Samenvatting van alle relevante Standaarden ten aanzien van het vak ADVA voor de Master Accountancy aan de Nyenrode Business Universiteit. Omvat: ViO, VGBA, 200, 210, 240, 250, NOCLAR, 315 (herzien), 320, 330, 500, 520, 570, 700, 701, 706 en 720.
ViO – Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten
Onafhankelijkheid in wezen: De geesteshouding die het tot uitdrukking maken van een conclusie
mogelijk maakt, zonder zodanig te worden beïnvloed door allerlei mogelijke overwegingen dat de
professionele oordeelsvorming in gevaar wordt gebracht.
Onafhankelijkheid in schijn: Onafhankelijkheid door het vermijden van al die feiten en omstandigheden
die dusdanig subjectief zijn dat een objectieve, redelijke en met de materie vertrouwd zijnde
(geïnformeerde) derde de onafhankelijke uitvoering van de accurance-opdracht in twijfel zou kunnen
trekken.
Toetsingskader en vastleggingen
Bij het identificeren en beoordelen van omstandigheden en bij het vaststellen of sprake is van een
bedreiging, past de accountant professionele oordeelsvorming toe. Daarin betrekt hij de
omstandigheden die hij weet dan wel behoort te weten (artikel 5, onderdeel b, ViO). Dat de accountant
zich laat leiden door zijn eigen oordeel is echter niet voldoende. Hij houdt ook rekening met hetgeen
een objectieve, redelijke en geïnformeerde derde naar alle waarschijnlijkheid zou vinden (artikel 5,
onderdeel a, ViO), gezien de omstandigheden die hij (en derhalve ook de genoemde derde) weet of
behoort te weten. Daar waar de ViO op voorhand bepaalt dat sprake is van een bedreiging die leidt tot
een verbod of waartegen een (al dan niet specifieke) maatregel moet worden genomen, is sprake van
een onweerlegbare veronderstelling dat de derde de situatie tenminste als zodanig zal taxeren.
In artikel 12 ViO is opgenomen welke vastleggingsvereisten van toepassing zijn met betrekking tot het
waarborgen van de onafhankelijke uitvoering van de assurance-opdracht indien sprake is van een
geïdentificeerde bedreiging.
Eindverantwoordelijke accountant
De accountant die het assurance-rapport ondertekent, is eindverantwoordelijk voor de uitvoering van
de betreffende assurance-opdracht en zal de onafhankelijke uitvoering van die assurance- opdracht
moeten waarborgen.
Bedreigingen voor de onafhankelijke uitvoering van een assurance-opdracht ontstaan niet alleen
vanuit betrekkingen van het assurance-team met de verantwoordelijke partij. Ook bijvoorbeeld
accountants buiten het assurance-team kunnen, door hun eigen doen of nalaten of dat van personen
in hun persoonlijke omgeving, de mate waarin een assurance-opdracht onafhankelijk wordt
uitgevoerd, beïnvloeden.
Non-assurancedienst
Een non-assurancedienst is elke vorm van dienstverlening die niet voldoet aan de definitie van
assurance-opdracht zoals verwoord in artikel 1 van de ViO. Voorbeelden van non- assurancediensten
zijn:
Administratieve dienstverlening;
Fiscale dienstverlening;
Ontwerp en implementatie van een financieel informatiesysteem;
Dienstverlening op het gebied van waardebepaling;
Dienstverlening op het terrein van interne controle;
Juridische dienstverlening;
Bemiddeling bij werving van hoger kader;
Corporate finance-advisering.
Het is geen vereiste dat sprake is van een aparte opdrachtbevestiging voor de non- assurancedienst.
De aard van de geleverde werkzaamheden en niet de formele afspraken hierover zijn bepalend.
Teneinde een juiste inschatting te kunnen maken of sprake is van een bedreiging van de
onafhankelijkheid is het van belang dat de accountant inzicht heeft in de aard en omvang van de non-
assurancedienst alsmede die van het assurance-object
,Assurance-opdracht: professionele dienst als bedoeld in artikel 1 van de Verordening gedrags- en
beroepsregels accountants waarbij een accountant een conclusie formuleert die beoogt het
vertrouwen van de gebruiker niet zijnde de verantwoordelijke partij in de uitkomst van de evaluatie of
de toetsing van het object van onderzoek ten opzichte van de van toepassing zijnde criteria te
versterken.
Bedreigingen
= Onaanvaardbaar risico dat een assurance-opdracht niet onafhankelijk wordt uitgevoerd als gevolg
van eigenbelang, zelftoetsing, belangenbehartiging, vertrouwdheid of intimidatie.
Wanneer de accountantseenheid of een ander onderdeel van het netwerk een non-assurancedienst
verleent aan een verantwoordelijke entiteit waar de accountantseenheid een assurance-opdracht
uitvoert, kan dit leiden tot een bedreiging als gevolg van:
De bedreiging zelftoetsing ontstaat doordat de accountant de eigen werkzaamheden of een
resultaat daarvan beoordeelt.
De bedreiging eigenbelang ontstaat uit een financieel of ander belang van bijvoorbeeld een
lid van het assurance-team of de accountantseenheid.
De bedreiging vertrouwdheid ontstaat bij een te nauwe relatie met de organisatie waarvoor
de accountant de professionele dienst uitvoert of te veel sympathie heeft voor de belangen
van een ander.
De bedreiging belangenbehartiging is een bedreiging die ontstaat, indien de
accountantseenheid op een zodanige wijze een standpunt verdedigt dat de objectiviteit van de
accountant in het gedrang komt. Voorbeelden van belangenbehartiging zijn het optreden
namens de verantwoordelijke entiteit in een juridische procedure, het handelen in aandelen
van de verantwoordelijke entiteit en het werven van personeel op sleutelposities voor de
verantwoordelijke entiteit.
De bereiding intimidatie ontstaat door feitelijke of vermeende dreigementen waardoor een lid
van het assurance-team of de accountantseenheid wordt afgehouden van objectief handelen.
De ViO geeft aan hoe gehandeld moet worden in een situatie van een bedreiging. In iedere
praktijksituatie moet de eindverantwoordelijke accountant een aantal stappen doorlopen teneinde vast
te stellen of samenloop van dienstverlening al dan niet is toegestaan. Vanuit hoofdstuk 4 van de ViO
zijn de volgende stappen opgesteld:
Stap 1: Een bedreiging uit samenloop van dienstverlening kan ontstaan als de non-assurancedienst
invloed heeft op het assurance-object of op de informatie die daaraan ten grondslag ligt. Voorbeelden
hiervan zijn het voeren van een administratie die de basis is voor een verantwoordingsobject of het
opstellen van een waarderingsrapport dat door de directie gebruikt wordt om de waardering van een
deelneming in de jaarrekening te bepalen.
Stap 2: Op grond van artikel 18 ViO is het niet toegestaan een assurance-opdracht uit te voeren bij
een verantwoordelijke entiteit waar de accountantseenheid of een ander onderdeel van het netwerk
beslissingen neemt namens de verantwoordelijke entiteit of participeert in het besluitvormingsproces
van de verantwoordelijke entiteit die direct of indirect van invloed zijn, respectievelijk van invloed is op
het assurance-object. Dit betekent dat betrokkenheid bij besluitvorming die normaliter door het
management van de verantwoordelijke entiteit zou moeten plaatsvinden en waarvoor het management
ook de verantwoordelijkheid draagt, niet is toegestaan.
Om een dergelijke betrokkenheid te voorkomen is het noodzakelijk dat het management ook
daadwerkelijk over voldoende kennis en ervaring beschikt om die verantwoordelijkheid te dragen en
de afwegingen die ten grondslag liggen aan de besluitvorming en het gevormde besluit te maken of te
doorgronden.
Een belastingberekening in het kader van de fiscale positie in de jaarrekening: Voor het
bepalen van de fiscale positie zijn de uitgangspunten van belang. De vraag is in hoeverre de
verantwoordelijke entiteit in staat is zelfstandig een keuze te maken tussen de diverse
uitgangspunten en een beslissing te nemen en ook daadwerkelijk een eigen keuze gemaakt
heeft. Dit is voor een groot deel afhankelijk van het begrip aanwezig bij de verantwoordelijke
entiteit. Als gevolg hiervan moet de accountant bepalen hoe groot dit begrip is en beoordelen
, of dit begrip voldoende is, opdat de verantwoordelijke entiteit zelfstandig een eigen keuze
maakt ten aanzien van de uitgangspunten. Heeft de verantwoordelijke entiteit echter
onvoldoende begrip van deze materie, dan is sprake van een bedreiging van de
onafhankelijkheid van de accountant omdat de verantwoordelijke entiteit in dat geval leunt of
lijkt te leunen op de werkzaamheden van de accountant. Betrokkenheid bij de besluitvorming
is in deze situatie dan aan de orde en dus is samenloop van dienstverlening niet toegestaan
(artikel 18 ViO).
Stap 3: “Bij het beoordelen of sprake is van materiële invloed neemt de eindverantwoordelijke
accountant het effect (kwantitatief of kwalitatief) in ogenschouw dat de non-assurancedienst heeft of
kan hebben op het assurance-object. Als de uitkomsten van een non-assurancedienst een zodanige
impact kunnen hebben op het assurance-object dat redelijkerwijs kan worden verwacht dat
beslissingen die gebruikers op basis van het assurance-object nemen daardoor worden beïnvloed,
heeft de non-assurancedienst materiële invloed”.
Dit betekent onder meer dat als de non-assurancedienst resulteert in het assurance-object zelf, dan
wel in een materiële post in het assurance-object, sprake is van materiële invloed. Dit kan worden
geïllustreerd aan de hand van een tweetal voorbeelden. Het opstellen (=non- assurancedienst) van de
jaarrekening resulteert in het assurance-object zelf en heeft dus materiële invloed. Als de post
pensioenvoorziening (als onderdeel van een te controleren jaarrekening) een materiële omvang heeft,
dan heeft de berekening van de pensioenvoorziening (= non-assurancedienst) materiële invloed.
Vanwege deze materiële invloed zullen in deze situaties minimaal maatregelen getroffen moeten
worden ter beperking of het wegnemen van de bedreiging van het risico van zelftoetsing.
In geval sprake is van materiële invloed zal in de volgende stap(pen) nog beoordeeld moeten worden
of sprake is van onder andere subjectiviteit of niet-routinematigheid (Stap 4a), twijfel verwerkingswijze
(Stap 4b) of belangenbehartiging (Stap 4c). Als dat niet het geval is, is samenloop van dienstverlening
op grond van artikel 19 ViO mogelijk, mits maatregelen een of meerdere worden getroffen.
Stap 4: Uit de Toelichting ViO (artikel 20 ViO) valt op te maken dat sprake zal zijn van een non-
assurancedienst die subjectief of niet-routinematig is als de dienstverlener bij het uitvoeren van de
non-assurancedienst zelfstandig keuzes moet maken uit beschikbare aanvaardbare alternatieven. Het
gaat hierbij om de zelfstandige keuze uit de verschillende methoden en technieken en niet om de
keuze uit de uitgangspunten en of variabelen (=besluitvormingsproces).
Als in geval van bijvoorbeeld de pensioenberekening ten behoeve van de jaarrekening de
verantwoordelijke entiteit de uitgangspunten vooraf zelfstandig heeft bepaald (rekenrente,
sterftetafel, etc.), dan zou de pensioenberekening zelf routinematig worden omdat ook andere
partijen op basis van dezelfde uitgangspunten naar alle waarschijnlijkheid tot dezelfde
uitkomst zullen komen. In deze situatie zullen alle partijen naar alle waarschijnlijkheid dezelfde
methode toepassen. In deze situatie is geen sprake van subjectiviteit of niet-routinematigheid.
Bijvoorbeeld als de accountant gevraagd wordt een waardebepaling uit te voeren van een
deelneming van een verantwoordelijke entiteit in het kader van de bepaling van de post
deelnemingen in de jaarrekening, dan zullen de uitkomsten naar alle waarschijnlijkheid
materieel verschillen als ook andere partijen gevraagd worden deze waardebepaling uit te
voeren. Voor de waardebepaling kunnen diverse methoden worden gebruikt die kunnen leiden
tot diverse uitkomsten. Hierbij is derhalve sprake van subjectiviteit en daarom is samenloop
van dienstverlening verboden (artikel 20 ViO).
,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amber170501. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $27.49. You're not tied to anything after your purchase.
