Overzicht Codex
Hoofdstuk 1: Misdrijven (soorten)
Hoofdstuk 2: Straffen
Hoofdstuk 3: Andere verwoordingen
Hoofdstuk 4: Poging
Hoofdstuk 5: Herhaling
Hoofdstuk 6: Samenloop
Hoofdstuk 7: Deelneming
Hoofdstuk 8: Rechtvaardigingsgronden en verschoningsgronden
Hoofdstuk 9: Verzachtende omstandigheden
Hoofdstuk 10: Tenietgaan van de straf
Hoofdstuk 11: Veroordelingen uitgesproken door andere staten
Hoofdstuk 1: Belangrijke begrippen
1. Wat is strafrecht?
Strafrecht; geheel van rechtsregels die bepaalde strafbare gedragingen gaat
beschrijven en bestraffen.
Strafprocesrecht; werking van het strafrechtelijk apparaat.
Publiekrecht; openbare orde, kunnen we niet van afwijken. Van de staat naar
de persoon toe die iets mis heeft gedaan
Gedragingen;
➔ Actieve gedraging
➔ Schuldig verzuim (nalaten om iets te doen kan ook strafbaar worden
gesteld)
Bv. Iemand is aan het verdrinken en jij gaat niks doen om die persoon te
helpen.
1
,Rechtspersoon; vennootschappen en ondernemingen. Is om een financieel
risico te beperken. Rechtspersonen begeven zich in het recht; kunnen
veroordeeld worden, sluiten contracten af. Rechtspersonen kunnen niet naar
de gevangenis, compenseren met gigantische boetes.
Voorwaarden; bedrieglijk opzet
Omstandigheden; verschillende gedragingen kunnen al dan niet strafbaar zijn.
Zijn heel belangrijk voor de kwalificatie van de straf. Bv. Sociale
omstandigheden waarin je leeft zijn verzachtende omstandigheid.
Personen; kan impact hebben op de kwalificatie van je misdrijf
Sancties/maatregelen; gedragingen die strafbaar zijn en waar er een straf aan
hangt. Strafwet is strikt.
Legaliteitsbeginsel; geen misdrijf kan bestaan zonder dat er daar een wet over
is. Er is geen straf zonder wet, een rechter kan niet een straf uitvinden. Wat wel
kan probatie; (=voorwaarde) jij houdt je daar aan en dan blijf je uit de
gevangenis. Als rechter moet je tussen de minimum en de maximumstraf
blijven.
Gevolgen
➔ Wet
➔ Strikt geïnterpreteerd (alles moet zijn zoals de wet dat zegt)
➔ Niet terugwerken in de tijd
➔ Belgisch grondgebied
2. Bronnen van het strafrecht
➔ Wetgeving
➔ Rechtspraak (rechtbanken en hoven) – organigram (uitspraak motiveren)
rechter is gebonden door de feiten en niet door de kwalificatie.
➔ Rechtsleer
2
, 3. Strafgerechten: organigram
4. Werking in de tijd: niet-retroactiviteit van de strafwet
Was de gedraging toen in de wet bepaald als misdrijf? Dan zijn de feiten
strafbaar, anders niet.
Gedraging is enkel strafbaar als ze op dat moment verboden is. Strafwet kan
niet terugkeren in de tijd. Strafwet geldt vanaf het ogenblik dat ze in werking
treedt tot dat ze vernietigd wordt.
Strafwetten wijzigen
➔ Nieuwe strafbaarstellingen ingevoerd
➔ Oude misdrijven niet meer strafbaar zijn
➔ Straffen zwaarder of lichter worden
Een strengere strafwet kan niet retroactief toegepast worden
➔ Onmogelijk feiten te bestraffen die op het ogenblik dat ze begaan
werden nog niet als misdrijf omschreven waren en dus niet strafbaar.
Een mildere strafwet kan wel retroactief toegepast worden
➔ Feiten zijn strafbaar, maar er is een verschil van straf op het ogenblik van
de feiten en het ogenblik van de berechting. Dan kiest men voor de minst
zware straf.
5. Werking van de strafwet in de ruimte
Territorialiteitsbeginsel; principe
Misdrijven gepleegd in België
- Eigenlijke territorium (binnen de landsgrenzen)
- Territoriale zee (12 zeemijl vanaf de laagwaterlijn)
- Vreemde schepen binnen Belgische havens
3
, - Misdrijven begaan aan boord van Belgische schepen
- Luchtruim boven het Belgisch grondgebied
- Misdrijven begaan door personen verbonden aan het Belgisch leger
- Ambassades, consulaten en gebouwen van internationale of
supranationale instellingen in België
Misdrijven gepleegd buiten België
- Misdaden en wanbedrijven tegen de veiligheid van de staat en tegen de
openbare trouw, gepleegd door Belgen
- Dubbele incriminatie: misdaden en wanbedrijven gepleegd door Belgen
in het buitenland, die strafbaar zijn in België en ook in het land dat ze
gepleegd zijn
6. Werking van de strafwet ten overstaan van personen
Strafrechtelijke immuniteit
- Koning is onschendbaar, kan voor geen enkel misdrijf vervolgd of
gestraft worden
- Parlementaire immuniteit
o Parlementaire onverantwoordelijkheid: lid van Kamer of senaat
kan niet vervolgd worden voor een uitgesproken mening of stem
die wordt uitgebracht
o Parlementaire onschendbaarheid: lid van Kamer of senaat kan
tijdens een zitting niet rechtstreeks gedagvaard worden.
▪ Dwangmaatregelen: eerste voorzitter van het Hof van
Beroep op verzoek van bevoegde rechter
▪ Huiszoekingen: enkel in aanwezigheid van de voorzitter van
de betrokken kamers
Betrokken parlementslid kan schorsing van vervolging vragen →
2/3de meerderheid
Bij ontdekking op heterdaad gelden deze regels niet.
- Buitenlandse staatshoofden: immuniteit erkend door het internationaal
recht, genieten van strafrechtelijke immuniteit in België.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margauxfore. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.84. You're not tied to anything after your purchase.