Casus
CATCH: software die een foto van een verdachte door een database haalt. Het is nooit hard bewijs.
Strafrechtdatabase: database waarin personen staan die zijn aangehouden voor een strafbaar feit waar
voorlopige hechtenis op staat. Zonder opdracht of toestemming.
Vreemdelingendatabank: database met foto’s van asielzoekers en illegalen. Hiervoor heb je wel een opdracht
nodig van een officier van justitie en toestemming van een onderzoeksrechter.
§1
Geweldsmonopolie: in een staat waarin de overheid in staat is om de veiligheid van burgers te garanderen,
heeft de overheid gezag en voert dit uit. Het betekent dat alleen de overheid geweld tegen burgers mag
gebruiken om de orde te handhaven of criminaliteit op te sporen.
De politie heeft meerdere bevoegdheden om de orde te handhaven en criminele activiteiten op te sporen:
- iemand staande houden: de politie vraagt dan naar persoonsgegevens en verblijfsadres. Bijvoorbeeld als
iemand te hard rijd. Het rijden in een dure wagen of tatoeages hebben zijn geen goede redenen.
- aanhouden: bijvoorbeeld als er bij een controle van het nummerbord blijkt dat iemand rijdt in een gestolen
auto. De politie voert samen met andere diensten het geweldsmonopolie uit. Het wordt wel beperkt door
wetten.
Rechtstaat: we spreken van een staat als een overheid macht en gezag uitoefent over een bepaald volk op een
bepaald grondgebied. In een rechtstaat is deze staat gebonden aan het recht: geheel van geldende regels.
Hobbes stelde dat ‘de mens een wolf is voor zijn medemens’ hiermee bedoelt hij dat zonder sprake van een
hogere macht en rechtsregels, mensen alleen zouden denken aan hun eigen belang en niet aan andere.
Sociaal contact: burgers accepteren dat de overheid het geweldsmonopolie heeft en dat iedereen zich moet
houden aan de rechtsregels om geweld en een ‘oorlof van allen tegen allen’ te vorkomen. Criminelen
ondermijnen het geweldsmonopolie.
- integrale aanpak: wanneer de politie zoekt naar verbanden tussen criminele inkomsten en bijvoorbeeld het
rijden in een dure wagen. Ze kijken of de inkomsten en de bezitten met elkaar overeen komen.
- openbaar ministerie (OM): alle officieren van justitie bij elkaar. Ze geven toestemming en leiding bij een
opsporing zaak.
- politiestaten: staten waarin de politie een groot aantal bevoegdheden heeft zonder verantwoording te
hoeven afleggen.
Een rechtstaat moet in principe voldoen aan vier met elkaar samenhangende kenmerken:
- De aanwezigheid van grondrechten: beschermen burgers tegen machtsmisbruik
- klassieke grondwetten: gelijkheidsrechten, politierechten en vrijheidsrechten
- Het legaliteitsbeginsel: beschermt burgers tegen (te veel macht van) de overheid
- de overheid is gebonden aan de bevoegdheden zoals beschreven in de wet.
- je kunt alleen gestraft worden voor iets waarvan op dat moment in de wet staat dat het strafbaar is.
- Een machtenscheiding: de verdeling van de macht (ook bekent als trias politica)
- Een onafhankelijke rechtspraak: in de rechtstaat moeten rechters onafhankelijk en onpartijdig zijn.
Drie rechtsgebieden:
- burgerlijk recht(civielrecht): conflicten tussen burgers
- bestuursrecht: conflicten tussen burgers en de overheid
- strafrecht: als iemand verdacht wordt van een strafbaar feit
Rechtsbescherming: burgers worden door de overheid beschermt tegen willekeur en machtsmisbruik van de
overheid.
Rechtshandhaving: de overheid handhaaft de geldende rechtsregels.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eloisevanboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.02. You're not tied to anything after your purchase.