Je moet je voorstellen dat elke samenleving behoefte heeft aan orde en regels. Zonder orde en regels kunnen mensen moeilijk met elkaar samenleven. Maar de vraag is dan vervolgens: wie mag de regels maken en handhaven? Wie bepaalt hoe de regels eruit zien en hoe de samenleving ingericht moet worden?...
Week 1:
Politiek: is het besturen van een samenleving (algemeen belang)
Dat is nodig waar mensen samenleven (anders chaos)
Politiek gaat echter vooral om samenlevingen die territoriaal verbonden zijn.
Ontwikkeling in het denken over politiek en maatschappij:
- Overheid
- Markt
- Maatschappelijk middenveld (stichting en verenigingen) (kerk)
Week 2:
Ideologie= een coherent (samenhangend) geheel van de opvattingen over de inrichting van
de samenleving
Belangrijke elementen in een ideologie:
- Mensbeeld (positief, neutraal of negatief)
- Rol overheid
- Wat staat centraal? (Gemeenschap vs. Individu)
Links: veel overheidsinvloed
Recht: weinig overheidsinvloed
Progressief: individu bepaalt zelf richting van eigen leven
Conservatief: gemeenschappelijke normen zijn bepalend voor hoe burgers hun leven
inrichten.
Liberalisme
Kernwaarde: vrijheid voor het individu
Mensbeeld: positief (Als hij vrijheid krijgt, doet die daar ook wat mee)
Rol overheid: klein (Vrijheid beschermen)
‘Individu staat centraal’ (verantwoordelijk voor zijn eigen leven)
Socialisme
Kernwaarde: (economisch) gelijkheid alle burgers
Mensbeeld: neutraal
Rol overheid: groot
‘Zowel de gemeenschap als het individu zijn belangrijk’
Varianten: marxisme & sociaaldemocratisch (acceptatie democratie. Gelijkheid staat
centraal)
Christendemocratie
Kernwaarde: christelijke principes leidend
Mensbeeld: (overwegend) negatief
Rol van de overheid: klein, laat het aan het maatschappelijk middenveld
‘Gemeenschap centraal’ (Gezin hoeksteen samenleving) (solidariteit in eigen kring)
Varianten: katholiek, protestants, gereformeerd
Populisme
Kernwaarde: ‘De stem van het volk’
Mensbeeld: negatief (tegen verloedering) (anti-pluralistisch)
Rol van de overheid: hangt af van wat het volk wil
‘Volk staat centraal’ (altijd tegen een andere groep. Gevestigde orde)
Varianten: extreemrechts, extreem-links
, Week 3:
Nationalisme
Kernwaarde: autonomie van de natie (staat)
Mensbeeld: negatief
Rol van de overheid: Groot op bepaalde terreinen (cultuur, identiteit, integratie)
‘Gemeenschap (een natie) staat centraal’
Democratie
Letterlijke betekenis: macht bij het volk
Een staatsvorm waarin het volk de hoogste macht heeft en een overwegende invloed heeft
op het regeringsbeleid.
Elementen voor democratie
Sociaalcontract: de staat krijgt de macht van het volk
Rule of law: regels machtsuitoefeningen liggen vast en machtshebbers moeten zich aan de
regels houden
Respect voor individuele rechten en vrijheden staan centraal (meningsuiting, vrije pers)
Partijsysteem:
- Geheel van alle partijen van eenzelfde politieke systeem en hun onderlinge relaties
Aantal partijen:
- Een partijsysteem
- Tweepartijensysteem
- Meerpartijensysteem
Week 4:
Vertegenwoordiging
Representatieve democratie Het volk kiest vertegenwoordigers
Vormen van vertegenwoordiging:
- (Basis) Agent & Principal (bij het analyseren van vertegenwoordigers)
Agent: de vertegenwoordiger
Principal: de persoon, instelling of groep die vertegenwoordigd wordt.
- (Vorm) Mandaat
De vertegenwoordiger krijgt een strikte opdracht (zekere mate van wantrouw)
- (Vorm) Delegatie
De vertegenwoordiger mag meer. Probeert belangen te vertegenwoordigen
- (Vorm) Vertrouwen (trustee)
De vertegenwoordiger mag naar eigen kennis handelen (is spaken van vertrouwen)
Waarom verkiezingen?
- Kern van democratisch herstel
- Opnieuw bepalen startpunt
- Verhoudingen tussen politieke partijen
- Wil van het volk laten zien
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MasterJanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.44. You're not tied to anything after your purchase.