Summary
Politicologie samenvatting
- Course
- Institution
samenvatting van het vak politicologie (UA) slides van de prof, eigen lesnotities en handboek
[Show more]
Seller
Follow
florinelippens
Content preview
1Politicologie
H1: Politiek en politieke wetenschappen
Belang van politiek
Voorbeeld: invoeren van de autogordel (1975)
Regulering: grote positieve invloed op aantal verkeersdoden
o Geschat 30.000 doden minder in BE en NL
Veel verzet: privézaak
o Hoeveel, wat moet de overheid doen?
Politiek, besluitvorming heeft impact
<-> Beperkte maakbaarheid van de samenleving
o Economie, mentaliteit
o Bv transmigrantencrisis, vluchtelingencrisis, radicalisering, corona,
energie
<-> Nationale politiek verliest zijn greep
o Belangrijkste beslissingen worden genomen door technologie (sociale
media provider), niet door de overheid
o Beslissingen waar de overheid geen controle over kan hebben, en die
wel een grote invloed hebben op de mens
Bouwstenen van politiek
Actoren, instellingen, functioneren
o In breder kader plaatsen van dagdagelijks versnipperd politiek nieuws
o We moeten kijken naar de grotere, globale instellingen kijken zoals bv
de EU
o Betrouwbaarheid van actuele bronnen?
Historisch
o We kunnen iets beter begrijpen als we weten waar het van komt
o Bv vakbonden die mee sociale zekerheid besturen
Vergelijkend: comparatief
Comparative politics: vergelijkende politiek
“if you only know one country, you do not know any country at all” (Lipset)
België voortdurend vergelijken met andere landen
o Bv met UK: verschillen zeer erg, tegengestelden binnen westerse wereld
o Bv sterkte van rechts-populistische partijen
Vgl met Franstalig België
Belangrijke tak in de politieke wetenschappen
Politiek
Politiek = sturen van een samenleving
Afspraken als mensen iets samen willen doen
Grotere groep => meer afspraken: formeel
, 2
o Grotere groep: formeler: meer afspraken op papier en besluiten
vormen
o Structuren en instellingen aanpassen aan de grootte van de staat,
groep
Politika = dat wat met de staat (de polis) te maken heeft
Er zijn ook conflicten over het sturen van een samenleving
o Meningsverschillen
Politiek is overal
Overal waar er regels bestaan
o Mondeling of schriftelijk
Ook in verenigingen en organisaties
o Als een leerschool van de grote politiek
Politiek is alles wat te maken heeft met het besturen van een samenleving
Variaties in politiek
Territorium
Samenlevingen afbakenen
Lidmaatschap verbonden aan een club, vereniging
Binnen de grenzen van deze club ben je onderworpen aan hun regels, maar
erbuiten niet
Je kan weggaan als je wilt
Lidmaatschap verbonden aan een grondgebied
Gemeenten, provincies, regio’s, landen, internationale organisaties van
landen
Omvattender en dwingender
o Regels die gelden voor de inwoners van dat gebied zijn niet zomaar te
ontwijken
o Als je verhuist om deze afspraken te ontsnappen, kom je terecht op
een andere plaats waar ook weer bepaalde regels gelden
Staat als hoogste gezaghebber van hun grondgebied
o Hedendaagse structuur waarin de sturing van de samenleving zich
afspeelt
o Staten zijn soeverein op hun grond: geen macht boven hen
Andere politieke structuren: Rooms-Katholieke Kerk
In geschiedenis cruciale rol
Ook al geen eigen grondgebied (Vaticaan niet meegerekend)
Doorheen de jaren geconfronteerd met decentralisatie en nationalisering
o Botsingen tussen kerk en opkomende nationale staten
Culturele grenzen van de politiek
Waarover gaat die politiek? Hoeveel doet de overheid?
Verschillende opvattingen over mate waarin mag worden ingegrepen: reikwijdte
Nachtwakersstaat (19e eeuw)
, 3
o Politiek is een zeer beperkte aangelegenheid
o Overheid doet niets buiten broodnodige
Ordehandhaving, defensie, belastingen
o Niet bezig met welzijn, enkel eigendom en fysiek beschermen
o Bare minimum, basis
Doorheen de jaren meer en meer vraag om domeinen politiek te regelen
o Meer aspecten uit de samenleving door de staat te laten regelen
Bv arbeidsbewegingen, sociale bescherming, milieu, klimaat
o Overheid en politiek worden belangrijker
o Enorme explosie van politiek ingrijpen
Politieke cultuur evolueert
Onderscheid tussen privé en publiek goed
o Grenzen worden vager, in beweging, meer discussie hierover
o Bv praktijktesten, partnergeweld, roken in het bijzijn van kinderen
Vormen en structuren
Regimes: politieke systemen
Welke principes, manieren worden gevolgd?
Op welke manier kan het functioneren?
Classificaties
Democratische vs autoritaire regimes
o Democratisch: macht is tijdelijk & verspreid over verschillende groepen
Via vertegenwoordigers, verkozen door burgers
Fundamentele rechten worden erkend en beschermd
Bv vrijemeningsuiting: in USA is veel breder en absoluut dan bij
ons
Unitaire vs federale staten
o Unitair: vanuit één punt bestuurd
Gecentraliseerd
o Federaal: verschillende deelstaten hebben ook hun eigen bestuur
Regionaal
Variatie in instellingen en procedures
o Verkiezingen
Hoe georganiseerd? Wie mag er deelnemen? Hoe bepaald?
o Partijen
Welke rol? Hoe groot is hun rol?
o Parlement
o Grondwet
o Staatshoofd
o …
Wat doet een politicoloog?
Doel
Regelmaat ontdekken in fenomenen
Complexe fenomenen vereenvoudigen
Sociale werkelijkheid = complex
, 4
Werkelijkheid formaliseren in variabelen
o Analyseren
o Patronen zien en verklaren
(sociale) context is belangrijk
o Menselijk gedrag is complex, afhankelijk van vele factoren
o Dus relevante kenmerken gaan onderzoeken (bv geslacht, job)
Structureren
Posities en rollen determineren gedrag
Patronen zien door te vergelijken
Veel waarnemingen (grote N)
Goed gekozen waarnemingen (kleine N)
Politieke wetenschap
Vele groepen praten over politiek
Professioneel en informeler
o Politieke wetenschappers, journalisten, kunstenaars, burgers
Politieke wetenschappers praten over politiek volgens eigen regels
o Analyseren
o Politieke gebeurtenissen en instellingen beschrijven en proberen
begrijpen en verklaren
o Niet beoordelen!
Intellectuele distantie
Doel is niet om deel te nemen aan debat en zo te zeggen hoe het wel en niet moet
Neutraliteit bestaat niet!
Essentie van sociale wetenschappen
Voorkeuren, belangen, interesses van de wetenschappers
o Keuze van de onderzoeksonderwerpen is afhankelijk van hun
voorkeuren
Politicoloog doet verslag van zijn bevindingen
o Kan dan gebruikt worden door anderen
o Objectief onderzoek, ook al eigen voorkeur in persoonlijk leven
Wetenschappelijke methode
Veel, bewuste verzamelde waarnemingen
Verzamelen van systematische data
Gebeurtenis duiden als fenomeen dat uiting is van een bredere categorie
o Algemeen verschijnsel
Vele waarnemingen zodat er iets kan geleerd worden in het
algemeen
Specifiek geval algemeen verschijnsel
Bv Belgisch confederalisme
Vergelijking
o Bewust zoeken naar gelijkaardige en verschillende cases
Zorgvuldige, bewuste keuze van onderzoekstechnieken
Hoe data analyseren?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller florinelippens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.14. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78075 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now