Samenvatting van het vak boekhouden in de richting bedrijfsmanagement aan Arteveldehogeschool (boek + ppt's + lesnotities) AJ '23-'24 .
Boek: basisboekhouden van begin- tot eindbaland.
Lesgever: Renate Caen
Samenvatting
boekhouden
Basisboekhouden van begin- tot eindbalans
Silke De Loose
2023-2024
,INHOUD
H1 basisbeginselen van het dubbel boekhouden ................................................................................... 1
1. inleiding ........................................................................................................................................... 1
2. de balans ......................................................................................................................................... 1
2.1 ondernemingsmiddelen of activa.............................................................................................. 2
2.2 ondernemingsbronnen of passiva ............................................................................................. 3
2.3 balansevenwicht ........................................................................................................................ 4
3. de resultatenrekening en de resultaatbestemming ........................................................................ 4
4. de toelichting en de bijlagen bij de jaarrekening ............................................................................ 7
5. basiselementen van het registratieproces ...................................................................................... 7
5.1 algemene principes ................................................................................................................... 7
5.3 de grootboekmethode .............................................................................................................. 8
H2 registratie van de aan- en verkoopcyclus ........................................................................................ 12
1. de belasting over de toegevoegde waarde ................................................................................... 12
2. boekingen in verband met aankopen van goederen en diensten ................................................ 13
3. boekingen in verband met verkopen van goederen en diensten ................................................. 17
4. verrekening met de btw-administratie via de btw-aangifte ......................................................... 18
5. boekingen in verband met financiële verrichtingen ..................................................................... 18
H3 registratie van de andere elementen van de ondernemingscyclus ................................................. 19
1. de personeelscyclus....................................................................................................................... 19
2. investeringen in materiële vaste activa......................................................................................... 22
3. financieringsstromen..................................................................................................................... 26
,H1 BASISBEGINSELEN VAN HET DUBBEL BOEKHOUDEN
1. INLEIDING
Jaarrekening = jaarlijkse financiële verslag van een onderneming (belangrijk voor stakeholders)
• Jaarrekening bestaat uit:
o Balans
o Resultatenrekening
o Toelichting
Het voeren van een boekhouding is wettelijk verplicht. Openbaar maken kan via de Balanscentrale
van de NBB.
2. DE BALANS
Balans = beknopt overzicht van de werkmiddelen (activa) waarover de onderneming op een bepaald
ogenblik beschikt en alle middelen die nodig zijn om deze werkingsmiddelen te financieren (passiva)
➔ hoe rijk of vermogend ben je?
o Wat heb ik? Wat zijn mijn bezittingen? (= concreet)
o Hoe heb ik deze betaald, gefinancierd, verworven? (= abstract)
▪ met eigen geld: mijn rijkdom
▪ met geleend geld: schulden
bezittingen = rijkdom + schulden
De balans van mijn financiële toestand kan als volgt voorgesteld worden (= dubbel beeld van mijn
vermogen):
Balans op vb. 1/1/2020 (duidelijk, volledig dubbel beeld van vermogen):
• Activa
o Ondernemingsmiddelen
o Welke middelen heeft de
onderneming om haar activiteit te
ontwikkelen?
o Aanwending van vermogen
• Passiva
o Ondernemingsbronnen
o Hoe financiert de onderneming de
ondernemingsmiddelen?
o Bron van vermogen
In oefening krijg je soms niet alle gegevens en zal je rijkdom/EV zelf moeten uitrekenen zodat A = P
1
,DUBBEL zicht van financiële toestand, vermogen:
2.1 ONDERNEMINGSMIDDELEN OF ACTIVA
Ondernemingsmiddelen/activa = de middelen die aanwezig moeten zijn om een onderneming uit te
bouwen (vb. gronden, machines, gebouwen, grondstoffen,…)
Indelen in 2 groepen:
• Vaste activa/bestendige middelen = LT (middel tot bedrijfsactiviteit)
o Immateriële vaste activa: niet tastbaar of zichtbaar (software, octrooien, patenten)
o Materiële vaste activa: tastbaar (terrein, gebouw, installaties, meubilair, RM)
o Financiële vaste activa: aandelen in dochterbedrijf of bedrijf met ‘banden’ of
deelneming (doel = lange termijn houden in bedrijf)
• Vlottende activa/vlottende middelen = KT (doel van exploitatiecyclus)
o Vorderingen op > 1 jaar
o Voorraden en bestellingen in uitvoering
▪ Voorraden: niet uniek, massaproduct
➢ Productie: grond-, hulpstoffen, G in bewerking, gereed product
➢ Handel: handelsgoederen
➢ Moet geteld worden (kom je niet te weten door AK en VK)
▪ Bestellingen in uitvoering: onafgewerkt (niet massa, op maat, uniek)
o Vorderingen op < 1 jaar
▪ Handelsvorderingen: i.v.m. verkopen: op klant of handelsdebiteuren (=
klantenvordering)
▪ Overige vorderingen: i.v.m. personeel, belastingen (vb. btw op aankoop), …
o Geldbeleggingen
▪ Niet vrij over te beschikken: aandelen, obligaties … (doel = snel rendement)
o Liquide middelen
▪ Vrij over te beschikken: kas, zicht- en spaarrekening
o Overlopende rekeningen
Noot: activa omvatten ook de rubriek oprichtingskosten (maar staan niet op vereenvoudigde balans
want is geen vast en geen vlottend actief)
2
,2.2 ONDERNEMINGSBRONNEN OF PASSIVA
Ondernemingsbronnen/passiva/bronnen van vermogen = geven de oorsprong aan van het
vermogen waardoor de onderneming haar activa heeft kunnen verwerven. Financieringsbronnen die
ter beschikking zijn om de ondernemingsmiddelen (activa) te financieren.
Indelen in 2 groepen:
• Eigen vermogen (EV) of niet-opeisbaar vermogen
o Kapitaal/inbreng: door eigenaars of aandeelhouders (continue bron)
▪ Kapitaal: in contanten (= liquide middelen) of natura (= vast actief)
o Reserves: wettelijke
o Overgedragen/gereserveerde winst/verlies (enige mogelijke negatieve getal)
• Vreemd vermogen (VV)/schulden
o Voorzieningen
o Financiële schulden op > 1 jaar: leningen
o Financiële schulden op < 1 jaar: leningen die binnen jaar vervallen, kaskrediet
▪ Vb. lening op 5j van €5.000 en aflossing van 1/5 per jaar moet in balans
vertaald worden in lening > 1J: €4.000 en lening < 1j: €1.000
o Handelsschulden: i.v.m. aankopen (btw incl.): leveranciers
o Schulden bezoldiging (netto bedrag), belastingen, resultaatverwerking
o Overlopende rekeningen
Balans is een momentopname (‘statisch’ informatiemiddel):
• Beginbalans: eerste dag van het boekjaar: 01/01/20N0
• Eindbalans: laatste dag van het boekjaar: 31/12/20N0
• Boekjaar: 12 maanden vrij te bepalen door onderneming (cursus: 01/01/N0 - 31/12/N0)
Verschil tussen kas en kapitaal:
3
, 2.3 BALANSEVENWICHT
Fundamenteel balansevenwicht = er kunnen nooit meer middelen zijn dan bronnen en omgekeerd,
er moet een gelijkheid zijn (activa = passiva → middelen = bronnen)
3. DE RESULTATENREKENING EN DE RESULTAATBESTEMMING
Resultatenrekening = de weergave van de opbrengsten en kosten die in een bepaalde periode
werden gemaakt, met onderaan het saldo, namelijk de winst of het verlies.
→ periodegegeven (‘dynamisch’ informatiemiddel)
• Hoe wijzigt deze rijkdom en dit vermogen?
o Na een periode (maand, semester, jaar,..) van activiteiten:
▪ waarvoor ik offers, input, KOSTEN maak
▪ waardoor er meerwaarden, output, OPBRENGSTEN zijn
o Deze in kaart of in rekening brengen → geeft RESULTAAT
→ RESULTATENREKENING
- financiële kosten (enkel deze 2 = financieel resultaat)
= winst/verlies van het boekjaar voor belastingen
- belasting op het resultaat
= winst/verlies van het boekjaar na belastingen
Noot: aankopen zijn altijd kosten (1 uitzondering: wanneer je een aankoop doet van een vast
actief/investeringsgoed, bv. vrachtwagen, gaat die aankoop niet bij kosten maar bij rollend
materieel/vast actief staan)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SilkeDL. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.74. You're not tied to anything after your purchase.
