Summary
Samenvatting reader communicatie 1.2
- Course
- Institution
Hoofdstukken 1 tot en met 3 samengevat uit de reader communicatie.
[Show more]
Seller
Follow
milouvdwoord
Content preview
Samenvatting readercommunicatie
1. Non-verbale communicatie
1.1 Basisbehoeftes
Abraham Maslow ontwierp in 1943 een piramide die de behoeftes van
de mens illustreert en de basis vormt voor veel
communicatietheorieën. De eerste behoefte van de mens is de
lichamelijke behoefte aan dingen als slaap, eten en drinken. De
tweede behoefte is de behoefte aan veiligheid en zekerheid. De derde
behoefte is het hebben van een veilige woning en een inkomen waar
je op kan terugvallen. De bovenste drie behoeftes zijn de behoeftes
aan genegenheid, erkenning en zelfontplooiing.
1.2 Analoge en digitale communicatie
Analoge communicatie is beeldend en drukt direct uit wat er mee
wordt bedoeld, terwijl digitale communicatie is opgebouwd uit symbolen (letters of cijfers) die geen
directe gelijkenis hebben met de betekenis. Vrijwel alle non-verbale communicatie is analoog. Vrijwel
alle verbale communicatie is digitaal.
1.3 Inhoudsniveau, betrekkingsniveau en metacommunicatie
Als we spreken over inhoudsniveau gaat het om de letterlijke inhoud van de woorden. Het
betrekkingsniveau omvat alles wat aangeeft hoe de woorden moeten worden opgevat.
Communiceren op betrekkingsniveau gebeurt meestal niet met woorden, maar met toon en/of
lichaamstaal.
Volgens Schulz von Thun kent een boodschap vier aspecten van communicatie:
1. Zakelijk aspect: hierbij gaat het om inhoudsniveau, de feitelijke informatie die er in een
boodschap naar voren komt;
2. Expressieve aspect: hierbij gaat hem om de zelfexpressie van de zender, bijv. de
gemoedstoestand van de zender op dat moment;
3. Rationeel aspect: hierbij gaat het om de relatie tussen de zender en de ontvanger. Niet wat
de zender zegt, maar hoe dit wordt gezegd is van doorslaggevend belang in de
communicatie;
4. Appellerende aspect: hierbij probeert de zender een appel te doen op de ontvanger om een
bepaald doel te bereiken. Iedere boodschap heeft tot doel invloed op een ander uit te
oefenen.
Communiceren over de communicatie wordt metacommunicatie genoemd. Oomkes ziet
metacommunicatie als een van de symptomen van mislukte communicatie. Ook bij geschreven
communicatie vindt woordeloze metacommunicatie plaats. De metaboodschap kan door non-verbale
signalen de inhoud van de boodschap ondersteunen, maar ook tegenspreken.
, Als twee boodschappen tegengesteld zijn, wordt dit incongruentie in de communicatie genoemd.
Woorden, toon en lichaamstaal komen niet overeen.
Naast de metacommunicatieve functie onderscheidt Oomkes vijf bewuste functies van non-verbale
communicatie:
1. Aanvulling van de boodschap: gebaren, lichaamshouding en gezichtsuitdrukkingen die aan
de boodschap aanvullen;
2. Benadrukking van de boodschap: gezichtsuitdrukkingen, hoofdbewegingen, gebaren en
stem, die de woorden van een boodschap versterken;
3. Vervanging van de boodschap: gebarentaal die de woorden volledig vervangt in een
boodschap;
4. Regeling van het gesprek: gebaren, lichaamshouding en gezichtsuitdrukking die aangeven
dat we willen praten of juist de beurt aan een ander geven;
5. Feedback: non-verbale communicatie die ingezet wordt om een terugkoppeling of feedback
te krijgen van de gesprekspartner.
Oomkes stelt dat veel van onze hedendaagse non-verbale communicatie haar oorsprong kent uit de
oertijd. Oomkes geeft aan dat non-verbale communicatie aangeleerd kan zijn, maar ook aangeboren.
Volgens Mehrabian worden er drie klassen van gevoelens uitgedrukt in lichaamsgedrag:
1. Responsiveness/erkenning: het reageren op de aanwezigheid van de ander;
2. Dominance/invloed: een dominante houding, gericht op overheersing of afhankelijkheid;
3. Immediacy/genegenheid: gevoelens van genegenheid geuit door het zoeken van lichamelijke
toenadering of juist gevoelens van afkeer geuit door het vergroten van de afstand.
1.4 Dragers van non-verbale communicatie
1. Uiterlijk: lichaamsbouw, gezichtskenmerken, haardracht, kleding en versierselen
Lichaamsbouw en gezicht spreken in de communicatie mee. Allereerst al doordat je van het
uiterlijk meestal het geslacht en de leeftijd kunt aflezen. Stemmingen kunnen ook een stempel
op het gezicht en het lichaam drukken: lachrimpels, denkrimpels. Haardracht, kleding en
versierselen kiezen we bewust. De mate waarin men zich in uiterlijkheden aanpast bevat non-
verbale boodschappen.
2. Lichaamshouding: gevoelens van dominantie, genegenheid en ontspanning
Oomkes stelt dat een lichaamshouding gevoelens kan uitdrukken van dominantie tot
onderdanigheid, van genegenheid tot afkeer en van spanning tot ontspanning. Ook kan
lichaamshouding worden ingezet om ergens bij te horen, of juist iemand af te wijzen. Tot slot kan
men aan de lichaamshouding de mate van geïnteresseerdheid aflezen.
3. Lichaamsbewegingen
Oomkes stelt dat lichaamsbewegingen samenwerken in de lichaamstaal. Het gaat hier om
bewegingen van het gezicht, het hoofd, maar ook met gebaren, benen en voeten en het gehele
lichaam. Niet alleen lichaamshouding is expressief, maar onze wijze van beweging dus ook.
Bewegingen die we ons hebben aangeleerd om iets duidelijk te maken noemen we
embleemgebaren. Embleemgebaren beelden niet uit waarnaar verwezen wordt, maar hebben
alleen betekenis voor wie het gebaar heeft geleerd. Gespreksregeling is een voorbeeld van een
combinatie aan lichaamsbewegingen die samen iets betekenen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller milouvdwoord. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now