Summary
Dierziekten landbouwdieren - Samenvatting L1 - introductie & rund
- Course
- Institution
Dierziekten landbouwdieren - Samenvatting L1 - introductie & rund
[Show more]
Seller
Follow
carolinelaevaert
Reviews received
Content preview
DZ Landbouwhuisdieren1. Introductie + rundveeziekten
INTRODUCTIE
Nieuwsbrieven & FB opvolgen! – zie les: DGZ, FAVV, Vilt, OIE (WOAH)
op de hoogte blijven v actuele DZ waarvoor officiële dierziekten bestrijding wordt ingezet.
(Huidig voorbeeld: afrikaanse varkenspest, Castle disease, vogelgriep, blauwtong)
Wanneer er dierziekten opduiken die voor ons belangrijk zijn, dan ga je merken dat je via de verschillende kanalen eenzelfde bericht krijgt.
Volg dan zeker die informatie op.
Op examen een vraag uit die media. Geen details, geen ziekten die ver weg zijn en voor ons niet belangrijk zijn.
Enkel DZ die voor België/Vlaanderen belangrijk zijn en die implicaties kunnen hebben op wat wij
met onze dieren mogen doen. Polsen "Heb je die media gevolgd? En weet je wat het belang is van
die ziekte? Wat gaat er gebeuren met ons land, met de dieren, welke beslissingen gaan ze nemen?"
(dus eerder grote zaken)
Wat is de rol van DGZ?
Dierengezondheidszorg Vlaanderen:
Ondersteuning veehouders
Hebben labo en doen veel diagnostiek. Vb. bloedstalen opsturen, uitzoeken waarom dier gestorven is.
Volgt erg de bedrijven op qua dierengezondheid
Hebben globaler overzicht over dierziekten in vgl. met bedrijfsdierenartsen (= veel meer lokaal).
zorgen voor identificatie en registratie: elk landbouwdier dat je houdt
verplichte individuele registratie (geen oormerk = NIET in orde (behalve lammeren, tenzij ze al gespeend zijn))
bvb 2 schapen in je tuin ook registratieplicht bedrijf/locatie aangeven bij DGZ (Sanitel is achterliggend programma)
o Belang? : als er een bepaalde dierziekte uitbreekt --> overzicht nodig v alle dieren die
aanwezig zijn. Haard in regio, ook jouw dier kunnen checken. --> verhoogd toezicht
Wat is de rol van FAVV?
Federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen = waakhond die kijkt naar: waar komt
ons voedsel vandaan en hoe gezond wordt dit gekweekt (zowel plantaardige als dierlijke sector)
Controle Vlaanderen + Wallonië
Zeer actief betreffende:
o antibioticaresistentie dierengeneesmiddelen.
o voeding (ook begeleiding brexit)
o actuele dierziekten
Lijst met wettelijk bestreden dierziekten (niet enkel typische landbouwdieren, maar ook bvb paarden, bijen)
Wat is de rol van OIE?
OIE: Office International des Epizooties
WOAH: World Organisation for Animal Health)
= gezondheidswaakhond voor dieren wereldwijd
dierziekten
antibioticaresistentie
internationale handel
voedselveiligheid
dierenwelzijn
biologische risico's (voor de mens)
Niet louter landbouwhuisdieren, ook gezelschapsdieren (vb rabiës intensief mee bezig vacc. campagnes)
,Wat is de rol van Sciensano?
= federaal gezondheidsinstituut voor België
zowel humane gezondheid als dierengezondheid.
Alle gegevens, informatie, communicatie wordt daar gekoppeld
veel in media omwille van corona (Steven Van Gucht)
Wat is Vilt?
Vilt: Gratis digitaal magazine met info uit de landbouwsector.
Wat is actueel, waar is die sector mee bezig …
Filmpjes van bedrijven ('Schakels' vb "van geitenmelk tot geitenkaas")
Voor bezoek aan bedrijven voor opdracht, best filmpjes al eens bekijken.
Cyclus melkkoe – zie schema
Melkkoe geeft melk tot ongeveer 5j, daarna afgevoerd naar slachthuis.
Belangrijkste redenen voor afvoeren v runderen:
Mastitis
Klauwbevangenheid
Vruchtbaarheid
RUNDVEEZIEKTEN
A. STOFWISSELINGSSTOORNISSEN metabole stoornissen
Typisch bij rundveebedrijven. Gerelateerd aan melkproductie. DUS eerder bij intensief gehouden dieren.
KALFZIEKTE / HYPOCALCEMIE
Wanneer: vlak voor of na kalven
Bij: hoogproductieve koeien
Symptomen: suf, niet meer recht, niet meer eten, teruggeslagen kop (volgende dag, niet vlak na kalven)
Oorzaak: te lage calciumbloedspiegel
te hoge en te plotse massale Ca-afgifte door startende melkgifte
↪️te weinig Ca-opname door slechte eetlust wordt hierdoor nog erger
Remedie - preventief:
Kation/Anion-verschil in droogstand (= geen melk) PTH activeren door lage kation/anion-balans
(KAB)
o KAB = (Na+K)-(Cl+S) als neg. elementen overmaat hebben (Cl, S) neg. KAB
maakt bloed zuurder pH⬇️ buffer nodig om pH op peil te krijgen activatie PTH (⬆️)
Ca naar bloed om pH weer ⬆️
o Kation = pos. elementen Na, K Anion = neg. elementen Cl, S
Ca-arm dieet in droogstand (‘trainen’ v parathyroïd PTH) PTH activeren door lage Ca in bloed
o Via voeder (droogstandsmineralen): Ca in voeder beperken + extra maatregelen (vb Mg⬆️)
o ✅Voeder met lage KAB = zuurder / voeder tijdens close-up periode
↪️maiskuil, perspulp, voederbieten (veel neg. elementen)
o ❌ gras (veel pos. elementen) MAAR TE VEEL WEGLATEN IS OOK NIET GOED!
Ca-rijk dieet rond en na kalven
Geen maatregelen bij vaarzen: komt niet voor bij 1ste kalf
↪️jonge dieren kunnen nog makkelijk Ca uit botten mobiliseren + neg KAB = onsmakelijk
, Hoogproductieve Holstein-Friesian die niet meer recht kan? denk zeker aan kalfziekte
SLEPENDE MELKZIEKTE / ACETONEMIE / KETONEMIE
Wanneer: Na bevalling: dier in neg. E-balans (E-tekort) verplicht om lichaamsreserves te gebruiken
Symptomen: minder eetlust, urine heeft acetongeur
Oorzaak: te lage bloedglucose + te hoog aceton (ook in bloed)
Remedie dierenarts: glucose toedienen
Preventief:
Koeien schraal voeren tijdens droogstand anders leververvetting nóg slechtere leverfunctie
Veel structuur + veel KHD na kalving
UITLEG GEBRUIK LICHAAMSRESERVES / ⬇️ EETLUST / VISCIEUZE CIRKEL
Normaal / goede gezondheid:
✅ Goede eetlust, genoeg KHD, genoeg ruwvezel
↪️juiste pensfermentatie, vorming VVZ o.a.:
↪️AZIJNZUUR en PROPIONZUUR
↪️LEVER
↪️Vetzuurketens & glucose gevormd
↪️Melkvet / melksuiker gevormd
↪️koe voldoende E om te voorzien in haar lichaamsonderhoud
In transitieperiode (na bevalling) koe niet in optimale conditie:
❌ Goede eetlust, genoeg KHD, genoeg ruwvezel Overschakelen v lage E-beh, naar hoge E-beh
hoeveelheid E via KHD is niet voldoende KHD opdrijven in verhouding wordt dan niet genoeg ruwe vezel gegeven
Komt niet toe met E uit voeding:
↪️afbraak lichaamseiwitten- en vetten
↪️LEVER
↪️Vetzuurketens & glucose gevormd
↪️Melkvet / melksuiker gevormd
+ restproducten: ketolichamen (o.a. aceton) teveel = eetlustremmend
↪️ Koe eet nog minder
↪️Viscieuze cirkel (steeds meer E-tekort)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carolinelaevaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76462 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now