Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 11: giftige planten van het vak dierenvoeding 1. De samenvatting is gebaseerd op de kennisclips die beschikbaar werden gesteld op Toledo door de docent.
Hoofdstuk 10: Giftige planten
Meestal zijn de eerst voorkomende symptomen bij een vergiftiging:
§ Braken, diarree en kolieken (hevige buikpijn)
§ Aandoeningen aan het zenuwstelsel: evenwichtsstoornissen, verlammingen
§ Algemene symptomen:
• Veralgemeende verzwakking
• Gebrekkige eetlust
• Vermagering
Over het algemeen zijn vooral runderen, paarden, schapen, geiten en konijnen betrokken bij
dodelijke vergiftigingen met planten.
Inhoud stoffen planten
Alkaloïden
§ Bevatten N (stikstof) à NPN-groep
§ Hebben alkalische eigenschappen (eerder basisch)
§ Meest sterke fysiologische werking (gaan vrij intensief in interactie met de cellen van
het dier)
§ Meest voorkomend in buitenste laag van planten (schors, takken, wortelen vlies en
zaden)
§ Bittere smaak (voor sommige diersoorten onaantrekkelijk, varkens zijn soms een
uitzondering)
§ Planten die een ernstig gevaar vormen voor mens en dier zijn doorgaans planten die
rijk zijn aan alkaloïden.
Symptomen
§ Vaak aantasting centrale zenuwstelsel: opiumalkaloïden, aconitine, taxine, galegine
§ Of aantasting autonoom zenuwstelsel: atropine, hyoscyamine, scopolamine
§ Of veroorzaken huidirritatie: colchine
§ Of vernietigen levercellen: jacobine, senecionine
§ Of…
Er zijn meer dan 4000 verschillende alkaloïden gekend en er worden steeds nieuwe ontdekt.
Plantenvoorbeelden
Palmboompje (Buxus sempervirens)
§ Familie: buxusfamillie
§ Voorkomen: Samber en Maas, aangeplant in tuinen
§ Bast en bladeren zijn giftig
, § Alkaloïden: “buxine” het belangrijkste
§ Symptomen: hevige kolieken, braken, diarree, duizeligheid,
spierzwakte, ademhalingsverlamming, eventuele sterfte
• Bij volwassen mens: reeds na een inname van 10 bladeren!
• 750 g bladeren zijn dodelijk voor een paard!
Jacobskruiskruid (Senecio jacobaea L.)
§ Familie: Composieten (één bloemhoofd is samengesteld uit meerdere bloemen)
§ Voorkomen: algemeen verspreid (juni)
§ Niet te verwarren met: boerenwormkruid en St.-Janskruid (meest voorkomende in
België)
§ Normaal gezien wordt de rijpe plant niet gegeten door herkauwers
(indien dieren voldoende eten hebben)
§ In hooi echer smakelijk, vooral jonge planten à gevaarlijk!
§ Toxitciteit vermindert niet in hooi (!)
§ Lethale dosis: 5-20 kg gedroogde plant/ 100 kg lichaamsgewicht
§ Koe (en paard): 35kg/ dier ßà schaap: 160kg/ dier
§ Pyrrolizidine alkaloïden: vooral kort voor de bloei
§ (Chronische) leverschade (megalocytose, fibrose, cirrose)
Symptomen
§ Acuut: zelden; dood na uren of enkele dagen
• Ziek 1-7 dagen na opname van grote hoeveelheden
§ Chronisch!!!: symptomen soms na lange opname
• Verloop: enige weken tot 6 maanden (afhankelijk van de dosis)
• Met periodes van stabilisatie
• Morbiditeit 20% (= ziekte waargenomen) - mortaliteit bijna 100%
• Plotse verergering wanneer leverfunctie verstoord
• Soms onverwachte dood
St.-Jacobsvlinder
§ Dag actieve nachtvlinder
§ Profiteert van de opkomt van het Jacobskruiskruid
§ Familie: nachtschadefamilie
§ Voorkomen: algemeen verspreid, aangeplant, cultivars
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliesevereyns. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.78. You're not tied to anything after your purchase.