zorgdragen voor voldoende werkgelegenheid, sociale zekerheid, goede
arbeidsomstandigheden, infrastructuur en een goed economisch klimaat.
Zorgen voor welzijn, onderwijs, volksgezondheid, kunst en andere
goederen en diensten op sociaal-cultureel gebied.
Ook dit zorgt voor een sociaal contract waarin in ruil voor de diensten die de
overheid levert, burgers een beperking van hun (financiële) vrijheid aanvaarden.
Lange tijd beperkte de overheid zich tot het verdedigen van landsgrenzen en het
handhaven v/d openbare orde. Sinds 19eeeuw: overheid neemt financiering van
onderwijs op zich en zorgde voor aanleg van wegen en kanalen. In jaren '50 & '60
ontwikkelde NL zich tot verzorgingsstaat, dit zorgde aan het eind v/d vorige eeuw
voor onbetaalbare financiering waardoor er wat geprivatiseerd moest worden. 2
, richtingen bij de vraag wie welke taken in de samenleving het beste kan
verrichtten:
I. Liberaal-individualistische visie: marktwerking en het particulier initiatief
mogen een grotere rol spelen.
II. Sociaal-collectivistische visie: sociale gelijkheid, overheid moet kunnen
ingrijpen.
1.3 Politiek en macht
Sinds 1588 kunnen we spreken van een Nederlandse Staat, omdat:
De overheid over soevereine (hoogste) macht beschikt, besturen zonder
inmenging van andere staten.
Er sprake is van een bevolking, waarover geregeerd wordt.
Het grondgebied internationaal erkend is.
De overheid beschikt over het geweldsmonopolie.
Macht: het vermogen om je wil aan anderen op te leggen. De anderen
hoeven het daar niet mee eens te zijn.
Gezag: als anderen wel instemmen met het feit dat jij iets over hen te
zeggen hebt, zij vinden het legitiem.
Politieke macht: het vermogen om de politieke besluitvorming te bepalen.
Om andere je wil te kunnen opleggen moet je beschikken over machtsbronnen:
de wet / wettelijk gezag.
rechten / formele bevoegdheden.
steun onder andere aantal kiezers / achterban.
kennis / deskundigheid.
geld / vermogen / bezit.
persoonlijkheid / charismatisch gezag.
sleutelposities bij overheid, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven.
de mogelijkheid om geweld te gebruiken.
In dictaturen vindt er geen controle plaats van de politieke macht. Om
machtsmisbruik te voorkomen zijn in NL een aantal waarborgen gecreëerd. Deze
maken NL tot een rechtsstaat.
1.4 Visies over politieke macht
Kenmerk van democratie: volkssoevereiniteit, uiteindelijke macht ligt bij het volk.
Theorieën over de manier waarop de macht in een democratie wordt verdeeld en
uitgeoefend:
I. Klassieke democratietheorie: De burgers nemen actief deel aan
de politieke meningsvorming en besluitvorming. De politici voeren de wil
van het volk uit.
II. Representatiedemocratie: Burgers kiezen vertegenwoordigers
(representanten) die namens hen de politieke besluiten nemen. Deze
gekozen politici nemen dus, als zij eenmaal gekozen zijn, zelf de politieke
beslissingen.
III. Pluralistische democratie: In de moderne maatschappij zijn er
verschillende maatschappelijke groepen, b.v. vakbonden en actiegroepen
(pressiegroepen), die verschillende belangen vertegenwoordigen. Burgers
kunnen naast hun stemrecht ook via deze maatschappelijke groepen
macht uitoefenen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sjar90. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
74534 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now