Ethiek ⟶ discipline die zich uitdrukkelijk en systematisch bezighoudt met het onderzoek naar het goede
(waarden en normen)
Ethisch handelen ⟶ handelen volgens bepaalde principes
1. Wat moet ik doen?
2. Hoe moet ik handelen?
3. Vanuit welke normen en waarden?
Waarden ⟶ concretisering van een bepaalde ethiek, kernelementen van ethische theorie
Normen ⟶ op die manier in de wereld staan zodat je niemand onrecht aandoet, concretisering van een
waarde
bv. ethiek: utilitarisme, waarde: geluk, norm: elke handeling moet het geluk verhogen
1.2 Doelstelling
- Een confrontatie aangaan tussen het eigen normenkader en dat van anderen, of tussen het
eigen kader en dat van maatschappelijke en professionele contexten waarin we ons begeven.
- Confrontatie met ethiek in gezondheidszorg
- Eigen normenkader vs professionele eisen
Binnen een bepaald beroep ⟶ plichtleer of deontologie
Hoe gaan we om met de mogelijkheden waarover we beschikken? Is alles wat we kunnen ook wenselijk?
2.1 Ethische
2 modellen
Van ethiek naar deontologie
Morele beslissingen
moet gerechtvaardigd worden
bv. kiezen welk kleur pull je aandoet is geen morele beslissing
Rechtvaardiging
bronnen van rechtvaardiging: waarden, normen, principes, ….
maar gebrek aan eenduidig referentiekader in hedendaagse maatschappij
2.1.1 Handelen uit plicht/plichtethiek/ Gesinnungsethik: Immanuel Kant
kritiek op religieus kader en op kijken naar gevolgen
Beter = handelen volgens de juiste intentie of de juiste regel maar wat is dat dan?
AUTONOMIE EN VERSTAND
Autonomie als hoogste goed
o morele wet kan niet van buiten komen autonome wezens
niemand kan gedwongen worden moreel te handelen
o moet komen vanuit intentie om het juiste te doen anders niet ethisch
, RATIONEEL PRAKTISCH VERSTAND
verschillende waarden en normen maar zelfde praktische verstand
wanneer we eerlijk nadenken beseffen we dat sommige regels en plichten noodzakelijk zijn
om in een samenleving te kunnen leven
REGELS
Handel volgens die regel waarvan je zou willen dat het een universele regel is.
Behandel mensen nooit louter als middel, maar steeds als doel (je bent zelf autonoom maar
dat betekent dat anderen dat ook zijn
2.1.2 Het utilitarisme/ Erfolgsethik
Hoofddoel: greatest happiness for the greatest number
-> meeste geluk voor de meeste mensen
Rechtvaardigheid door te kijken naar gevolgen
- Pijn en genot
- Gedeeld door iedereen
De juiste handeling zorgt voor meeste geluk en minste lijden
2.1.3 Conclusie
Morele beslissingen vereisen morele rechtvaardiging
Waarden en normen worden niet meer wijd gedeeld
Ethici zoeken naar rechtvaardigingsgronden die we delen
o Utilitaristen: genot en lijden
o Deontologen: intentie en rationeel verstand
2.1.4 Het principlisme: de kernwaarden van medische ethiek
TOEGEPASTE ETHIEK
focus op medische ethiek
o onderdeel van toegepaste ethiek
ETHIEK EN GENEESKUNDE
Belang van algemene maatschappelijke context
o verschil in normen en waarden
Redenen specifiek aan geneeskunde
o verbreden van hulpvraag weg van zuivere ‘genezing’ preventie
o technische mogelijkheden worden groter
o mogelijke impact wordt groter
GOED ETHISCH MODEL
plicht patiënt helpen steeds centraal
geen onrecht of willekeur
genezing in bredere zin
beroepsgeheim als kern
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller topsamenvattingenbe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.