In deze samenvatting is de volledige leerstof rond het thema / domein tijd samengevat. Ook het onderdeel vakdidactiek historische tijd is samengevat.
Met deze samenvatting behaalde ik voor het examen een 14/20.
cultuur - rudimentaire werktuigen → om noten - natuurlijke hulpmiddelen - door jacht waren betere stenen
kraken, wortels uit grond halen - doelbewust werktuigen maken werktuigen nodig → vuistbijl
- choppers (kwarts / vulkanisch gesteente) → - dunne, scherpe punt
- ontwikkeling van gesproken taal al noten kraken, dode dieren snijden - goed in de hand
mogelijk
- activiteiten plannen - verblijf: spelonken, grotten, hutten
- hutten & schuilplaatsen
,- geen vaste woonplaats → basiskamp - ontdekking vuur:
- van basiskamp veranderen door - bescherming wilde dieren / koude
seizoenen - vlees roosteren
- dicht bij water - verdwijnen scherpe hoektanden
- sociale organisatie (samen jagen…)
- functies: - ontwikkeling taal:
- voedsel & werktuigen verdelen - in steeds grotere groepen zich
- bescherming tegen roofdieren doeltreffend organiseren
- zo jachttechnieken doorgeven
, homo heidelbergensis homo neanderthalensis homo sapiens
= NU
tijd & ruimte - naam: ontdekking vondst bij Mauer - leefde tijdens voorlaatste en laatste ijstijd - moderne mens
aan Heidelberg - paste zich goed aan aan wisselend klimaat - Amerika voor het eerst bewoond
- cro-magnonmensen = eerste moderne
mensen die van Afrika naar Europa
verhuisden
- uitsterven = raadsel
- homo sapiens hebben ze
weggeconcurreerd:
- leefden in hetzelfde gebied met
dezelfde voedingsbronnen
- moderne mens bevat genetisch materiaal
hiervan
- hebben vruchtbare nakomelingen
gevarieerd dieet idem homo neanderthalensis - at alles wat de natuur heb aanbood - wilde dieren als prooi
- = voedselverzamelaar-jager - doeltreffende jager
- jachtpatroon gevolgen voor sociale
organisatie → leven in kleinere groepen
, - = voedselverzamelaar-jager
cultuur idem homo neanderthalensis - werktuigen (hout, riet, hoorn, been, steen) - nieuwe techniek van steenbewerking:
- stenen werktuigen ↗ - klingen
- gemaakt voor een specifiek doel - burijn
(beginnende specialisatie) - benen werktuigen: harpoenen
- krabbers / schrapers - speerdrijver
- vuistbijl
- klingen - dierenhuid:
- warmte geven
- verblijf: grotten / overhangende rotswanden - kledingstukken
(dicht bij ijskap) - tenten & windschermen
- muziek, kunstvoorwerpen
- geloofden in leven na de dood - kunst:
- nomadisch bestaan (vvj), maar vestigen toch - rotsschilderingen
vaak op dezelfde plaatsen - beeldjes
- doden met meer zorg begraven → in
een nis gelegd en bestrooid met rood
poeder
, het ontstaan der landbouwsamenlevingen
- het mesolithicum -
- klimaatsverandering → wijziging fauna & flora / temperatuur ↗ / bomen
- renderen = basisvoedsel, maar vertrekken naar noorden →
- levenswijze & jachttechnieken aanpassen
- jagen op gevarieerde wildsoorten
- andere voedselbronnen zoeken: watervogels, vissen, eieren
- oogsten & planten werd belangrijker
- bos = nieuwe biotoop van de mens
- werktuig (bomen) = hak van silex
- het neolithicum -
neolithische revolutie
- leert landbouw kennen (zelf voedsel kweken)
- diersoorten leren temmen
- leven in sedentaire gemeenschappen = op vaste plaats & landbouw / veeteelt
- spinnen en weven
- passende & degelijke kleding maken
- spoelklos
- pottenbakken
- om oogst te kunnen bewaren & af te schermen van dieren / regen
- kookkunst ↗
- speelgoed, olielampen, bakstenen
- uitvinding van het wiel & het zeil
- vervoer werd gemakkelijker & sneller
gevolgen van de uitvindingen
- bevolkingsexplosie → voedsel ↗
- ontstaan dorpen & werkverdeling
- nieuwe beroepsactiviteiten → priesters, ambtenaren, krijgers…
- sociale evolutie → taakverdeling & specialisatie bepaald door seksuele differentiatie
- eigendomsidee neemt uitbreiding → landbouwgronden nodig voor eigen voedselproductie
- geloof beïnvloed door nieuwe leefgewoonten → vruchtbaarheidscultus wordt belangrijker
, - het neolithicum in onze gewesten -
de Bandkeramische cultuur
- landbouwtechnieken
- graafstokken & hakken
- dorpen waren zelfvoorzienend
- tarwe
- vooral rund
- bewoning
- groepjes van kleine gehuchten
- dorpen liggen dicht bij elkaar
- keramiek
- kommen & gesloten potten
De vuursteenmijnbouw
- mijnen van Spiennes in Mons = Werelderfgoedlijst
de magalietbouwers
= reusachtige rechtopstaande stenen
- hunebedden
- functie: begraafplaats
- menhirs
- in cirkel = cromlechs (Stonehenge)
- in rij = alignements
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LagerOnderwijsStudies. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
