Vb Louis Victor Leborgne: was een normaal intelligente man en had duidelijk verbaal begrip
(begreep wat men zei), maar kon enkel ‘tan’ zeggen (geen normale verbale output)
Broca kon op basis v dissecties v Lerborgnes brein (en die van gelijkaardige gevallen),
een sterke correlatie aantonen tussen:
o “expressieve afasie”, het onvermogen zich verbaal uit te drukken, maar wel
begrijpen wat er gezegd wordt
o Schade aan de linker anterieure hersenhelft (zone v Broca)
Mensen met afasie v Broca gaan minder complexe zinnen vormen (vb: ik honger), dit
vertaald zich ook in hun schrijftaal en gebarentaal
Brocas afasie: persoon verstaat wat er gezegd wordt maar kan zich niet goed verbaal
uitdrukken
Vlotte afasie (Wernicke): persoon begrijpt de vraag niet goed maar kan wel een vlot
antwoord geven (dat vaak niet binnen de context past)
Wat toont dit aan?
Taal zit niet in een bepaalde plaats in de hersenen, het is een groot netwerk, heel complex.
Vb als uw hart morgen stopt met kloppen ga je ook niet meer kunnen praten, maar wil nog
niet zeggen dat je hart ervoor zorgt dat je kan praten)
NADELEN:
- Geen informatie over het functioneren voor de laesie-studie
- Schade vaak niet beperkt tt 1 welbepaalde structuur -> moeilijk om precieze
verbanden vast te stellen (niet iedereen heeft op exact zelfde plaats schade)
- Geen experimentele controle functies (je kan niet voluit experimenteren met het brein
en vanalles kapotmaken om te kijken wat er gebeurd, dus je bent nooit zeker over de
échte oorzaak)
- Sommige regio’s veel vatbaarder vr vb beroertes of impact-laesie (grote impact op
hoofd gehad)
- Vroeger: noodzaak autopsie (je kon pas brein onderzoeken als persoon dood is, in
tussentijd konden veel andere dingen gebeuren met dat brein)
Lobotomie
verwijderen van witte stof in frontale kwab
- Toegepast als behandeling onder meer bij kinderen met gedragsproblemen
- 1949: Antonio Moniz kreeg Nobelprijs vr toepassing lobotomie bij psychoses
Resectie v bepaalde delen vd hersenen nog steeds toegepast vr klinische doeleinden (vb
epilepsie)
Vandaag experimentele toepassing bij dieren
Radiofrequentie (RF-) laesie
Draadvormige electrode w in de hersenen aangebracht, geïsoleerd behalve punt. Dan een
hoge wisselstroom door de draad sturen. Dit vernietigt alle weefsels in nabijheid vd draad.
-> dan gedragsobservatie
Plaatsen v draad dmv stereotactisch apparaat (fixeert de schedel)
-> de coördinatie v doelregio bepaald obv anatomische referentiepunten en stereotactische
atlas (boek waarin locatie v elk breinonderdeel beschreven staat). Het toestel brengt dan
buisje via coördinaten naar doelregio
, Excito-toxische laesie
Cannula (metalen buisje) w ingebracht, exciterend aminozuur (vb kaïnezuur) loopt naar
binnen en vernietigt cellichamen door overstimulatie, spaart nabijgelegen axonen
Immuunmethodes ??
Toxische proteïne (vb saporine) w gekoppeld aan antilichaampjes, deze binden selectief aan
bepaalde eiwitten, die enkel voorkomen in specifieke neuronen. Wanneer deze
antilichaampjes zich ergens aan binden ‘ontploft’ deze en zorgt die voor schade aan
omringende cellen
NADELEN
- Al deze methoden zijn onomkeerbaar -> impliceert between-subjects methodes bij 1
groep interventie toepassen en bij de andere niet)
- Produceren allemaal bijkomstige schade -> noodzaak controleprocedures (komt
verandering in gedrag door vb kaïnezuur of omdat er een buis door de hersenen zat?)
- Veroorzaken leed
VOORDELEN: laat onderzoeken v causale verbanden toe
3. Tijdelijke beïnvloeding
Lokale anesthesie
Lokale injectie v bv muscimol (is een GABA agonist; voorkomt het doorgeven v
actiepotentiaal in welbepaalde regio) zet Chloor kanaaltjes open waardoor rustpotentiaal
verstoord wordt
-> tijdelijke verstoring v activiteit in deze regio
Elektrische stimulatie
Inplanting elektrode die cellen exciteert dmv elektrische stimulatie. Activeert zowel
cellichamen als passerende axonen in desbetreffende regio.
Ongeacht of deze inhiberende of exciterende rol hebben, betroken in diverse
neurotransmittersystemen -> weinig specifiek , weinig ecologisch valide??
Klinische toepassingen: bij ziekte v Parkinson, OCD, Tourette, chronische pijn
Chemische stimulatie
- Infusie door al dan niet tijdelijke canulla
- Exciterende aminozuren
Stimuleren specifieker (enkel soma en dendrieten)
Ongeacht of deze een inhiberende/exciterende rol in hun netwerk hebben,
betrokken in diverse neurotransmittersytelen
-> weinig specifiek, weinig ecologisch valide
Optogenetica
Genetisch gewijzigde virussen worden geïnjecteerd, deze infecteren neuronen en zorgen vr
productie v lichtgevoelige proteïnen.
Aan-of afgezet via licht:
- Oppervlakkige cortex: led-lampjes in gaatje in de schedel
- Optische vezels in dieper gelegen kernen
Non-invasieve hersenstimulatie
- Transcraniële magnetische stimulatie
o Exciteren of inhiberen neuronen in bepaalde regio dmv magnetische pulsen.
Effecten zijn tijdelijk.
o Klinische toepassingen: vooral depressie
- Transcraniële direct current stimulatie (tDCS)
o Verhogen of verlagen v prikkelbaarheid neuronen (is niet zelfde als TMS: laat
neuronen vuren)
o Vergelijking met TMS
Minder focaal
Veel goedkoper
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evievh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.86. You're not tied to anything after your purchase.