100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Sociologie - Hoofdstuk 14 - Boek $3.23
Add to cart

Summary

Samenvatting Sociologie - Hoofdstuk 14 - Boek

 0 purchase
  • Course
  • Institution

Doordat ik deze samenvatting gemaakt heb, ben ik uiteindelijk geslaagd in tweede zit. Deze samenvatting bevat de kernzaken per hoofdstuk, inclusief genoeg uitleg om ze ook zelf te kunnen uitleggen. Ik slaagde hierdoor in tweede zit, in eerste zit heb ik het boek (en dus deze samenvatting) niet vast...

[Show more]

Preview 1 out of 5  pages

  • October 6, 2016
  • 5
  • 2013/2014
  • Summary
avatar-seller
Deel 4: Over maatschappelijke veranderingen en paradigma’s
Hoofdstuk 14: Ook een film is een opeenvolging van ‘stills’
14.1 De samenleving: spanning tussen stabiliteit én verandering
De spanning tussen een stabiliteitsperspectief en een veranderingsperspectief manifesteert zicht in de
sociologiemodellen onder velerlei vormen: als spanning tussen statica en dynamica, tussen structuur en
proces, tussen verandering binnen of van structuur. De voorstanders van het stabiliteitsperspectief
beklemtonen de aanwezigheid in de samenleving van relatief constante patronen. Wie verandering als
een essentieel kenmerk van de sociale werkelijkheid ziet, heeft veeleer oog voor tegenstellingen en
(manifeste en latente) conflicten. Vooral conflictsociologische benaderingen beklemtonen latente
conflicten die op een bepaald ogenblik manifest kunnen worden. Sociale verandering kan variëren van
een betekenisvolle overgang naar nieuwe vormen van sociaal handelen en van de daarbij horende
cultuurpatronen tot de overgang van de hele samenleving naar een nieuwe vorm.
14.2 Denken in dichotomieën
De sociologie ontstond op het breukvlak van twee samenlevingstypen, wanneer het vrij stabiele Ancien
Régime voorgoed de plaats moest ruimen voor de wat nerveuzere moderne klassenmaatschappij. De
onzekerheid die daarmee gepaard ging, hield in hoge mate de aandacht van de klassieke sociologen
gaande. Zo ontwierp Comte een deterministisch driefasenmodel (theologisch, metafysische en
positivistische fase) en probeerde Marx de ontwikkeling van de productiewijzen in een dialectisch
model te vatten (primitief communisme, feodaliteit, kapitalisme en communisme). Voor Tönnies en
Durkheim was de invloed van de economische ontwikkelingen op de positie en rol van het gezin en de
gemeenschap belangrijk. Tönnies zag een overgang van ‘Gemeinschaft’ naar ‘Gesellschaft’, Durkheim
van ‘solidarité mécanique’ naar de moderne ‘solidarité organique’.
Voor Tönnies was ‘Gemeinschaft’ elke samenlevingsvorm waarin de leden in sterke mate op elkaar
betrokken zijn, wat tot een hechte gemeenschap leidt. Een ‘Gesellschaft’ daarentegen is een
associatie die wordt gedomineerd door een ‘rationele wilt’, een sociale ordening die als het ware
contractueel van aard is, waar groepsvorming op formele wijze gebeurt, met het oog op praktische
doelstellingen.
Het gaat bij Durkheim niet over vrijwillig aangegane verbintenissen, maar over feitelijk bestaande
sociale verbindingen. Mechanische solidariteit heerst in een eenvoudige samenleving met een kleine
homogene bevolking en een eenvoudige arbeidsverdeling, waarin elk lid dezelfde, religieus
geïnspireerde, overtuigingen en gewoonten deelt. De overgang naar organische solidariteit wordt nodig
om de nieuwe en complexere samenlevingen samen te houden. Die complexiteit komt door de
toegenomen arbeidsverdeling. Opvallend is dat sociologen die deze tweedeling hanteren, een zekere
nostalgie koesterden voor de verdwenen ‘gemeinschaftliche’ verhouding tussen mensen. Door deze
nadruk op het ‘gemeinschaftliche’ worden de negatieve kanten van die traditionele samenleving
natuurlijk weggetoverd. Daarenboven wordt gesuggereerd dat conflicten vreemd waren aan het
dagelijkse leven in deze samenleving, terwijl ze in realiteit enkel in het vergeetboek van de
geschiedenis zijn geraakt.
Ten slotte zijn zulke dichotome modellen, waarbij twee extreme types worden geconfronteerd, zeer
onbevredigend voor de verklaring van de belangrijke sociale veranderingen die onze samenleving in de
loop van de voorbije twee eeuwen heeft ondergaan. Hun eenvoud vormt tegelijk hun sterkte en
aantrekkingskracht.
14.3 Denken in meervoud
De Frankfurters ontwikkelden een kritische theorie, zij stellen namelijk dat door de toenemende
rationele beheersing de mens tot een schakel in een gespecialiseerd systeem wordt herleid en dat door
de vooruitgang in de beheersingsmogelijkheden dat systeem enkel onderdrukkender wordt. Ze schatten


1

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kristofdepauw. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67479 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$3.23
  • (0)
Add to cart
Added