Summary
Samenvatting Het geografische huis Hoofdstuk 1-6 & 13 (tentamen 1)
- Course
- Institution
Hoofdstuk 1-6 & 13; stof van Het Geografische huis van tentamen 1
[Show more]
1 review
By: nienkepluim • 6 year ago
Seller
Follow
21111996
Reviews received
Content preview
Het geografische huisHoofdstuk 1. Op zoek naar de fundamenten
Herder: als je geografisch onderlegd bent, kun je orde en patronen in de inrichting van het huis (de
aarde) herkennen en de wijze waarop mensen het bewonen; als je geografische kennis ontbeert zie
je slechts willekeur en chaos.
Geografie is ook een huis: kamers (specialisaties) en vensters (benaderingen) met elk een ander
uitzicht op de geografische omgeving. ‘Geografie’ verwijst naar een vakwetenschap, een groep
wetenschappers die kennis verzamelen, publiceren en overdragen; niet de geografische
werkelijkheid zelf, dus het aardoppervlak en haar bewoners.
Internalistische visie: geografie staat los van de maatschappelijke context
Contextuele/externalistische visie: het geografische denken en zijn ontwikkelingen ondergaan ook
invloeden van buitenaf, van sociale, politieke en economische factoren.
Over afstanden en zelfdoding
De universitaire geografie is weinig meer dan een eeuw oud, terwijl het wetenschappelijk
geografische denken al veel ouder en kent haar begin bij de oude Grieken in de klassieke oudheid.
Het niet-wetenschappelijk geografisch denken gaat echter veel verder terug, waarschijnlijk zo lang
als de mensheid bestaat. Een voorbeeld hiervan is de inschatting van de ligging van Oost en Zuid-
Europese steden t.o.v. Amsterdam, waarbij Oost-Europese steden te ver weg worden geschat; het
ijzeren gordijn heeft haar sporen achter gelaten in de mentale geografie. Behalve ideeën over de
wijze waarop plaatsen en gebieden t.o.v. elkaar liggen gaat de niet-wetenschappelijke geografie ook
over ideeën over relaties tussen mens en natuur. Voorbeeld: studenten koppelen aantal zelfmoorden
in nov-feb aan ‘natuur beïnvloedt ment’ (donker/grauw) en slechts enkelen aan sociale redenen
(alleen met feestdagen).
John Kirkland Wright: geosofie subjectieve geografische ideeën, goede en foute; het gaat om zowel
verstandelijke, cognitieve kennis en voorstellingen als emotionele, affectieve beelden en gevoelens.
Voorbeeld: eind 18e eeuw veranderde landschapswaardering; ineens waardering voor ongerepte
natuur (romantiek).
Mentaliteitsgeschiedenis: ook interesse voor geografische ideeën uit het verleden (denkbeelden).
Geloofskennis en observatiekennis
Twee bronnen voor geografische kennis van Europeanen tot de 19e eeuw:
1. Als onfeilbaar beschouwde boeken en geschriften: Bijbel aardse ruimte ingericht naar
Gods orde; kaarten op basis van de bijbel mappae mundi; ‘geloofskennis’
2. Zintuiglijk waarneembare werkelijkheid: relatief onbevooroordeelde waarnemingen van
reizigers door kaarten en reisverslagen van hun reizen; vaak al nauwkeurige kaarten; vaak in
strijd met de Bijbel; ‘observatiekennis’
Meeste waarde werd gehecht aan de bijbel. Observatiekennis van individuen heeft de overhand in
hun woonplaats en aangrenzende streken waarmee handel werd gedreven; hoe verder weg van het
woongebied (terrae incognitae) hoe meer geloofskennis een rol gaat spelen. Door de tijd heen heeft
de kring van observatiekennis zich steeds verder uitgebreid, bijvoorbeeld door ontdekkingsreizigers.
Visies op de relatie mens-natuur
Clarence Glacken bedacht drie kernvisies (naar plats en tijd wisselende constellaties)
1. De aarde is een door God voor de mens als hoogste levende wezen geschapen geheel gereed
huis waarvan de mens ‘huisbewaarder’ is (natuur is boven geschikt)
2. De aarde met haar klimaat, reliëf en kustvormen bepaald (of beïnvloedt in ieder geval in
sterke mate) het doen en laten van de mens (natuur is neven geschikt)
3. De mens wijzigt door midden van zijn inspanningen het aanzien van de aarde: dankzij arbeid
is het natuurlandschap in een cultuurlandschap omgezet (natuur is ondergeschikt)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 21111996. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now