Summary
Samenvatting - Wereldgeschiedenis van België
- Course
- Institution
Samenvatting - Wereldgeschiedenis van België
[Show more]
Seller
Followkatiasmits
Content preview
Katia Smits 2022 - 2023Wereldgeschiedenis van België
Inleidend hoofdstuk
1. Waarom een historisch perspectief? Hoe gaat een historicus te werk?
Geschiedenis leeft én is overal
De geschiedenis wordt voortdurend ingeroepen als houvast en richtsnoer voor mens en
maatschappij
Ook aanvaarde wijsheden of feiten over het verleden veranderen mee op het ritme van de tijd en
zijn sociale en culturele constructies
Veelvuldig gebruik/ misbruik van de geschiedenis
Geschiedenis gebruiken om bepaalde belangrijke herinneringen ‘levend’ te houden:
- Via monumenten, beelden, …
- Via films, romans
- Via musea
Geschiedenis gebruiken voor groepsvorming/ identiteitsopbouw
- Van gemeenschappen, groepen, klassen
- Van bedrijven, merken
- Herinnering als machtsstrijd: wie herinnert zich wat en waarom? Voor welke
redenen?
Geschiedenis als academische discipline aan de universiteit
Studie van het verleden, los van misleidend, valselijk en instrumenteel gebruik ervan voor
eigentijdse politieke, ideologische, commerciële, religieuze … motieven
Marnix Beyen in DM 7/1/2014:
Het nazispook van De Wever en Moureaux maakt van de geschiedenis opnieuw een hoer en
huurling’
“Historisch begrip kan het politieke inzicht echter alleen maar verhogen indien het
verleden niet wordt gebruikt als een hoge hoed waaruit naar believen doorzichtige
analogieën, vergelijkingen en een-op-een relaties worden getoverd.”
“Hoer en huurling”: Het verleden als iets dat je kan ‘inhuren’/’inschakelen om je eigen
denkbeelden of je eigen gelijk te halen in bijv. een debat tussen politici, als hoer, als
iemand die seksueel geweld wordt aangedaan. De integriteit van de geschiedenis van het
verleden wordt vaak geweld aangedaan
1
,Katia Smits 2022 - 2023
Geschiedenis aan de universiteit
Kritische studie van het verleden
Van groot belang in onze ‘digitale kennissamenleving’
Geen passieve opleiding (‘papagaaien’); zelf actief op zoek gaan (ondernemingszin)
Via studie van originele bronnen en bestaande literatuur (‘historiografie’)
Geschiedmethode in drie stappen
Historische methode
Historicus (re)construeert een verleden gebeurtenis of feit:
Aan de hand van origineel bronnenmateriaal en bestaande wetenschappelijke literatuur
Volgens een wetenschappelijk, kritische onderzoeksmethode:
Plausibiliteit/waarschijnlijkheid staat centraal
In een narratief (verhaal): beschrijving, zoeken naar betekenis, samenhang, oorzakelijkheid,
verklaring, …
Vijf W-vragen:
Wat?
Wanneer?
Waar?
Wie?
Waarom?
1) Fase 1: heuristiek
Er moeten getuigenissen uit het verleden zijn
Heuristiek: hoe vind ik bronnen? (Zoekinstrumenten)
Schriftelijke stukken
2
,Katia Smits 2022 - 2023
Niet-geschreven bronnen
- Bij gebrek aan geschreven bronnen
- Bijkomende informatie
Materiële resten
Audiovisuele en digitale sporen
Mondelinge overlevering
Schriftelijke stukken
Voor breed publiek
Kranten
(auto)biografieën
Jaarrekeningen
Fictie
Niet gepubliceerd
Brieven
Dagboeken
Niet voor publiek (bewaard in archieven)
Administratieve stukken
Rekeningen
Archieven politie, justitie…
Materiële sporen
Voorwerpen, gebouwen, landschap, wapens, machines, afvalputten
Fase 2: Historische kritiek
Tijdens de methodologische fase gaat de historicus zeer kritisch om met zijn bronnen:
Externe kritiek: authenticiteit van de bron bepalen
Interne kritiek: wie, wat en waarom, en voor wie?
Gewilde en ongewilde getuigenissen
Tot wie richt de bron zich?
Vervalsing historische documenten
3
, Katia Smits 2022 - 2023
Dagboeken Hitler is een vervalsing van Konrad Kujau aan weekblad Stern verkocht voor 2,5
miljoen DM in 1983
Dagboek van Anne Frank is echt en werd geauthentificeerd via paleografisch onderzoek na
verdachtmaking door « negationnisten »
Het verstrijken van de tijd maakt complottheorie steeds minder waarschijnlijk
Implicatie hiervan is dat hoe meer tijd verstreken is, hoe verder we afzitten van een bepaalde
gebeurtenis, onze kennis hierover toeneemt
Fase 3: constructie v/d historicus
≠ (re)constructie van de historicus
Niet “reconstructie”, want het is niet enkel een passief proces
De historicus is net erg actief
De historicus voegt iets toe
Ze gaan bronnen interpreteren, maar omdat ze dat kritisch moeten doen, staan hun eigen
interpretaties ook open voor kritiek
Hierdoor: transparantie is belangrijk!
Hineininterpretierung/post-factum analyse: interpretaties maken die voor tijdgenoot niet
vanzelfsprekend zijn
Anachronisme: verkeerd in tijd situeren van een gebeurtenis
2. Nut van deze cursus? Inhoud en uitgangspunten?
Brede, ‘macro’ maatschappelijke en mondiale transitiesprocessen
Een geografische ‘microcontext’, de regio die we vandaag België noemen
Een ‘wereldgeschiedenis’ van België > globale/lokale verbinden
Periode c.1750 – c.2000 > nieuwste of moderne tijd
Waarom een historisch perspectief?
History doesn’t repeat itself – but it rhymes’
Geschiedenis lijkt op iemand die stottert
Omstandigheden zijn nooit hetzelfde > alles in flux
Het tijdvak: het ontstaan van de moderne samenleving
Focus op periode van ca. 1750-2000
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katiasmits. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.67. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80364 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now