Verminderde zuurstoftoevoer, chemisch letsel, microbiële infectie Cel schade
- Acuut en kort - Acuut omkeerbaar letsel
Cellulaire zwelling vetverandering
- Progressief en ernstig (inclusief DNA schade) - Onomkeerbaar letsel -> celdood
Necrose en apoptose
Metabole veranderingen, genetisch of verworven, chronisch letsel Intracellulaire veranderingen, verkalking
Cumulatief subletaal letsel over een lange levensduur Cellulaire veroudering
1.1 Adaptatie van cellulaire groei en differentiatie
- Reversibele respons op extreme fysiologische stress of pathologische stimuli
- Veranderingen in celgroei, celgrootte of differentiatie
- Intracellulaire accumulatie
- Diverse moleculaire mechanismen
,- Hypertrofie
= toename van de celgrootte en dus van het volume van het orgaan/ weefsel ≠ zwelling
- Verhoogde synthese van structurele componenten -> meer functie uitoefenen
- Fysiologische of pathologische stimuli
- Toegenomen functionele behoefte (fys: bodybuilder, path: hypertensie -> hartspier)
- Specifieke hormonale stimulatie Vb: myometrium (spierlaag van uterus) na zwangerschap o.i.v.
oestrogeen
- Hyperplasie
= toename van het aantal cellen in een orgaan of weefsel
- Proliferatie van mature cellen oiv groeifactoren of regeneratie afkomstig van stamcellen
- fysiologische hyperplasie
- hormonale hyperplasie (vb: borstklier bij borstvoeding: meer lobuli met klierbuisjes)
- compensatoire hyperplasie (vb: leverregeneratie)
- pathologische hyperplasie
- extreme hormonale stimulatie of groeifactoren
- normale controlemechanismen van celgroei (dd. kanker)
vb: endometriumhyperplasie (er kan een tumor ontstaan bij vrouw in menopauze =>
baarmoederkanker (endometriumcarcinoom) , verruca vulgaris (wrat)
- Atrofie
= afname van volume van een orgaan of weefsel door afname in celgrootte en aantal cellen
- Verminderde eiwitsynthese en verhoogde eiwitafbraak in de cellen
- fysiologisch of pathologisch
- oorzaken:
- verminderde werkbelasting (vb gebroken been in gips)
- denervatie atrofie (bezenuwing beschadigd)
- ischemie (onvoldoende zuurstof door onvoldoende bloedvoorziening)
- onvoldoende voeding
- verlies aan endocriene stimulatie (vb post menopauzale borstklier, verlies functionele cellen)
- druk
- Metaplasie
= reversibele wijziging waarbij een gedifferentieerd celtype vervangen wordt door een ander
gedifferentieerd celtype (adaptatie)
- ontstaat uit precursorcellen (stamcellen/ reservecellen in het epitheel, ongedifferentieerde
mensenchymale cellen in bindweefsel)
- onder invloed van cytokines, groeifactoren en extracellulaire matrix componenten
vb: squameuze metaplasie bij rokers: éénlagig (trilharen) -> meerlagig plaveiselepitheel
- Functieverlies
- Maligne transformatie mogelijk (plaveiselcelcarcinoom)
, vb: Barret oesofagus: bij blootstelling aan maagzuur (reflux: GERD) wordt plaveiselepitheel van distale
slokdarm vervangen door glandulair epitheel (gastrisch of intestinaal) dat beter bestand is tegen zure
omgeving
- diagnose: endoscopie en biopsie
- verhoogd risico op slokdarmadenocarcinoom (glandulair epitheel): endoscopische follow-up met
bioptname
- laaggradige en hooggradig dysplasie
A) Respiratoir epitheel, B)Plaveiselepitheel, C)
Lichte dysplasie, D) Matige dysplasie, E) Ernstige
dysplasie, F) Carcinoma in situ (ter plekke)
Dysplasie: precursor letsel, niet meer reversibel
- Intracellulaire accumulaties
wat kan gaan opstapelen?
- normale cellulaire component
- abnormale endogene of exogene producten
- pigment
- lipiden, eiwitten, glycogeen, hyalien
Hoe?
- Abnormaal metabolisme van normale endogene substanties
- Mutaties die wijzigingen in eiwitaanmaak en - transport veroorzaken
- Depositie van een abnormaal exogeen product
1)lipiden niet snel genoeg verwerkt
2)eiwit ziet er anders uit, problemen in
verdere verwerking
3)enzymen functioneren niet meer
voldoende
4)exogene component waar men geen
weg mee weet, gaat opstapelen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JolienSVH. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.