Book review
Boekverslag Oeroeg Hella Haasse
- Course
- Level
- Book
Volledig uitgewerkt boekverslag van het boek Oeroeg van Hella Haasse, incl. uitgebreide eigen mening en recensies
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jadyklaus
Content preview
Boekverslag 4 OeroegZakelijke gegevens
Haasse, H.S (1993). Oeroeg. Amsterdam, Nederland: EM. Querido’s
uitgeverij b.v.
Samenvatting
De ik-figuur groeit op met Oeroeg, op de Hollandse onderneming van zijn ouders in Nederlands-
Indië. De ik-figuur verkeert zo vaak in het gezelschap van Oeroeg en diens familie dat hij vaker
en vlotter Soendanees dan Nederlands spreekt. Dit vinden de koele ouders van de ik-figuur niet
leuk, dus besluiten ze Mijnheer Bollinger aan te nemen om de jongen Nederlands te leren. Niet
veel later organiseren de ouders van de ik-figuur een feest. Na de feestmaaltijd besluit het
gezelschap naar het mysterieuze Zwarte Meer te gaan, dat bij de inlandse bevolking bekend
staat als 'Telaga Hideung'. De bende maakt een tochtje op het meer met een vlot, maar omdat
de dronken volwassenen de boel op stelten zetten, breekt het vlot doormidden en belanden ze
allen in het water. Deppoh die onder water op zoek gaat naar de spoorloos verdwenen ik-figuur
verdrinkt nadat hij vast komt te zitten in waterplanten. De ik-figuur wordt dagenlang geplaagd
door nachtmerries over Deppohs dood. Zijn ouders proberen hun schuld af te kopen door
Oeroegs scholing te betalen en hem zolang op de onderneming te laten wonen.
De twee vrienden gaan vanaf dan allebei naar school in Soekaboemi. Ze maken samen huiswerk
en op vrije dagen gaan ze op bezoek bij Oeroegs familie die na Deppohs dood ging inwonen bij
familieleden in een van de desa’s op de berg. Op de onderneming slaat de sfeer intussen om; de
moeder van de ik-figuur die een affaire had met Mijnheer Bollinger besluit om haar man en kind
achter te laten en vertrekt naar Europa. De vader van de ik-figuur die sowieso al niet veel thuis
was, werkt vaker en langer en gaat steeds weg op dienstreis. Mijnheer Bollinger vertrekt
eveneens naar Europa en wordt vervangen door de avontuurlijke Gerard Stokman. De twee
vrienden zijn erg gefascineerd door Stokman en volgen hem op de voet. De vader van de ik-
figuur besluit om een wereldreis te maken en regelt een verblijfsplaats voor de ik-figuur in het
pension van de Hollandse Lida in Soekaboemi. Later wordt ook Oeroeg door Lida in huis
genomen. Lida is vastbesloten om Oeroeg te helpen en hoopt dat hij het tot dokter schopt.
De vader van de ik-figuur keert terug van zijn reis met een nieuwe vrouw, Eugenie, en de ik-
figuur gaat weer op de onderneming wonen. Lida en Oeroeg besluiten om naar Batavia te
verhuizen. Oeroeg zal later naar de Nederlands Indische Artsenschool gaan in Soerabaja. De ik-
figuur gaat naar de hbs in Batavia en verblijft zolang op het internaat van de school. Zijn vrije
dagen brengt hij door bij Oeroeg en Lida in haar nieuwe pension. Voor het eerst voelt de ik-figuur
een afstand tussen zichzelf en Oeroeg: Oeroeg doet erg veel moeite om te breken met zijn
verleden. Wanneer Lida na een tijd beseft dat Oeroeg zich erg rebels en onzedig gedraagt,
stuurt ze hem naar het internaat waar ook de ik-figuur vertoeft. Op het internaat gaat Oeroeg
vooral om met Abdullah die ook naar de NIAS zal gaan. De ik-figuur keert in de vakantie terug
naar de onderneming waar hij zich nooit echt thuis heeft gevoeld. Hij keert terug naar Telaga
Hideung, maar ook het meer voelt niet meer vertrouwd aan, wat de ik-figuur mistroostig maakt.
Hij vertrekt na zijn eindexamen naar Nederland om ingenieur te worden en Oeroeg vertrekt naar
Soerabaja waar hij gaat inwonen bij de familie van Abdullah. Voor hij echter vertrekt, brengt de
ik-figuur nog een bezoek aan Oeroeg. De gesprekken lopen stroef en al snel ontstaat er een
discussie, waarin Oeroeg zich radicaal afzet tegen al wat blank en Hollands is. De ik-figuur die
,zijn vriend nu helemaal niet meer herkent, begrijpt dat dit het einde is van hun jarenlange
vriendschap en vertrekt naar Nederland. De Tweede Wereldoorlog legt alles in puin. De ik-figuur
keert later terug naar Nederlands-Indië, maar vindt geen spoor van zijn voormalige vrienden. Hij
brengt tijdens een expeditie voor een laatste keer een bezoek aan het Zwarte Meer. Daar wordt
hij verrast door een haveloze inlander die hem onder schot houdt. De ik-figuur meent Oeroeg te
herkennen in de armoedige figuur. De inlander roept de ik-figuur in het Soendanees toe dat hij
weg moet gaan. Wanneer de schutter hoort dat de expeditieleden van de ik-figuur hem komen
zoeken, verdwijnt hij snel en geruisloos in het struikgewas. De ik-figuur weet niet zeker of het nu
echt Oeroeg was die hem kwam bedreigen en zal het ook nooit met zekerheid weten.
Wikipedia (2021) Oeroeg (boek)
Geraadpleegd op 26 mei 2021 https://nl.wikipedia.org/wiki/
Oeroeg_(boek)
De titel
De titel van het boek is Oeroeg. Oeroeg is de jongen waarmee de
hoofdpersoon is opgegroeid. Zij waren beste vrienden, maar gedurende
het verhaal veranderde dit. Je zou kunnen zeggen dat het tegenpolen
werden.
Het belangrijkste keuzemoment
Het belangrijkste keuzemoment is dat de ik-persoon Nederland verkiest
boven Indië. Hierdoor ontstaan de scheuren in de vriendschap van Oeroeg
en hem. Door het verkiezen van zijn vaderland Nederland, verliest Oeroeg
het vertrouwen in zijn vriend.
Karakterbeschrijving
Aan het begin van het boek vertelt de ik-persoon over hoe de vriendschap
met Oeroeg is ontstaan. Hij vertelt hoe ze samen zijn opgegroeid op de
onderneming Kebon Djati. Deze onderneming is overigens van de vader
van de ik-persoon. Oeroeg en de ik-persoon worden beste vrienden.
Als zij in de puberteit komen, merk je als lezer op dat de twee jongens
zich met verschillende dingen gaan bezighouden. Ze zijn nog altijd
bevriend, maar doen niet alles meer samen. Op deze manier groeien ze
steeds verder uit elkaar. Later in het verhaal gaan de vrienden erg
verschillen van mening, waardoor ze eigenlijk geen vrienden meer zijn.
Oeroeg kiest voor Indië, zijn land, en de ik-persoon kiest voor zijn
vaderland, Nederland. Aan het einde van het boek kun je lezen dat ze
, geen vrienden meer zijn, maar elkaars vijand. De twee in het verleden
nog sociale en spontane jongens hebben hun hechte vriendschap dus
opgegeven voor hun land en cultuur.
Vertelwijze
Het verhaal wordt vanuit het ik-perspectief verteld. Je ziet de
gebeurtenissen dus door de ogen van de ik-persoon. Het verhaal is
eigenlijk één grote terugblik op het leven van de ik-persoon. Hij begint
met vertellen bij zijn kindertijd. Nu is de ik-persoon volwassen. De ik-
persoon vertelt vrij gedetailleerd over zijn leven, maar over Oeroeg
komen we niet heel erg veel te weten. Alleen de grote lijnen.
Motieven, grondmotief en visie
In de roman Oeroeg zijn verschillende motieven te vinden. Bijvoorbeeld:
vriendschap, kolonialisme, discriminatie en cultuur. Het belangrijkste
motief is vriendschap, omdat de ik-persoon vertelt over zijn vriendschap
met Oeroeg. Kolonialisme is hier ook van belang, omdat Nederlands-Indië
destijds natuurlijk een kolonie was van Nederland. Dit staat centraal in
het boek. In het verhaal komt het motief discriminatie ook vaak voor,
omdat Oeroeg en alle andere Indiërs als ‘minder’ worden gezien. Zij
worden bijvoorbeeld ingezet als bedienden van de Nederlanders. Hierbij
speelt het laatstgenoemde motief, cultuur, natuurlijk een rol: De Indische
cultuur wordt als minderwaardig beschouwd, terwijl de Nederlandse
cultuur juist als superieur wordt gezien.
Het grondmotief is dat de vriendschap tussen Oeroeg en de ik-persoon
verdwijnt door de verandering van de Indische visie op de Nederlanders.
Ze zien dan namelijk in, dat de Nederlanders hen gebruiken en dat ze
worden achtergesteld. Hier zijn ze het natuurlijk niet mee eens.
De visie van het verhaal is dat kolonisatie tot nare situaties kan leiden.
Het boek Oeroeg is hier het perfecte voorbeeld van: de in het begin nog
zo gelukkige vrienden uit de verschillende culturen, worden later
tegenpolen. Nederlands-Indië wil haar onafhankelijkheid terug, omdat het
inziet dat de Nederlanders hen gebruiken.
Stroming en context
De stromingen die bij dit boek van toepassing zijn, zijn realisme en
oorlogsliteratuur. Realisme, omdat het conflict tussen Nederland en
Nederlands-Indië dat beschreven wordt in het verhaal echt is gebeurd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jadyklaus. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76449 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now