- Weet wat het begrip ‘voorbehouden handelingen’ inhoudt
Uitgangspunt van de wet BIG: de burger moet zo veel mogelijk vrij zijn om voor de eigen gezondheid
de beroepsbeoefenaar te hulp te roepen die hij het meest geschikt acht.
Uitgangspunt wet BIG: in het beginsel staat iedereen vrij handelingen op het gebied van de
individuele gezondheidszorg te verrichten.
Geldt niet voor voorbehouden handelingen
Regels voor voorbehouden handelingen:
Er moet sprake zijn van een aanmerkelijk gevaar voor leven en gezondheid van patiënten bij
het betreden van dit gebied door ondeskundigen
Het gebied moet duidelijk af te grenzen zijn, wat men wil voorbehouden moet uit de
omschrijving zelf duidelijk blijken
In de praktijk moet het gebied ook daadwerkelijk door onbevoegden worden betreden
Voorbehouden handelingen:
Het is verboden voor onbevoegden om deze handelingen te verrichten.
Dit geldt niet als er nood is: nood breekt wet
Geldt ook niet als het onbevoegd handelen min of meer beroepsmatig gebeurt.
(incidenteel spuiten van een mantelzorger)
- Weet welke handelingen voorbehouden zijn
Alle voorbehouden handelingen:
Verrichten van heelkundige handelingen
Verrichten van verloskundige handelingen
Verrichten van endoscopieën
Verrichten van katheterisaties
Injecties geven
Verrichten van puncties
Onder narcose brengen
Handelingen verrichten op het gebied van de individuele gezondheidszorg, met
gebruikmaking van radioactieve stoffen of toestellen die ioniserende stralen uitzenden
Verrichten van electieve cardioversie
Defibrillatie toepassen
Elektroconvulsieve therapie toepassen
Steenvergruizing voor geneeskundige doeleinden
Handelingen verrichten ten aanzien van menselijke geslachtscellen en embryo’s, gericht op
het anders dan op natuurlijke wijze tot stand brengen van een zwangerschap
Voorschrijven van UR-geneesmiddelen (geneesmiddelen die Uitsluitend op Recept
verkrijgbaar zijn)
- Weet aan welke beroepsgroepen handelingen voorbehouden zijn
Artsen
Tandartsen
Verloskundigen
Risicovolle handelingen zijn handelingen waarbij gezondheidsschade kan ontstaan bij onzorgvuldig of
onbekwaam medisch handelen.
- Weet welke beroepsgroepen zelfstandig bevoegd zijn
Zelfstandig bevoegd: de bevoegdheid om de handeling te indiceren en de handeling uit te voeren.
Artsen: wettelijk bevoegd voor alle voorbehouden handelingen
Tandartsen: bevoegd tot het verrichten van heelkundige handelingen, injecties geven,
narcotiseren en gebruiken van radioactieve stoffen en ioniserende stralingstoestellen, maar
uitsluitend binnen de tandheelkunde.
Verloskundigen: bevoegd tot heel- en verloskundig handelen, katheteriseren, verrichten van
puncties en injecties geven, echter uitsluitend binnen het terrein van hun deskundigheid.
Verpleegkundig specialisten en Physician assistants: bevoegd tot het verrichten van
heelkundige handelingen, verrichten van katheterisaties, injecties geven, verrichten van
puncties, verrichten van electieve cardioversie, verrichten van endoscopieën, defibrillatie
toepassen en voorschrijven van UR-geneesmiddelen, echter uitsluitend binnen het terrein
van hun deskundigheid
Verpleegkundigen: kunnen geclausuleerd bevoegd worden verklaard om bepaalde UR-
geneesmiddelen voor te schrijven.
Klinische technologen: binnen hun deskundigheid van complexe technisch-medische
handelingen zelfstandig bevoegd tot het verrichten van heelkundige handelingen, verrichten
van endoscopieën, verrichten van katheterisaties, injecties geven, verrichten van puncties,
verrichten van electieve cardioversie, defibrillatie toepassen, handelingen verrichten waarbij
gebruik wordt gemaakt van radioactieve stoffen of toestellen die ioniserende straling
uitzenden en verrichten van steenvergruizing voor geneeskundige doeleinden.
Tijdelijk bevoegden: bachelor medisch hulpverlener en geregistreerd mondhygiëniste.
De bevoegdheid om voorbehouden handelingen te verrichten, geldt slechts voor zover de
beroepsbeoefenaar ook de vereiste bekwaamheid daarvoor bezit.
- Weet wanneer zorgverleners na een opdracht voorbehouden handelingen mogen
verrichten (opdracht gebonden bevoegdheid)
Vereisten opdrachtnemer: Voorbehouden handelingen mogen door niet-zelfstandige bevoegden
verricht als:
Het gebeurt in opdracht van een zelfstandig bevoegde
De opdrachtnemer redelijkerwijs mag aannemen dat hij bekwaam is tot een behoorlijke
uitvoering van de opdracht
Hij handelt overeenkomstig de aanwijzingen van de opdrachtgever
, Vereisten opdrachtgever:
Er worden aanwijzingen gegeven omtrent het verrichten van de handeling
Hij redelijkerwijs mag aannemen dat de opdrachtnemer bekwaam is de handeling behoorlijk
te verrichten.
De mogelijkheid van toezicht en tussenkomst door de opdrachtgever voldoende is verzekerd
De zelfstandig bevoegde is verantwoordelijk voor de indicatie en de inhoud van de opdracht. De
opdrachtnemer is verantwoordelijk voor het goed uitvoeren van de opdracht.
Alle voorbehouden handelingen kunnen in opdracht uitgevoerd worden door niet-zelfstandigen,
behalve het voorschrijven van UR-geneesmiddelen.
De bevoegdheid om in opdracht voorbehouden handelingen te verrichten kent twee vormen:
De opdrachtnemer is feitelijk bekwaam om de gevraagde handeling te verrichten
o Persoonsgebonden bevoegdheid
De opdrachtnemer heeft bovendien erkende deskundigheid ter zake
o Beroepsgebonden bevoegdheid
o Functionele zelfstandigheid (zie ander leerdoel)
- Weet wat bedoeld wordt met bevoegd en bekwaam
Bekwaam: het beschikken over kennis en vaardigheid
Kennis over de handeling, de technieken, het doel, de anatomie, de risico’s, voor- en
nazorg en eventuele complicaties
Vaardigheid met betrekking tot de uitvoering van de handeling en bijkomende
activiteiten
Onbekwaam is onbevoegd
Bevoegd: met je diploma
Opdrachtnemer is niet verplicht een opdracht aan te nemen:
De opdracht is in strijd met de wet
Indien hij naar objectieve maatstaven niet kan worden beschouwd als bekwaam tot het
verrichten van die handeling
Indien de opdrachtnemer gewetensbezwaren ten aanzien van een bepaalde handeling heeft
- Weet wat functionele zelfstandigheid inhoudt
Functionele zelfstandigheid: is opgenomen welke beroepsbeoefenaars een functionele
zelfstandigheid toegekend krijgen voor welke voorbehouden handelingen.
Verpleegkundigen
o Injecteren onder de huid (subcutaan), in de spieren (intramusculair) en in een ader
(intraveneus)
o Katheteriseren van de blaas
o Inbrengen van maagsonde of infuus
o Aanprikken van een ader (venapunctie)
o Hielprikken bij pasgeborenen
Ambulanceverpleegkundigen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elienp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.13. You're not tied to anything after your purchase.