1. De geboorte en ontwikkeling van de film als cultuurproduct en culturele industrie ............................... 2
1.1. De voorgeschiedenis van de film .......................................................................................................... 2
1.1.1. Technologische innova0es .............................................................................................................. 2
1.1.2. Van filmtechnologie naar film als massamedium............................................................................ 3
1.2. Verdere ontwikkeling van film 9jdens het Interbellum (1918 -1939) ................................................... 4
1.2.1. De introduc0e van geluid ................................................................................................................ 4
1.2.2. Verdere ontwikkeling van film als cultuurproduct: genres.............................................................. 5
1.3. De groeiende dominan9e van de VS op de filmmarkt.......................................................................... 7
1.3.1. Hollywood: Het studiosysteem ....................................................................................................... 7
1.3.2. De interna0onale dominan0e van Hollywood ................................................................................ 8
1.3.3. Veranderingen in Hollywood: The Paramount Decision................................................................ 10
1.3.4. Concentra0e en consolida0e in de Amerikaanse filmindustrie..................................................... 10
1.3.5. De jaren 1960 – 1970: crisis en herstel in Hollywood ................................................................... 11
2. Filmvertoning en – consump<e in BE ................................................................................................... 11
2.1. Inleiding: Brusselse wijkcinema’s ....................................................................................................... 11
2.2. Vroege ontwikkeling van filmvertoningen en publiek ........................................................................ 12
2.2.1. Publiek en loca0es ........................................................................................................................ 12
2.2.2. Pathé ............................................................................................................................................. 12
2.3. Verdere ontwikkeling van de film in BE 9jdens het interbellum ......................................................... 12
2.3.1. Verdere groei van aantal bioscopen .............................................................................................. 12
2.3.2. Hollywood in BE ............................................................................................................................ 13
2.4. Van piek naar daling in bioscoopbezoek na WO II ............................................................................. 13
2.4.1. Piek................................................................................................................................................ 13
2.4.2. Daling bezoekersaantallen, crisis en slui0ngen ............................................................................. 13
2.4.3. Filmconsump0e thuis en de filmindustrie..................................................................................... 14
2.4.4. De diversifiëring van de filmconsump0e thuis .............................................................................. 14
2.4.5. Antwoord bioscopen op komst TV: veranderde bioscoopervaring ............................................... 14
2.5. 1958 – Vandaag: Het Vlaamse bioscooplandschap verandert grondig ............................................. 14
2.5.1. Kanteling ....................................................................................................................................... 14
2.5.2. Vanaf de jaren 1960: mul0screenbioscopen en mul0plexen ........................................................ 15
2.5.3. Vanaf 1990: Van stad naar stadsrand en de geboorte van de megaplex....................................... 15
2.6. De ‘disciplinering van film’ ................................................................................................................. 16
2.6.1. De veronderstelde kracht van film ................................................................................................ 16
2.6.2. De disciplinering van film in BE ..................................................................................................... 16
2.6.3. De Filmkeuringscommissie ............................................................................................................ 16
2.6.4. De zuilen als disciplinerende krachten .......................................................................................... 17
1
,Module 2: Film
1. De geboorte en ontwikkeling van de film als cultuurproduct en
culturele industrie
1.1. De voorgeschiedenis van de film
- Projec+e van bewegend beeld al lang voor de jaren 1890 in gebruik (film en
filmtechnologie niet plotseling ‘uitgevonden’)
- “Precinema”: op+sche instrumenten en technieken die bestonden voor ontstaan van de
film
➞ Allerlei manieren om bewegend beeld te tonen
Vb. Chronofotografie - 1870 (seriefotografie, foto’s van bewegende objecten,
mogelijk dankzij korte sluiter>jd)
Vb. Magische lantaarn met lamp/ kaars en glazen platen ( = toverlantaarn,
projecteert transparante beelden op glasplaten d.m.v licht en lenzen)
• 17de eeuw: ontstaat i wetenschappelijke context
• 18de eeuw: populair
• 2de hel- 19de eeuw: groeit uit tot 1 v/d eerste visuele
massamedia!!
• Gebruikt door rondreizende ar+esten, leerkrachten,
wetenschappers, …
• Goedkope speelgoedversie intrede in huiselijke kringen
• Technieken om geprojecteerde beelden te laten bewegen
Vb. Snelle afwisseling slides
Vb. 2 beelden vloeien over in elkaar
• Aspecten filmtaal (narra>e, montage, mise-en-scène…) ook
aanwezig bij ar+esten die lantaarn gebruikten
De filmtechnologie ontwikkelde zich gradueel, het werd niet plotseling uitgevonden.
1.1.1. Technologische innova0es
- Projec+e van bewegend gefotografeerd beeld
- Eind 19de eeuw: belangrijke technologische ontwikkelingen inzake fotografie (opname)
en projec<e (vertoning)
- Niet plotse uitvinding, maar geleidelijke ontwikkeling, op meerdere plaatsen, door
meerdere mensen.
2
, • Thomas Edison & William Dickson – 1889-1892: Kinetoscoop
➞ Kinetoscoop: Een individueel kijkinstrument voor zeer korte filmpjes (geen projec+e)
➞ Gecommercialiseerd door Edison Company voor pretparken
➞ BE: vindbaar op kermissen
➞ Populaire filmpjes van dansvoorstellingen of bokswedstrijden
Opmerking: Geen ‘ul+em doel’ om cinema te ontwikkelen zoals we die vandaag
kennen! Uitvinders & ondernemers bezig met zoeken naar oplossingen voor
prak+sche en wetenschappelijke problemen + indien er geld mee verdiend kon
worden.
• Gebroeders Lumière: Cinematograaf
➞ Geïnspireerd door succes kinetoscoop - uitvinders op zoek naar manier om
beelden te vergroten en projecteren
➞ 1895: Broers Louis & Auguste Lumière ontwerpen cinematograaf = draagbare
filmcamera + projector
➞ Handma+ge aandrijving: speciale effecten als slow mo>on & fast mo>on mogelijk
➞ Projec+e voor groter publiek mogelijk
➞ 1ste filmpje = filmpje van 46 seconden van arbeiders die de lumière-fabriek verlieten
➞ 1ste vertoning, 28 december 1895 – Parijs: eerste betalende filmprojec+e
1.1.2. Van filmtechnologie naar film als massamedium
Publiek kwam naar uitvinding kijken, naar bewegend beeld op zich
- Aanwezigheid van de cinematograaf ≠ als “cinema als cultuurproduct”
- Simpele inhoud: dagelijkse of belangrijke gebeurtenissen + verder bouwen op tradi+es…
- Op kermissen, music halls, populaire theaters
- Tot 1905
Film wordt snel een medium om verhalen te vertellen
- Ontwikkeling van film als cultuurproduct
- One-reel film (10 – 15min), two-reel, three-reel, feature film, korMilms, nieuws…
- Belangrijke namen:
• G. Méliès (FR)
➞ Lineaire verhalen (chronologisch)
➞ Experimenteerde met montagetechnieken & gebruik van narra+e
➞ “Le voyage sur la lune” – 1902
• E.S. Porter (VS)
➞ Werkte voor Edison Manufacturing Company
➞ Gebruik van montage om parallelle gebeurtenissen weer te geven (opbouw spanning)
➞ “The great train robbery” – 1903
• C. Hepworth (VK)
➞ Shots combineren om ac+e te benadrukken
➞ Financieel succes waardoor andere filmmakers hierop voortbouwen
➞ “Rescued by Rover” – 1905
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melaniecordovas. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.