4. Strafuitvoering
Inleiding: gevangenissen en overbevolking
Gevangeniswezen in België
5 gevangenissen (17 in Vlaanderen, 16 in Wallonië en 2 in Brussel)
Gesloten, halfopen, open
Voorbeeld gesloten gevangenis https://www.gevangenisgent.be
Overbevolking
Mogelijke redenen overbevolking (wetenschappelijke basis?):
• Stijging gemiddelde detentieduur
• Zwaardere straffen
• Strengere voorwaarden voor voorwaardelijke invrijheidstelling of alleszins
minder toepassing ervan
• Maatregelen zoals ET hebben te weinig effect
Transitiehuizen mogelijke oplossing?
Strafuitvoering & hervormingen jaren ‘90
• Politie, gerechtelijke organisaties + strafuitvoering → veel kritieken &
hervormingsplannen
• Vraagstukken:
o Wie neemt beslissingen & wie verzekert opvolging? → SURB
o Hoe verloopt begeleiding → Justitiehuizen
• Op beide vlakken: debat, (parlementaire) commissies, Octopusakkoord en
(wets)hervormingsvoorstellen:
o Het vraagstuk van de begeleiding >> Justitiehuizen
o Het vraagstuk van de beslissingsbevoegdheid en opvolging >>
strafuitvoeringsrechtbanken
Justitiehuizen
De oprichting van de Justitiehuizen
Situatie midden jaren ‘90
• Complex & chaotisch landschap
o Nieuwe taken voor parajustitiële sector
▪ Alternatieven voorlopige hechtenis, slachtofferonthaal,
strafbemiddeling,…
o Gebrek coherent kader
• Voorstel oprichting justitiehuizen aangekondigd in algemene beleidsnota
Minister van justitie 1996
• De schok van 1996
o Nota ministerraad 1996 over sociale dienst van penitentiaire
administratie
▪ Probleem: maatschappelijk werker moet gemiddeld meer dan 65
gevangen opvolgen en 65 bijkomende enquêtes uitvoeren → kan
niet grondig te werk gaan
1
, Project justitiehuizen
• Realisatie: 1996-1999
• Idee: georganiseerd op gerechtelijk arrondissementeel niveau
• Doel:
o Meer humaan, toegankelijk & efficiënt justitie tot stand brengen
o Brugfunctie naar samenleving
• Oprichting: KB van 13 juni 1999 organisatie van dienst justitiehuizen +
definieert opdrachten
o + implementatie 28 justitiehuizen
Taken bij oprichting
• Artikel 2 Kb 13 juni 1999
o Justitiële begeleiding + toezicht van daders → voorkomen recidieven
o Onthaal, informeren & bestaan slachtoffers
o Informeren + doorverwijzen van burgers betrokken in conflict of
geconfronteerd met gerechtelijke procedure
o Verstrekken van informatie aan gerechtelijke en/of administratieve
overheden
o Ondersteunen van coherent beleid met betrekking tot alternatieve wijzen
van conflicthantering & sanctionering
• Burgerrechtelijke opdrachten
o Regeling van het ouderlijk gezag, huisvesting kinderen + recht op
persoonlijk contact bij (echt)scheiding
• Slachtofferonthaal
o Informatie over dossier geven
o Informeren over verschillende uitvoeringsmodaliteiten van de
gevangenisstraf die dader kan krijgen + rechten als slachtoffer
• Justitiële opvolging & begeleiding
o Uitvoeren & opvolgen elektronisch toezicht
• Beleidsmatig
o Beleidsvoorbereidend werk gericht op coherente uitvoering v opdrachten
o Overleg + samenwerking met andere gemeenschappen, federale
overheid & magistratuur
• Eerstelijnswerking
o Onthaal & informeren burger
o Vraag verduidelijken & informeren over verschillende mogelijkheden →
GEEn juridisch advies
o Deze functie verviel in 2019 in kaderdecreet!!
Communautisering (vanaf 2015)
• Onverwachte wending
o Aanvankelijk onder FOD justitie
o 2014: bevoegdheid naar niveau van gemeenschappen
o 2015: Overheveling personeel & middelen
▪ Afdeling in Departement welzijn, volksgezondheid en gezin
• Bestaat uit: 1 centrale dienst, 14 justitiehuizen verspreid
over Vlaanderen (op basis van de ‘oude’
arrondissementen) en het Vlaams Centrum Elektronisch
Toezicht (VCET)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoniempjexd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.16. You're not tied to anything after your purchase.