Summary
Samenvatting Probleem 2 uitwerkingen Bestuursrecht
- Course
- Institution
Uitwerkingen Bestuursrecht Probleem 2 Jaar 2
[Show more]
Seller
Follow
chlvdziel
Content preview
Probleem 2 BestuursrechtLeerdoelen:
1. Wat is een besluit?
2. Wanneer is er sprake van een beschikking?
3. Wanneer is er sprake van een algemeen verbindend voorschrift?
4. Wanneer is er sprake van een beleidsregel?
5. Wanneer is er sprake van een concretiserend besluit?
6. Hoeveel beslissingsruimte heeft de burgemeester bij de uitoefening van zijn bevoegdheid om de
vergunning te verlenen dan wel te weigeren?
1. Wat is een besluit?
H4.1-4.3
Op grond van art. 1:3 lid 1 Awb moet een handeling aan de volgende kenmerken voldoen om een besluit in de zin van de Awb te zijn:
1. Een schriftelijke beslissing;
2. van een bestuursorgaan;
3. inhoudende een rechtshandeling;
4. die publiekrechtelijk van aard is
En binnen 3 kan onderscheid worden gemaakt in:
a. beslissingen tot het verrichten van een niet op rechtsgevolg gerichte handeling, zoals kinderspeelplaats met gewone tegels laten
bestraten
b. zuiver feitelijke handelingen, zoal aanbrengen gewone tegels
- het verrichten van feitelijke handelingen ter voorbereiding van een besluit (ambtenaar verstrekt formulier aan burger die hij moet
gebruiken bij het indienen van een vergunning)
- het verrichten van feitelijke handelingen ter uitvoering van een besluit (bijv. dichtspijkeren coffeeshop omdat het een sluitingsbevel
had gekregen)
- het verrichten van feitelijke handelingen ter voorbereiding van een niet op rechtsgevolg gerichte beslissing (een meningspeiling over de
meest geschikte periode om een straat op te breken)
- het verrichten van feitelijke handelingen ter uitvoering van een niet op rechtsgevolg gerichte beslissing (bijv. herbestraten openbare
weg)
c. mededelingen, zoals over de voorgang van de behandeling van een aanvraag.
- het doel van mededelingen in een individueel geval (een ambtenaar bij wie een burger informeert hoe het met de behandeling van zijn
aanvraag staat meldt dat het op de agenda van de vergadering staat)
- het doen van algemene mededelingen (besluit van gemeenteraad tot vaststellen van bestemmingsplan wordt per advertentie in
dagblad bekendgemaakt)
Het onderscheid tussen A en B & C is van belang, omdat onder ‘feitelijk handelen’ niet alle ongelijksoortige categorieën kunnen worden
gebracht. Het zou niet helden worden dat het niet-rechtshandelend optreden van bestuursorganen ook beslissingen omvat die op een
aantal punten overeenkomsten vertonen met besluiten die bestuursorganen nemen.
Zuiver feitelijk handeling in het voorbereiden en nemen van besluiten neemt ook een speciale positie in. Zij vinden plaats als
voorbereidingshandelingen bij de totstandkoming van een besluit. Zij zijn direct ‘verbonden’ met het verrichten van publiekrechtelijk
rechtshandelingen.
Een aparte plaats voor mededelingen is gerechtvaardigd om een aantal redenen:
1. mededelingen zijn uitdrukkelijk geregeld in afdeling 3.6 Awb.
2. de mogelijke rechtsgevolgen die door het doen van de mededeling kunnen ontstaan. Wanneer een mededeling wordt gedaan door
een bestuursorgaan, sterkt die ertoe om de burger tot wie zij zich richt, bepaalde kennis te verschaffen die relevant is voor zijn
rechtspositie. Het verschilt dus van een zuiver feitelijke handeling.
Handelingen van het bestuur
Een rechtshandeling is een handeling die gericht is op enig rechtsgevolg, die dus enig rechtsgevolg beoogd. Een rechtsgevolg is een
verandering in het geheel van bevoegdheden, aanspraken, rechten of plichten van een om meer natuurlijke of rechtspersonen dan wel
vaststelling van de juridische status van een persoon of zaak.
Alleen rechtshandelingen kunnen een besluit in de zin van Awb zijn. Beslissingen die niet gericht zijn op een rechtsgevolg zijn geen
besluit.
Het beoogde rechtsgevolg moet extern zijn. Volgens de regering moet het ‘gaan om een besluit dat gericht is op rechtsgevolgen,
waarmee uiteraard gedoeld is op externe rechtsgevolgen’. Men kan slechts spreken van een rechtshandeling van een bestuursorgaan,
wanneer uit die handeling rechtsgevolgen ontstaan in de verhouding van het bestuursorgaan tot een of meer anderen.
Is met een beslissing een rechtsgevolg beoogd, maar is het beoogde rechtsgevolg niet ingetreden, dan ontneemt dat laatste gegeven aan
de beslissing niet het karakter van de rechtshandeling. Is de beslissing bijv door een onbevoegd orgaan genomen, neemt dat niet weg
dat het een rechtshandeling is.
Het is vaste jurisprudentie van de Afdeling dat voor de vraag of een bestuursrechtelijk rechtshandeling tot stand is gebracht, de
eventueel aan het besluit klevende bevoegdheids- en andere gebreken niet van betekenis zijn.
, Ligt dit anders als een burger een weigering aanvecht in een geval waarin het bestuursorgaan waaraan het verzoek was gericht wel
meende bevoegd te zijn maar dat uiteindelijk toch niet was?
De weigering is een publiekrechtelijke rechtshandeling, hoewel zij niet bevoegd was het rechtsgevolg tot stand te brengen, maar zij heeft
wel beoogd. Dus hiertegen staat rechtsbescherming open.
Bij de beoordeling of een besluit gericht is op een rechtsgevolg moet gekeken worden naar de objectieve strekking van de handeling niet
naar de subjectieve beleving van bestuur en burger.
Is een waarschuwing een besluit --> Waarschuwing arrest
De toekenning van de bevoegdheid tot het nemen van een besluit in de zin van de Awb verleent het bestuursorgaan de exclusieve, niet
aan eenieder toekomende bevoegdheid tot het verrichten van een publiekrechtelijke rechtshandeling. Het is gericht op een
publiekrechtelijk rechtsgevolg als gevolg van het met uitsluiting van anderen uitoefenen van een bevoegdheid. De privaatrechtelijke
rechtshandeling betreft geen uitoefening van een exclusieve, uitsluitend aan bestuur toekomende bevoegdheid.
4.2
Beslissingen van organen die geen bestuursorgaan zijn, kunnen wel een schriftelijke publiekrechtelijk rechtshandeling
inhouden, maar die rechtshandeling is geen besluit in de zin van de Awb.
Schriftelijke beslissing
De publiekrechtelijke rechtshandelingen omvatten meer handelingen dan in het begrip ‘besluit’ besloten ligt. Ingevolge art. 1:3 lid 1 Awb
kunnen alleen schriftelijke beslissingen als ‘besluit’ in de zin van de Awb worden aangemerkt. Dus, een mondelinge beslissingen of een
teken valt niet onder de reikwijdte van besluit in de zin van de Awb.
Let op: In het licht van de jurisprudentie moet men aannemen dat aan de eis van schriftelijkheid is voldaan als het genomen besluit uit
een schriftelijk stuk kenbaar is; een brief of verslag of een stempel. De schriftelijke beslissing hoeft niet overeenkomstig art. 3:41 of 3:42
Awb bekend zijn gemaakt. De bekendmaking is namelijk alleen van belang bij de vraag of het besluit werking kan hebben volgt uit art
3:40 Awb. Kortom, het kenmerk ‘schriftelijk’ van de definitie van besluit kan al met al ruim worden uitgelegd.
Het karakter van een rechtshandeling
Een beslissing is slechts een besluit als zij een rechtshandeling is. Hieronder volgen een aantal beslissingen waarvan in eerste instantie
betwijfeld kan worden of ze wel op een rechtsgevolg zijn gericht, en dus wel besluiten zijn:
- Het rechtskarakter van een weigering
De beslissing tot afwijzing van het verzoek (van een burger) is geen rechtshandeling. Er verandert namelijk niets in de
bevoegdheden, rechten, aanspraken en plichten van de verzoeker. De afwijzende beslissing beoogt nu juist om niets te
veranderen.
In de Awb wordt de afwijzing van een verzoek om een besluit te nemen, gezien als een beschikking in de zin van art. 1:3 lid 2
Awb.
Deze wettelijke gelijkstelling kent enkele beperkingen. Zij geldt niet voor alle beslissingen inhoudende een afwijzing vaneen
aanvraag, maar alleen voor die beslissingen, inhoudende een afwijzing van een aanvraag, die niet van algemene aard is: dus
een beschikking inhoudende een weigering.
De tweede beperking is dat zij alleen geldt als het bestuursorgaan met een afwijzing reageert op een aanvraag: een verzoek
van een belanghebbende om een besluit te nemen. Als een niet-belanghebbende een verzoek doet is dat geen aanvraag en dus
geen beschikking.
- Het rechtsvastleggend besluit
Sommige bestuurshandelingen lijken niet meer dan het registreren van feiten of van al bestaande rechten. Denk hierbij aan bv.
een gemeenteambtenaar die iemands geboortedatum opneemt of iemand die als kiesgerechtigde in het kiesregister wordt
geregistreerd. Ondanks de twijfel worden deze bestuurshandelingen toch als een rechtshandeling aangemerkt. Echter, de
rechtshandeling is niet gericht op een rechtsgevolg, maar de objectieve strekking van de handeling is dat een recht wordt
vastgelegd.
Door registratie van een kiesgerechtigde wordt vastgelegd dat het kiesrecht aan de geregistreerde persoon toekomt. Een
registratie die voor publieke rechten van burgers rechtstreeks of indirect constituerend is, kan – waar mag worden
aangenomen dat de handeling van het bestuursorgaan naar objectieve strekking een direct of indirect rechtsvastleggend
karakter heeft – als publiekrechtelijke rechtshandeling worden aangemerkt.
- Het bestuurlijke rechtsoordeel
In beginsel is een bestuurlijk rechtsoordeel niet aan te merken als een besluit, omdat er slechts inlichtingen worden verschaft
over de toepasselijkheid van publiekrechtelijke voorschriften voor een concrete situatie en dit verstrekken kan niet als een
rechtshandeling worden beschouwd. Het gaat volgens de afdeling om een door een bevoegd bestuursorgaan op verzoek
gegeven rechtsoordeel over de toepasselijkheid van publiekrechtelijk voorschriften voor een concrete situatie.
De Afdeling heeft uitzondering aangenomen waardoor het bestuurlijke rechtsoordeel een besluit is: uit oogpunt van
rechtsbescherming kan dit wenselijk zijn omdat het oordeel dan door belanghebbenden aan de bestuursrechter kan worden
voorgelegd. Ze houden vast aan het standpunt dat een bestuurlijk rechtsoordeel in de regel niet als besluit kan worden
aangemerkt, maar biedt tegelijkertijd het perspectief van rechtsbescherming door te overwegen dat daarop een uitzondering
kan worden gemaakt ‘indien het doen van een aanvraag om een vergunning, vrijstelling of ontheffing onevenredig bezwarend
is of het uitlokken van een verzoek om handhaving wegens het intreden van onomkeerbare gevolgen of anderszins
onevenredig bezwarend is’. De rechter is zeer terughoudend met het aanmerken hiervan als besluit.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chlvdziel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now