Deze samenvatting bevat de inhoud van de lessen diagnostiek en behandeling van evenwichtsstoornissen. De volgende onderdelen worden besproken: vestibulogie, oogmotoriek, anamnese, klinisch onderzoek, onderzoek van de nystagmus, oculomotore testbatterij, calorisch onderzoek, rotatietesten, cVEMP, on...
Diagnostiek en behandeling van
evenwichtsstoornissen
Evenwicht heeft te maken met:
• balans (houding)
• duizeligheid/draaierig zijn
o kan iets zijn dat je vanbinnen voelt, maar het kan ook zijn dat omgeving rondom je draait
o het is een verschil in gevoel, heeft te maken met verschillende reflexen en is gekoppeld
aan de ogen
o het evenwichtsorgaan is gekoppeld aan de ogen
Evenwichtsorgaan is superbelangrijk, we zijn ons er niet van bewust dat dit een zintuig is, maar je kan niet
zonder.
Zonder evenwicht is er geen overleven. De eerste levensvormen hebben een evenwichtsorgaan, maar geen
gehoororgaan.
Elke stoornis aan het evenwichtsorgaan grijpt in op vele aspecten in het leven en op de levenskwaliteit, pt
met evenwichtsklachten kunnen vaak totaal niet functioneren. In de acute fase zijn mensen vaak
bedlegerig, komen niet tot dagdagelijkse activiteiten.
Dit heb je zeker al eens meegemaakt… Je zit op een stilstaande trein in het station, met een tweede
trein op het perron naast jou. Je kijkt naar de passagiers in de andere trein. Je wacht. De trein
vertrekt.
Of nee? Is het mijn trein die vertrekt?
Het bewegende beeld van de vertrekkende trein vult je gehele netvlies en veroorzaakt de illusie van
zelfbeweging.
Een fractie van een seconde later heb je door dat j e ogen je te grazen hebben genomen. Je mist alle
signalen van je andere zintuigen die de eerste indruk van zelfbeweging moeten bevestigen: je
evenwichtsorgaan detecteert geen beweging, je hoort de motoren niet, je voelt geen vibraties van
de motoren of de treinbeweging, je voelt zelfs geen druk van de zitting op je rug. Je beseft plots dat
het de trein naast jou is die vertrokken is. En jij staat stil…
Het evenwichtsorgaan speelt hier een belangrijke rol, maar je krijg van andere inputorganen ook
belangrijke informatie.
Inputorganen:
• auditief: gehoor: motoren die luider draaien
• visueel: ogen: de omgeving die we zien → wekken een illusie op
• evenwichtsorgaan
• proprioceptie: spiergevoeligheid: inzetten van een beweging
1
,Inleiding ............................................................................................................................................................. 3
Bouw van het evenwichtsorgaan ...................................................................................................................... 6
Balance en motion management .................................................................................................................... 14
Evenwichtsonderzoek in de praktijk................................................................................................................ 25
Oculomotore testbatterij ................................................................................................................................ 47
Calorisch onderzoek ........................................................................................................................................ 55
Rotatietesten ................................................................................................................................................... 71
cVEMP.............................................................................................................................................................. 83
Positie- en positioneringstesten .................................................................................................................... 115
HIT = Head Impulse Test ................................................................................................................................ 135
ECOG (ElectroCOcheleoGrafie) ...................................................................................................................... 141
Vestibulaire revalidatie.................................................................................................................................. 149
Inhoudstafel................................................................................................................................................... 159
2
,Inleiding
Het vestibulair systeem
Doel en functie
Doel en functie van ons evenwichtsorgaan is enerzijds duizeligheid en anderzijds balans.
• 1) rechtopstaande houding bewaren
▪ Kan acuut zijn
▪ Gerelateerd aan de leeftijd
o Via vestibulo-spinale reflexen (VSR): reflexmatige houdingscorrecties ter compensatie van
hoofdbewegingen
▪ Elke beweging wordt geregistreerd door het evenwichtsorgaan. Het verloopt
reflexmatig. Hoofdbewegingen zijn heel belangrijk omdat ons evenwichtsorgaan
daar gelegen is.
o Vestibulospinaal systeem: vestibulum → vestibulaire kernen hersenstam → neuronen
ruggenmerg → spieren
▪ Als ons lichaam merkt dat we een beweging doen, zal er een prikkels gestuurd
worden naar de spieren.
▪ Als het moeilijker is om je evenwicht te bewaren, zal een of meerdere spieren in je
lichaam samentrekken en zorgen dat je in balans blijft.
o Via vestibulo-collische reflex (VCR): hoofd/nek stabiel houden bij bewegingen
• 2) stabiel beeld op de omgeving bewaren
o Via vestibulo-oculaire reflexen (VOR): compensatoire oogbewegingen bij hoofdbewegingen
▪ Ons evenwichtsorgaan zorgt ervoor dat we een stabiel beeld hebben, ondanks de
beweging van het hoofd. Dit komt door de vestibulo-oculaire reflexen. Het
evenwichtsorgaan detecteert hoofdbewegingen, het zijn onze oogspieren die
compensatoire oogbewegingen gelijktijding activeren. De oogbewegingen noemen
we nistagumus.
De manier waarop mensen stappen, vertelt onmiddellijk of er problemen zijn of niet.
Balance & motion management
Zintuigelijke informatie van
Als een van de organen uitvalt wordt het moeilijker.
Stel je fietst door het stad en je gehoor valt weg, kan dit
invloed hebben op de rest. Stel je moet beginnen omkijken, heeft dit invloed op je evenwicht.
3
, Onderzoeksmethoden
Er zijn speciale technieken gekoppeld aan de reflexen om deze te onderzoeken.
Je test niet rechtstreeks het gehoororgaan. Je gaat via de VSR of VOR iets zeggen over het
evenwichtsorgaan.
Je gaat de werking van de stabiliteit testen door stabilometrie, dit is eerder bij kiné.
Wij gaan de VOR in kaart brengen, wij gaan de corrigerende oogbeweging proberen te onderzoeken. We
gaan gefocust zijn op de oogbeweging. Het evenwichtsorgaan kan je niet rechtstreeks testen, we gebruiken
nystagmografie om iets te zeggen over de werking van het evenwichtsorgaan via de oogbewegingen. Kan
met elektrodes, maar ook via videotechniek.
• vestibulo-spinale reflexen:
o Evaluatie van de spinale reflexbanen door het onderzoeken van corrigerende
bewegingen van het lichaam
o Techniek: STABILOMETRIE of POSTUROGRAFIE
• vestibulo-oculaire reflexen:
o Evaluatie van de oculaire reflexbanen door het onderzoeken van de corrigerende
oogbewegingen
o Techniek: VIDEONYSTAGMOGRAFIE (VNG) of ELECTRONYSTAGMOGRAFIE (ENG)
o Variante benaming EOG of VOG
Posturografie
Equitest
→ Verschillende inputorganen gaan beïnvloeden
• Hier wordt de auditieve input
uitgeschakeld.
• Het scherm gaat naar voor en achter,
soms ook beelden om de visuele input
te gaan beïnvloeden.
• Plaat op de grond die kan bewegen,
kan kantelen, trillen, vlak zijn, andere
platen die zorgen dat je minder stabiel
staat. Met elektrodes de reacties van
de spieren in kaart brengen.
→ Onderzoeksmethode voor de VSR.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinetimmerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.56. You're not tied to anything after your purchase.
