Summary
Samenvatting 4.2 Prokaryoten
- Course
- Level
- Book
In deze paragraaf worden de prokaryoten met hun kenmerken duidelijk beschreven. De begrippen zijn dikgedruk, zodat ze gemakkelijk herkent worden.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
benteessens
Content preview
4.2 ProkaryotenArchaea
Archaea hebben geen interne membranen, maar ze bevatten wel DNA en ribosomen en
hebben een of meerdere zweepharen voor voortbeweging (zie afbeelding hiernaast).
Archaea zijn nauwer verwant aan de eukaryoten dan aan de bacteriën. Bepaalde vetten in
het celmembraan van de archaea en de wijze waarop eiwitten worden gemaakt in de
ribosomen, komen meer overeen met eukaryoten. De celwanden van bacteriën en archaea
hebben een verschillende samenstelling. Archaea worden extremofiel genoemd omdat ze
vaak onder extreme omstandigheden worden aangetroffen.
In onze darmen bevorderen archaea de vertering.
Bacteriën
Ook bacteriën zijn eencelligen zonder celkern of interne membranen. Bij veel soorten
bestaat het erfelijk materiaal slechts uit één groot cirkelvormig chromosoom. Bij planten en
dieren ligt het DNA-molecuul in een chromosoom spiraalsgewijs opgerold rond duizenden
eiwitmoleculen. Bij bacteriën bevat een chromosoom geen eiwitmoleculen.
Sommige bacteriën hebben naast dit ene grote chromosoom ook plasmiden: kleinere
circulaire chromosomen. Op de plasmiden bevinden zich genen die resistentie kunnen
veroorzaken tegen bepaalde gifstoffen. Doordat het DNA zonder de bescherming van een
membraan in het cytoplasma ligt, is het gemakkelijk bereikbaar voor enzymen. De
celwanden van bacteriën bestaan voornamelijk uit peptidoglycaan: een stof die bij geen
enkel ander organisme voorkomt. Bacteriën kunnen zich onder gunstige omstandigheden
snel delen.
Betekenis voor de mens
Bacteriën die melksuiker (lactose) omzetten in melkzuur, worden gebruikt bij de productie
van yoghurt, kaas en zuurkool. Andere soorten bacteriën worden ingezet bij
afvalwaterzuivering en bij de bestrijding van allerlei vormen van milieuverontreiniging. In de
natuur ruimen heterotrofe bacteriën (en schimmels) de dode resten van organismen op.
Bacteriën en schimmels kunnen ons voedsel bederven en ziekten veroorzaken.
In de biotechnologie worden o.a. wasmiddelenzymen, geneesmiddelen en hormonen
geproduceerd m.b.v. genetisch modificeerde bacteriën. Bij genetische modificatie
verandert de mens het DNA van een organisme.
Virussen
Een virus is geen organisme. Virussen worden niet gezien als levend. Ook bestaan ze niet
uit cellen, ze hebben geen cyto/kernplasma. In een geïsoleerd virus vinden geen
stofwisselingsprocessen plaats. Virussen zijn dus geen prokaryoten en dus ook geen
eukaryoten. Een virus bestaat voor het grootste deel uit erfelijk materiaal. Dit kan DNA of
RNA zijn. RNA is net als DNA een molecuul dat erfelijke informatie bevat. Daardoor bestaan
er DNA-virussen en RNA-virussen. Bij alle virussen is dit erfelijk materiaal omgeven door
een eiwitmantel (capside). Virussen kunnen zich niet zelfstandig voortplanten, maar
uitsluitend binnen bepaalde gastheercellen. Dat kunnen bacteriën zijn of cellen van planten
of dieren. Daardoor kan de gastheer ziek worden. Virussoorten die bacteriën als gastheer
gebruiken, heten bacteriofagen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benteessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now