Summary
Samenvatting Inleiding in de biologie V4 thema 1
- Course
- Level
Samenvatting van paragrafen 1 t/m 5 van thema 1 Inleiding in de biologie VWO 4
[Show more]
Seller
Follow
amberpenraat
Reviews received
Content preview
Inleiding in de biologie - SamenvattingParagraaf 1) Wat is biologie?
Organismen zijn levende wezens zoals planten en dieren en vertonen levensverschijnselen zoals
voortplanten en groeien. Met stofwisseling worden alle chemische reacties in een organisme
bedoeld, waarbij enzymen, een stof die stofwisselingsprocessen versnelt (katalyseert), een
belangrijke rol spelen. Als een organisme geen levensverschijnselen vertoon, noem je het dood.
Dingen die in de natuur nooit hebben geleefd noem je levenloos.
Elk individueel organisme (individu) heeft een unieke levensloop, die direct na het ontstaan van het
organisme start. Vanaf dat moment begint het organisme met groeien en ontwikkelen, er treden
veranderingen op in de bouw en het functioneren van het organisme. Je kunt de levensloop
verdelen in verschillende stadia, die eindigt met de dood van het individu. Soms, heeft het individu
nog niet alle stadia doorgemaakt. Individuen behoren tot dezelfde soort als zij zich onderling voor
kunnen planten. Wanneer een individu van een soort sterft, blijft de soort bestaan, wat je de
levenscyclus noemt. Die eindigt alleen wanneer een soort is uitgestorven.
Biologie is een natuurwetenschap, de wetenschappers bestuderen natuurverschijnselen. Een
situatie waarin biologie een rol speelt, is een context voor het vak biologie.
Organisme zijn georganiseerd in biologische eenheden (van klein naar groot):
1. Molecuul: de bouwsteen van stoffen. Een voorbeeld is DNA, wat erfelijke informatie van een
organisme bevat.
2. Cel: organismes bestaan uit een of meerder cellen.
3. Orgaan: een orgaan heeft een specifieke bouw en functie in een organisme.
4. Organisme: kunnen eencellig (bacteriën) of meercellig zijn.
5. Populatie: een groep individuen van dezelfde soort die in een bepaald gebied leeft en zich
onderling voortplant.
6. Ecosysteem: min of meer een begrensd gebied met bepaalde eigenschappen. Hier maakt zowel
de levende als niet-levende natuur deel van uit.
7. Biosfeer / systeem aarde: het geheel aan ecosystemen op aarde.
,Paragraaf 2) Organen, weefsels en cellen
Een orgaanstelsel bestaat uit een aantal organen dat samen een bepaalde functie uitoefent.
Organen zijn opgebouwd uit weefsels. Een groep cellen met dezelfde vorm en functie noem je een
weefsel. 4 voorbeelden:
- Dekweefsel (epitheel): bekleedt en beschermt inwendige en uitwendige lichaamsoppervlakten,
zoals de huid en slijmvlies. De cellen zijn vaak rechthoekig en liggen dicht bij elkaar.
- Zenuwweefsel: vind je in de organen van je zenuwstelsel. De zenuwcellen die in zenuwweefsel
zitten, geven informatie door. De zenuwcellen bezitten ster vertakte uitlopers die een netwerk
vormen.
- Spierweefsel: bestaat uit langgerekte cellen die kunnen samentrekken.
- Bindweefsel: geeft steun en vorm aan het organisme en aan afzonderlijke organen. Het verbindt
lichaamsdelen onderling en het vult ruimtes tussen organen op. De cellen liggen ver uit elkaar
met daartussen vezels en tussencelstof. Het type vezel, de dichtheid ervan en de tussencelstof
bepalen de functie van het bindweefsel.
Bij veel weefsels liggen de cellen niet direct tegen elkaar aan, maar komt tussencelstof. Het soort
tussencelstof hangt samen met de fuctie van het weefsel. In beenweefsel bevinden zich tussen de
cellen kalkzouten (voor stevigheid) en collageenvezels (voor de samenhang). In kraakbeenweefsel
liggen groepjes van twee of drie cellen tegen elkaar en daartussen bevindt zich de tussencelstof. Die
bevat bij kraakbeen minder kalkzouten en meer collageenvezels.
Orgaanstelsel Orgaan Weefsel
Ademhalingsstelsel Longen /
Beenderstelsel / Bot, pezen, kraakbeen
Bloedvatenstelsel Hart Hartkleppen, bloedvaten
Uitscheidingsstelsel Nieren /
Verteringsstelsel Lever, dunne darm, alvleesklier /
Zintuigstelsel / Hoornvliezen
2
, Paragraaf 3) Plantaardige en dierlijke cellen
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amberpenraat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76449 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now