Volledige samenvatting van alle hoorcolleges persoon, gezin en recht gedoceerd door I. Boone.
Tekst en figuren van op de slides samengevoegd met notities. Mogelijk een paar typfoutjes!
Samenvatting persoon, gezin en recht
DEEL 1. INEIDING
INHOUD: Kind en ouders. De familierechtelijke vormgeving en gevolgen van ouder-kindrelatie
in diverse gezinsvormen
1. Maatschappelijke en technologische ontwikkelingen
2. Juridische relevantie
3. Juridische benadering van ouderschap: van geïntegreerde naar gedesintegreerde
benadering
4. Het belang van het kind als eerste overweging
DOCUMENTATIE: zie ppt
MAATSCHAPPELIJKE EN TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN: Leiden tot nieuwe
mogelijkheden voor gezinsvorming en veranderende gezinssamenstellingen
Tot jaren 70-80: ouders zijn vaak moeder en vader als getrouwd koppel
Vorming van een gezin vertrok vanuit een partnerrelatie (die een huwelijksrelatie was)
Kinderen werden gekregen op de natuurlijke wijze (dus echtpaar waren de biologische ouders
in de overgrote meerderheid van de gevallen)
Echtscheiding kwam zelden voor en dus bleven de kinderen in dat gezin, voedden de ouders
hen op
MAATSCHAPPELIJKE EN MEDISCHE ONTWIKKELINGEN: Diversiteit op vlak van gezinsvormen
waarin kinderen opgroeien
- Gehuwd of ongehuwd paar
- Alleenstaande ouder
- Samengesteld gezin met stiefouder
- “Regenbooggezin”
- Meeroudergezinnen
- Gezin met transgender ouder
- Pleeggezin
- …
Contrast met deze jaren -> grote diversiteit op vlak van gezinsvormen
Vanaf jaren 1970: Gewijzigde dynamiek inzake vormen en ontbinden van partnerrelaties en
gezinnen gaat gepaard met veranderingen in individuele levensloop van betrokken kinderen en
jongeren.
1
,Sv persoon, gezin & recht 2022-2023 Eline Campens
Bv:
- Uitstel of afstel van huwelijk: meer kinderen bij ongehuwd paar
- Vaker uit elkaar gaan van paren met inwonende kinderen: meer kinderen bij
alleenstaande ouder of bij nieuw samengestelde gezinnen
Aantal huwelijken daalde fors sinds de jaren 70
Kinderen 0-24 jaar Vlaanderen:
2000 2020
Bij gehuwd paar 76% 57%
Bij ongehuwd paar 5% 20%
Bij alleenstaande ouder 11% 16%
Eigen huishouden 5,6% 4%
Overige 2,4% 3%
Evolutie zet zich verder door
Meeste kinderen worden in Vlaanderen momenteel niet meer geboren bij een huwelijkskoppel
In 2019: 34.000 kinderen en jongeren (0-24 jaar in Vlaanderen) maakten een verandering mee
van kind bij een paar naar kind bij een alleenstaande ouder.
- Bij 29.143 kinderen: doordat het paar uit elkaar ging
- Gemiddelde leeftijd kinderen: 10,6 jaar
In 2019: 21.000 kinderen en jongeren (0-24 jaar in Vlaanderen) maakten een verandering mee
van kind bij een alleenstaande ouder naar kind bij een paar
- Bij 3/4: doordat de alleenstaande ouder ongehuwd ging samenwonen met een partner
- Bij 1/4: doordat de alleenstaande ouder gehuwd ging samenwonen met een partner
- Gemiddelde leeftijd kinderen: 10,5 jaar
https://gezinsenquete.be/ (Om de 5 jaar zendt Vlaanderen deze enquete uit)
Gezinnen in Vlaanderen (2016) – meerderjarigen met min. 1 kind < 25 jaar (Vlaams en BH
Gewest)
Heeft gezin scheiding meegemaakt?
In 2016: ca. 26.000 kinderen maakten ouderlijke scheiding mee
2
,Sv persoon, gezin & recht 2022-2023 Eline Campens
Opeenvolgend partnerschap:
- beëindiging eerste samenwoningsrelatie
o 26% mannelijke veertigers
o 36% vrouwelijke veertigers
- Herpartneren:
o 80% gescheiden mannen en vrouwen, binnen jaar
Scheiding kan wanneer men gehuwd of ongehuwd was
Verschil tussen mannen en vrouwen qua percentage: misschien hebben ze een andere
opvatting over samenwoningsrelatie?
, Sv persoon, gezin & recht 2022-2023 Eline Campens
Eenvoudig sg = die waarin slechts een van de partners een kind van de vorige relatie meebrengt
naar het nieuwe gezin
Complexe sg = ofwel beide partners brengen een kind mee van een vorige relatie naar het
nieuwe gezin, of een partner brengt een kind mee van een vorige relatie maar heeft ook een
gemeenschappelijk kind met de partner van de nieuwe relatie of een combinatie van beide
https://gezinsenquete.be/
Gezinnen met kinderen “gedeeld verblijf”
- 19,5% van gezinnen: min. 1 kind woont deel van de tijd elders
o 5,6 %: min. 1 kind 1 week op 2 elders
o 13,9 %: min. 1 kind 1 of meer dagen per week elders
Diversiteit op vlak van gezinsvormen waarin kinderen opgroeien
- 31.12.2021: 6.985 pleeggezinnen in Vlaanderen; 8.643 pleegkinderen,
pleegjongeren en pleeggasten
- Vgl. 2015: 4.177 pleeggezinnen – 5.616 pleegkinderen, pleegjongeren en
pleeggasten
Aantal pleeggezinnen neemt fors toe
Pleegkind: minderjarige in pleeggezin
Pleegjongere: jongvolwassenen in pleeggezin
Pleeggast: volwassene met bepaalde problematiek in pleeggezin
Grootste groep zijn de minderjarigen
Diversiteit op vlak van gezinscontext
- 29% van kinderen geboren in 2019 heeft moeder die bij haar geboorte niet de Belgische
nationaliteit had.
- 30% van kinderen geboren in 2019: Nederlands is niet taal die kind met moeder spreekt.
Frans is de meest gesproken andere taal (5,9%).
o 9,9% van minderjarigen heeft niet de Belgische nationaliteit.
o 35,9% van minderjarigen heeft andere herkomst (cijfer 2017). Bij jonge kinderen
ligt het aandeel hoger
Vaak ook internationale component in familierechtzaken
-> vaak IPR vraagstukken
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinecampens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.89. You're not tied to anything after your purchase.
