100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Biologie samenvatting vwo 4 - hoofdstuk 8: kenmerken van ecosystemen $4.34   Add to cart

Summary

Biologie samenvatting vwo 4 - hoofdstuk 8: kenmerken van ecosystemen

 9 views  1 purchase
  • Course
  • Level
  • Book

Complete biologie samenvatting VWO 4 van H8: kenmerken van ecosystemen.

Last document update: 1 year ago

Preview 1 out of 5  pages

  • No
  • Hoofdstuk 8
  • October 4, 2023
  • October 9, 2023
  • 5
  • 2023/2024
  • Summary
  • Secondary school
  • 4
avatar-seller
§1 Opbouw en afbraak van stoffen in
ecosystemen
Kringlopen in een ecosysteem
Overal zijn er aparte ecosystemen, die leven dankzij de kringlopen van stoffen via voedselketens. Een
voedselketen begint met producenten; organismen die energie vastleggen in de organische stof
glucose, die bestaat uit een C-keten en C-H-bindingen die veel energie bevatten. Producenten
gebruiken hiervoor de anorganische stoffen H2O en CO2, energiearme moleculen. Via voortgezette
assimilatie (opbouw) maakt een producent uit glucose andere organische stoffen zoals koolhydraten,
zetmeel, eiwitten, vetten en vitamines. Hiervoor zijn aanvullende elementen uit de bodem nodig
zoals N (stikstof), P (fosfor) en S (zwavel). Consumenten krijgen deze organische stoffen binnen met
hun voedsel: een bron van energie en bouwstoffen. Nadat detrituseters (afvaleters als wormen,
pissebedden en kevers die planten- en dierenresten eten) het organische afval van de producenten
en consumenten kleiner hebben gemaakt, breken reducenten: bacteriën en schimmels, de
organische stoffen af tot anorganische (grond)stoffen, die zo weer opnieuw beschikbaar komen voor
de kringloop.

Natuurlijke kringlopen
De bovenste grondlaag is de strooisellaag, met dode bladeren en takken. Verteerd materiaal vormt
samen met de strooisellaag de humuslaag. De organische stoffen van de humus zijn een rijke
voedingsbodem voor bacteriën en schimmels: de reducenten. Het zijn de laatste organismen die
energie halen uit de organische verbindingen van het voedselweb. Wat er overblijft zijn anorganische
stoffen zoals NH4+ (ammonium), NO3- (nitraat), SO42- (sulfaat) en PO43- (fosfaat).

Composteren: een versnelde kringloop
De ecologische voetafdruk is de hoeveelheid land en water die een mens gebruikt als leefruimte, als
productieruimte en om zijn afval te (laten) verwerken. Composteren is het gecontroleerd afbreken
van organische stoffen.

Energiestroom in een ecosysteem
Organismen leggen energie vast op verschillende manieren. Tijdens de fotosynthese maken groene
planten en sommige soorten bacteriën uit anorganische stoffen CO2 en H2O (bij bacteriën ook H2S)
het organische energierijke C6H12O6 (glucose). (Groene) planten zijn foto-autotrofe organismen en
leven dus van zonlicht als energiebron. Bacteriën zijn chemo-autotroof en leven van energie uit
chemische stoffen. Dit is chemosynthese: het opbouwen van organische stoffen uit anorganische
stoffen met energie die vrijkomt bij een chemische reactie met anorganische stoffen. Consumenten
en reducenten zijn heterotroof, organismen hoger in de voedselketen halen hun energie uit de
organische stoffen afkomstig van de organismen lager in de voedselketen. Na elke stap van de
voedselketen gaat energie verloren in de vorm van warmte bij de levensprocessen van de
organismen.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dagmarvtk. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

64438 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$4.34  1x  sold
  • (0)
  Add to cart