In deze paragraaf gaat het over het zenuwstelsel en over hoe reacties worden verwerkt door dit stelsel. (Deze samenvatting bestaat uit 3 bladzijden!!) De begrippen zijn dikgedruk, zodat ze gemakkelijk herkent worden.
5.3 Het zenuwstelsel
De werking van het zenuwstelsel
Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel. De
grote hersenen, de kleine hersenen, de hersenstam en het ruggenmerg vormen samen het
centrale zenuwstelsel. Het perifere zenuwstelsel bestaat uit zenuwen die alle delen van
het lichaam verbinden met het centrale zenuwstelsel.
Je kunt het zenuwstelsel indelen op grond van functie. Daarbij kun je onderscheid maken
tussen het animale zenuwstelsel en het autonome of vegetatieve zenuwstelsel. Het animale
zenuwstelsel regelt vooral de bewuste reacties en de houding en beweging van het
lichaam. Het autonome zenuwstelsel (vegetatieve zenuwstelsel) regelt vooral de werking
van inwendige organen.
Prikkels en impulsen
Het zenuwstelsel speelt een belangrijke rol bij het tot stand komen van gedrag.
Een prikkel is een invloed uit het milieu op een organisme. Onder invloed van prikkels
ontstaan in zintuigcellen impulsen. Impulsen zijn een soort elektrische signalen. De
impulsen die in de zintuigcellen in je ogen en in je neus ontstaan, worden door zenuwen naar
je hersenen geleid. Daar worden de impulsen verwerkt.
Zintuigcellen noem je receptoren (ontvangers). Ze vangen prikkels op uit het milieu en
zetten deze om in impulsen. Zenuwcellen geleiden impulsen en noem je daarom
conductoren (geleiders). Spiercellen en kliercellen zijn effectoren (uitvoerders).
Zenuwcellen
Zenuwweefsel bevat zenuwcellen (neuronen). Zenuwcellen geleiden impulsen en geven
signaalmoleculen af die je neurotransmitters noemt. Een zenuwcel is opgebouwd uit een
cellichaam met uitlopers.
Zenuwcellen kunnen impulsen ontvangen en doorgeven. Een uitloper die impulsen ontvangt
en naar het cellichaam toe geleidt, heet een dendriet. Een uitloper die impulsen van het
cellichaam af geleidt, heet een axon. Veel axonen zijn omgeven door een myelineschede.
Een myelineschede bestaat uit cellen van Schwann. Tussen twee opeenvolgende cellen
van Schwann zit een kleine onderbreking: een insnoering.
De vertakkingen van een axon eindigen in synapsen. Dat zijn plaatsen waar de
impulsoverdracht plaatsvindt: een impuls wordt van de ene cel naar de andere cel
doorgegeven. Een synaps is een spleet tussen het uiteinde van een axon van een zenuwcel
en een doelwit cel. Wanneer een impuls aankomt in het uiteinde van een axon, versmelten
blaasjes met neurotransmitters in het uiteinde van dit axon met het celmembraan. Hierdoor
komt de inhoud vrij in de synaptische spleet. De neurotransmitters binden vervolgens aan
receptoren in het membraan van de doelwit cel en kunnen daardoor in die cel een reactie op
gang brengen of stoppen.
Communicatie via zenuwcellen is snel en doelgericht, doordat de impulsen snel geleiden via
uitlopers en er neurotransmitters vrijkomen bij de doelwit cel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benteessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.
