Geschiedenis samenvatting tijdvak 4: steden en staten
1 view 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Mijn samenvattingen bevatten alles wat je nodig hebt: een duidelijk overzicht, plaatsjes, elk tijdvak bevat een oefenvraag over de kenmerkende aspecten, een juiste volgorde van de kenmerkende aspecten, extra leerinformatie waarin soms nog goed de verschillen tussen dingen worden doorgenomen en een ...
Paragraaf 1
KA: De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een
agrarische-urbane samenleving.
De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
In de vroege middeleeuwen was de handel bijna helemaal verdwenen, in de 11 e eeuw leefde de handel
weer op.
Opleving van de handel
Deze opleving was voor een belangrijk deel het gevolg van de toegenomen opbrengsten In
de landbouw het had 3 oorzaken:
Boeren bedachten een andere manier van landbouwbedrijven(drieslagstelsel).
Dit leverde meer graan op.
Ze gebruikte woeste grond als landbouwgrond. Dit leiden tot een toename van
de hoeveelheid akkers.
Ze gingen ijzeren ploegen gebruiken, die plagen losscheurden en omkeerde.
De grotere hoeveelheid voedsel had twee gevolgen: de bevolking groeide en de handel
nam toe, want de boeren hadden overschotten die ze verkochten op de lokale markt. Er waren ook
grote jaarmarkten. We zien opleving van de langeafstandshandel, de Italiaanse steden dreven weer
handel met het byzantijnse rijk en in het Midden-Oosten was er een handelsroute met Italië. Er was
een ontmoetingsplek voor kooplieden in Italië die heet: sant Denise of champagne, daar wisselden ze
producten uit.
Opbloei handel verschillende gevolgen;
Oude handelscentra groeide uit tot steden en er ontstonden ook veel nieuwe steden.
Ook gingen deze steden nauw samenwerken (Hanze) dat was een
samenwerkingsverband van handelssteden in Noord-Europa. Ze hielpen elkaar, gaven
bescherming en gaven elkaar handelsvoordelen. Belangrijke handelsproducten:
specerijen, graan, wol, textiel en vis.
Koningen en landsheren gingen zich actief bemoeien met de handel. Omdat handel de
welvaart stimuleerde probeerde de landsheren de handel in een gebied te bevorderen
door te zorgen voor bijv. meer veiligheid. Ze stelden ook rechtbanken in om
conflicten tussen handelaren snel op te lossen.
Bij plaatselijke handel hadden ze kleine zilveren munten maar vanaf de 13 e eeuw
waren er weer gouden munten (de florijn in Florence en de dukaat) hierdoor kwam de
geldeconomie en geldhandel tot ontwikkeling. Alle steden hadden een eigen munt,
daarom waren er in alle handelssteden geldwisselaars aanwezig. Ze lenen soms ook
geld uit aan kooplieden hieruit ontstonden in Italië de eerste banken.
, Rechten
De 1ste eenvoudige gemeenschappen veranderde toen de bewoners gingen onderhandelen met de
landsheer (Koning, Graaf of bisschop). Zij vroegen om privileges (bijvoorbeeld om een jaarmarkt te
houden, eigen rechtspraak of tolvrijheid te krijgen). Tenslotte vroegen ze het recht voor het plaatsen
van een verdedigingsmuur. Als zij een aantal van dit soort rechten kregen heten dat stadsrechten. De
landsheren konden deze rechten ook verlenen, dus een recht inruil voor militaire steun.
Een stad met stadsrechten, was onafhankelijk. Er moest wel duidelijk zijn wie tot de stad behoorde en
wie de baas was, daarom werd er onderscheid gemaakt;
Mensen met burgerrecht, vormden de burgerij hun hadden speciale voorrechten.
Mensen Zonder burgerrecht, waren arme mensen en ongeschoolde arbeiders die vooral in
de stad aanwezig waren. Ze konden tot de burgerij toetreden als ze trouwde of een geldsom
betaalde. Dit leidde tot meer concurrentie, om dit tegen te gaan stichten de handelaren gildes,
je mocht het beroep niet uitoefenen Als je niet bij die gilde hoort. Zo hielden ze de
concurrenten klein en de prijzen hoog.
Zwarte dood
De opleving van de handel en de terugkeer van steden waren typische kenmerken van de late
middeleeuwen. In de 15e eeuw nam de bevolkingsomvang dramatisch af door de zwarte dood(pest).
Dit leiden tot een crisis in de landbouw, want de vraag naar voedsel daalde en de voedselprijzen zakte.
De totale economie was niet zo verslechterd, de algehele levensstandaard steeg (Mensen die de pest
hadden overleefd konden zich veroorloven met luxegoederen) na de 14 e eeuw krabbelde de
verstedelijkte gebieden weer op.
Feodale samenleving
Door de groeiende zelfstandigheid van steden, nam de macht van de adel af en verzwakte het feodale
stelsel ook de geldeconomie veranderde voorgoed. Burgers konden zichzelf beschermen of kochten
vrijheid door belasting te betalen aan de landsheer.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fesam. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
