Hierdie graad 8 Sosiale Wetenskappe Notastel is perfek om studente te help om die KABV-sillabus vir graad 8 Geografie en Geskiedenis te verstaan en te behou. Dit sluit omvattende notas en opsommings vir kwartaal 1 tot 4 in 'n maklik leesbare formaat in om jou te help om op hoogte te bly van ...
BREEDTELYNE → denkbeeldige lyn op ‘n kaart wat PARALLEL met die ewenaar loop
Z Wes na Oos (→)
Z Parallel met ewenaar & mekaar
Z Sirkels (verskillende grootte)
Z Dui aan hoe ver noord / suid VANAF EWENAAR
Z Nommer in grade (°) vanaf 0° (EWENAAR) tot 90°N (NOORDPOOL) en 90°S (SUIDPOOL)
LENGTELYNE → denkbeeldige lyn op ‘n kaart wat die NOORDPOOL en SUIDPOOL verbind
Z Noordpool tot Suidpool ()
Z Verste vanaf mekaar by ewenaar
Z Ontmoet by die pole
Z Dui aan hoe ver wes / oos vanaf NULPREMIDIAAN [→ mediaan van lengteligging > deur
Greenwich, Engeland]
Z Nommer in grade (°) vanaf 0° (NULPREMIDIAAN),
OOSWAARTS 180°O, WESWAARTS 180°W
MEET > BREEDTELIGGING EN LENGTELIGGING
[BREEDTELIGGING → afstand van ‘n plek noord / suid
van ewenaar GEMEET IN GRADE EN MINUTE]
[LENGTELIGGING (MERIDIANE) → afstand van ‘n plek
wes / oos vanaf NULPREMIDIAAN GEMEET IN GRADE
EN MINUTE]
𝟏
*** Elke graad van breedte / lengteligging kan in minute gedeel word [ van ‘n graad >
𝟔𝟎
simbool = ‘]
1° = 60’ (60 minute)
¼ ° = 15’
½= 30’
¾ = 45’
[KOÖRDINATE → getalle wat breedte en lengtelyne kruising aandui (van
plekke) op ‘n kaart]
**** BAIE BELANGRIK!!!
= ALTYD EERSTE DIE BREEDTELIGGING (N / S) DAN DIE LENGTELIGGING (W / O)
, 2 MANIERE OM PLEKKE OP ‘N KAART TE KRY
1. ROOSTERBLOK-POSISIE
[gebruik van roosterblokke (bv. A5) deur die kolomme aan die onderkant en dan rye
genommer langs die kant te analiseer > ONTHOU! Alphanoemeries > EERSTE DIE LETTER DAN
DIE NOMMER]
2. KOÖRDINAAT-POSISIE
[gebruik van grade en minute op ‘n kaart op die posisie van ‘n plek op die kaart te stipuleer]
SKALE [TIPES]
[(KAART)SKAAL → verhouding tussen afstand op ‘n kaart & grondafstand
wat dit aandui > in woorde (woordskaal), verdeelde lyn (lynskaal > lyn op
kaart om die afstand op die grond aan te dui) / as ‘n verhouding (bv. 1 : 2
500 000 (25km) > 1cm op kaart = 25 km in werklikheid]
VASTELAND = KLEINSKAALKAART → 1 : 175 000 000 (1 cm = 1 750 km) [wêreld]
[GROOTSKAALKAARTE]
LAND [KLEIN OPPERVLAK] > MEER DETAIL → 1 : 90 000 000 (1 cm = 900 km)
PROVINSIE [STREEKS] → 1 : 4 000 000 (1 cm = 40km)
PLAASLIKE AREA → 1 : 5 500 000 (1 cm = 55km)
MEET AFSTAND OP ‘N KAART
100cm-1m
1000cm-10m
10 000cm-100m
100 000cm-1000m/1km
“PAPIERTJIE METODE”
METODE 1 Z Sit stukkie papier op die kaart sodat dit deur die 2 meetpunte
gaan
Z Merk die 2 meetpunte op die papiertjie
Z Sit die papier langs die lynskaal [sit regterkantste merkie in lyn
met die kilometer merk en linkerkantste merkie op 0-merk]
“PASSER METODE”
METODE 2 Z Stel breedte van passer tussen die 2 meetpunte
Z Plaas die punte op die lynskaal [sit regterkantste punt in lyn met
die kilometer merk en linkerkantste punt op 0-merk]
“WISKUNDE BEREKENING METODE”
METODE 3 Kaartskaal = 1 : 50 000 [1cm op kaart = 50 000 cm op grond]
Cm (gemeet op kaart) x
50 000
100 000
MAAR HOEKOM 100 000?
>1km = 1 000m (1 000 x 100) = 100 000 cm
→ aarde = balvormig > as een halfde in die son is (dag), is die ander in die skaduwee (nag)
[HIERDIE VEROORSAAK TYD, TYDSONES ENS.]
Tydsones → verskillende punte op die aarde het verskillende tye op dieselfde oomblik
[AARDE = ROTEER VOLLEDIG > 360° > 1 MAAL PER DAG > 24 UUR]
= 15° per uur
360°
= ROTEER
24 𝑢𝑢𝑟
REËL:
Plekke OOS (“agter”) = LATER
Plekke WES (“voor”) = VROEËR
[as tyd verander by 1h / 15° - lengtelyn = tydverskil van
4 min vir elke 1°-lengtelyn
[STANDAARDTYD → tyd van ‘n spesifieke meridiaan wat oor ‘n groot area
gebruik word]
**** BAIE BELANGRIK!!!
= Alle plekke in SA bereken hulle tyd vanaf die 30° O-Meridiaan
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller notedx19. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.56. You're not tied to anything after your purchase.
