Summary
Samenvatting Biologie Nectar 5 VWO - Hoofdstuk 10 Uitscheiding
- Course
- Institution
Samenvatting van Biologie, Hoofdstuk 10 Uitscheiding van VWO 5 (Nectar). Inclusief oefentoets met antwoorden
[Show more]
2 reviews
By: sophievanrijswijk • 3 year ago
By: at92 • 5 year ago
Seller
Follow
lisannemeijerink
Reviews received
Content preview
Samenvatting en Oefentoets:Hoofdstuk 10 Uitscheiding
VWO 5 – Boek: Noordhoff , nectar
10.1 Het interne milieu
Het interne milieu van het lichaam verwijst naar de stabiele omgeving
van vloeistoffen en chemische omstandigheden die nodig zijn voor de
normale werking van weefsels en cellen. De norm is de optimale waarde
van parameters zoals de temperatuur, bloeddruk en pH-niveau, het
behouden van de norm is belangrijk voor een gezond lichaam. Het
lichaam heeft een regelcentrum dat grote afwijkingen voorkomt. Deze
bestaat uit een receptor en een effector die samen de norm handhaven.
De normwaarde van de lichaamstemperatuur is 37 °C. De receptor is in
dit geval een temperatuurzintuig. Als de receptor een afwijkende
temperatuur meet, dan stuurt het regelcentrum impulsen naar de effector die de afwijking kan
corrigeren (koelen of opwarmen). Dit noem je een terugkoppeling. Afkoelen is een negatieve
terugkoppeling.
In het lichaam werken deze begrippen samen om homeostase te handhaven. Bij homeostase wordt
de stabiele interne omgeving van het lichaam wordt gehandhaafd, ondanks veranderingen in de
externe omstandigheden (bijvoorbeeld wanneer het buiten -10 °C is). Homeostase is het vermogen
om het interne milieu voor de cellen redelijk constant te houden. Bij homeostase gaat het erom dat
een bepaalde waarde stabiel blijft, de waarde moet binnen de onder- en bovengrens blijven. Als de
stabiele toestand van het interne milieu wordt gehandhaafd door activatie van receptoren bij
veranderingen.
De kerntemperatuur van het lichaam (hart, longen, lever en hersenen) is rond de 37 °C. De
kerntemperatuur zorgt voor een goede werking van de enzymen en diepliggende organen. De
receptor voor de kerntemperatuur zit in de hypothalamus en registreert de bloedtemperatuur. De
delen die niet tot de kern behoren hebben een schiltemperatuur, deze ligt lager dan 37 °C. De
schiltemperatuur varieert met de temperatuur van de omgeving. Kleine temperatuurzintuigen
(receptoren) de huid zorgen voor de temperatuurregeling. Zonder deze zintuigen zou je afkoelen,
, enzymen gaan dan trager werken en lichaamsfuncties raken verstoord. Bij een lage temperatuur
vernauwen de kringspieren in slagaders naar de huid, dit remt warmteverlies af.
Koorts is een reactie van je lichaam op een infectie, je krijgt een hogere lichaamstemperatuur. Een
hogere lichaamstemperatuur stimuleert de productie en afgifte van afweerstoffen. Het lichaam kan
de infectie sneller en beter bestrijden. Die verhoging van de norm voor de kamertemperatuur vindt
plaats onder invloed van een cytokine geproduceerd door witte bloedcellen bij ontstekingen.
Het is belangrijk dat het interne milieu, de samenstelling van bloed en weefselvloeistof, niet te veel
veranderd. Het regelcentrum voor die regelkringen bevindt zich in de hypothalamus.
Voorbeeld Homeostase: Bram is aan het voetballen en begint in de loop van de wedstrijd te zweten.
Het zweet bevat water met daarin opgeloste zouten. Normaal gesproken scheiden nieren water uit
voor urineproductie Om te voorkomen dat Bram te veel water verliest en zijn interne milieu
verandert, scheiden de nieren op dit moment minder water uit. De urineproductie gaat pas weer
omhoog, wanneer Bram water drinkt na de wedstrijd.
Belangrijke lichaamswaardes:
Lichaamstemperatuur gezond tussen de 36,3 en 37,3 °C.
Bloedsuikerspiegel tussen de 4 mmol/L en 8 mmol/L.
10.2 Gaswisseling
Bij inspanning neemt je ademfrequentie toe, de ademfrequentie is aantal ademhalingen per minuut.
Ook het ademvolume gaat omhoog, dit is de hoeveelheid lucht die je bij 1 ademhaling in- en
uitademt. Het maximale ademvolume is zo’n 5 L, dit is de vitale capaciteit. De vitale capaciteit
bepaalt hoeveel O2 de longen kunnen leveren aan het bloed.
De luchtpijp wordt door twee hoofdbronchiën vertakt naar steeds kleine
luchtpijptakjes, de bronchiolen. Kraakbeenringen rond luchtpijp en grote
vertakkingen voorkomen het dichtklappen van deze luchtwegen bij een
inademing. Aan de uiteinden van de bronchiolen, komt de ingeademde
lucht in de alveoli (longblaasjes) terecht.
Diffusie is het proces waarbij zuurstof (O 2) vanuit de longblaasjes naar het bloed gaat in de
bloedvaten van de longen. Koolstofdioxide (CO 2 gaat vanuit de bloedvaten terug naar de
longblaasjes. Zuurstof wordt opgenomen en koolstofdioxide wordt afgegeven. De snelheid van
diffusie wordt beïnvloed door verschillende factoren, deze snelheid staat beschreven in de wet van
Fick.
∆c
Wet van Fick: n=DA
∆x
N = aantal moleculen dat per seconde oppervlak A passeert
D = diffusiecoëfficiënt
A = diffusieoppervlak
Δc = concentratieverschil tussen hoeveelheid moleculen aan beide kanten van het diffusieoppervlak.
Δx = diffusieafstand
Als x 2x groter wordt, wordt n 2x kleiner
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisannemeijerink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now