Natuurkunde – Hoofdstuk 3 Energieomzettingen Samenvatting
// Paragraaf 3.1: Stijgen en dalen
Als een kracht F over een afstand s werkt, levert de kracht een arbeid W = F · s.
Dit geldt alleen als F en s dezelfde richting hebben.
Als je een voorwerp met een constante snelheid omhoogtilt, is de
geleverde arbeid gelijk aan W = m · g · h.
Als de kracht en de verplaatsing niet dezelfde richting hebben, maar
onder een hoek a staan, levert de kracht een arbeid van: W = F · s · cos
a. Een kracht die loodrecht op de verplaatsing staat, verricht dus geen
arbeid. Als F een tegenwerkende kracht is, dan is de uitkomst van W =
F · s · cos a negatief doordat cos 180º = -1.
// Paragraaf 3.2: Starten en stoppen
Als op een voorwerp met massa m een constante kracht F werkt, is a = F : m.
De afgelegde afstand op tijdstip t is s = ½ · a · t2. De snelheid op tijdstip t is v = a · t.
Als op een voorwerp met massa m arbeid W wordt verricht, geldt ΣW = ½ · m · veind² - ½ · m · vbegin².
// Paragraaf 3.3: Spannen en ontspannen
De arbeid die je moet verrichten om een voorwerp dat aan de wet
van Hooke voldoet een uitrekking u te geven, is W = ½ · C · u2. De
arbeid die een niet-constante kracht verricht, kun je grafisch bepalen
uit een (F,s)-diagram. De arbeid van een kracht die niet constant is,
kun je bepalen door de oppervlakte onder het (F,s)-diagram te
bepalen. F moet dan wel in de richting van s werken.
// Paragraaf 3.4: Behoud van energie
In een systeem is mechanische energie opgeslagen in de vorm van:
- veerenergie: Ev= ½ · C · u2
- kinetische energie: Ek= ½ · m · v² ΣW = ΔEk
- zwaarte-energie: Ez= m · g · h
Potentiële energie is een verzamelnaam voor energiesoorten
waarbij de positie van voorwerpen ten opzichte van elkaar van
belang is. Voorbeelden zijn veerenergie en zwaarte-energie.
Voor een gesloten systeem geldt de wet van behoud van energie:
Als een kracht arbeid verricht, verandert de ene energiesoort in de andere, maar het totaal van Ev, Ek
en Ez blijft constant. Bij het ontwerpproces doorloop je een ontwerpcyclus (afbeelding).
// Paragraaf 3.5: Energie om arbeid te verrichten
Het elektrisch vermogen is Pel = U · I. Elektrische energie, Eel = P · t, is vaak de energiesoort die voor
een deel wordt omgezet in mechanische energie. Dit geeft Eel = U · I · t.
Stoffen bevatten chemische energie die voor een deel vrijkomt bij verbranding. De energie die
daarbij vrijkomt is de stookwaarde (verbrandingswarmte): Ech = rv · V, of Ech = rm · m, waarbij rv de
hoeveelheid energie per volume (kubieke meter) stof is, en rm de hoeveelheid energie per massa
(kilogram) stof. Verder geldt rm = rv : ρ, waarbij ρ de dichtheid van de desbetreffende stof is.
// Paragraaf 3.6: Warmte en rendement
Door wrijvingskracht ontstaat warmte. Deze energiesoort telt mee in berekeningen met de wet van
behoud van energie. De hoeveelheid warmte wordt gegeven door Q = Fw · s. De nuttige energie is
een percentage van de verbruikte energie. Dit heet het rendement: η = Enuttig : Ein · 100%.
// Paragraaf 3.7: Vermogen
Het vermogen wordt gegeven door P = W : t of P = F · v. Het rendement druk je uit in het
toegevoerde vermogen Pin en het nuttig vermogen Pnuttig η = Pnuttig : Pin · 100%.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maykevankollenburg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.36. You're not tied to anything after your purchase.