Aantekeningen van alle colleges die gingen over etiologische modellen, cultuur, forensische aspecten, verplichte zorg, agressie, geweld, stigma, rehabilitatie, responscollege
, COLLEGE 1 – ETIOLOGISCHE MODELLEN 11/11/22
Historiche achtergrond
Er was historisch veel strijd tussen de etiologische modellen voor schizofrenie.
Antipsychiatrie: stroming die vroeger stelt dat de maatschappij bepaalt wie er krankzinnig is. Als je
niet in de maatschappij past dan moet je geholpen worden
Ze probeerden orde te krijgen in deze chaos: ontstaan van theorieën hiervoor
o Veldtheorieën: nadruk ligt op de krachten uit de omgeving van het organisme
(systeemtheorie(..))
o Gedragstheorieën: nadruk ligt op ervaringen van het organisme door leren en ontwikkeling
(informatieverwerkingstheorie (..))
o Biologische theorieën: nadruk ligt op krachten uit het interne milieu van het organisme
(dopaminehypothese -> schizofrenie wordt veroorzaakt door een te grote hoeveelheid
dopamine)
Zubin doet een poging om deze theorieën te integreren (1976) = diathese stress model
o Organisme heeft een predispositie om psychotisch te worden (..), maar als er niks gebeurt
dan merk je er ook niks van
o Omgevingsstress doet een beroep op de coping-mogelijkheden van organisme
o De predispositie komt naar voren als het organisme niet in staat is tot adequate coping
Welke theorie dan ook: iedereen is het er mee eens dat omgevingsstress en de moeite om er mee om te gaan
verergert de symptomen van schizofrenie -> maar wat zijn stressoren dan nu? Onder te verdelen in:
- Stress door stressoren (ernstige gebeurtenissen)
- Stress door ‘daily hassels’ (wat trek ik vandaag aan, welke boodschappen – wat zit me dwars)
- Stress door overgang in levensfasen
o Deze combinatie van drie stressoren leiden tot een toename van symptomen
Walker & Diforio 1997 op zoek naar neuraal mechanisme (goed artikel)
Stress is niet alleen psychosociale stress maar ook biologische stress die meespeelt
Stress: gebeurtenissen en/of ervaringen die het innerlijke evenwicht van het organisme kunnen
verstoren en zo voor gevaar/schade kunnen zorgen
o Dus niet alleen dingen om de omgeving maar ook dingen die intern gebeuren (bijv.
menstruele cyclus, slaaptekort)
Stressoren: alle dingen die je autonome zenuwstelsel in beweging kan zetten om een aanpassing te
vormen. Activeren neuro-endocrine systemen en autonome zenuwstelsel (fight/flight)
o Dit is een automatische reactie
Empirie m.b.t. Relatie stress en schizofrenie
De rol van psychosociale stress bij de oorsprong van schizofrenie is niet aangetoond
o Note: 2008-2017 wordt die genuanceerd
Er moet dus biologisch iets gebeuren: biologisch mechanisme dat de predispositie verklaart
o De rol van psychosociale stress, gegeven door een biologische gevoeligheid voor
schizofrenie, blijkt wel uit de meeste onderzoeken
Onder andere:
HPA-as
Denkbeeldige as tussen hypothalamus, hypofyse en bijnierschors, is een van de stress
responsen
Cortisol wordt geproduceerd in de bijnierschors en komt vanuit een te
hardwerkende HPA-as (afgifte ACTH) (cortisol = glucocorticoïd)
Cortisol: verbonden met stress responsen | verbonden met een groot aantal
aanpassingsproblemen van het organisme
o Onder andere de hippocampus reguleert door feedback de HPA-
activiteit
Gedurende leven toename cortisol met leeftijd
o Mannen over het algemeen hoger cortisol level (studies niet
eenduidig)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jodystarmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.52. You're not tied to anything after your purchase.
