Samenvatting teksten strafrecht. Dit is ook een deel van de leerstof die gedoceerd wordt in het vak Burgerlijk recht en strafrecht. Ik raad aan om ook eens naar mijn voordeelbundel te kijken waar alle delen van de leerstof voor het examen samen gebundeld worden.
LES 12-14: BURGERLIJK RECHT EN STRAFRECHT
BEGINSELEN VAN STRAFRECHT
HISTORIEK
BURGERRECHTELIJKE VERSUS STRAFRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
HISTORIEK EN MAATSCHAPPELIJK KADER
1. HISTORISCH OVERZICHT
- Straffen is iets van alle tijden
- Er is altijd een manier geweest om te tonen dat men iets niet oke vindt en hoe men gaat straffen
- Archaïsche stelsels
o Oog om oog, tand om tand
Je hebt mij pijngedaan, dus ik mag jou ook pijn doen
o Verbod van eigenrichting
Heft in eigen handen nemen
o Horizontale relatie (vandaag de dag verticale relatie)
Er was niemand die helemaal bovenaan stond die straf bepaalde
Strijd, tweegevecht waar ze het gingen uitvechten
Vrij primitieve manier
o Recht van sterkste > gerechtigheid
Maatschappij die vrij gewelddadig was
61
, - Middeleeuwen
o Vanaf 13e E.: feodale vorsten bemiddelen => vrede
Verstedelijking begon meer een rol te spelen
Eigen grondgebied door vorsten die probeerde te bemiddelen
o Vermening Germaans gewoonterecht (accusatoir = horizontaal = tegensprekelijk) en Romeins canonieke recht
(inquisitoir = men gaat op onderzoek uit, op basis van vaststellingen stappen ondernemen, nadien mag je je
gaan verdedigen (accusatoir))
o Bewijslast bij beklaagde
Vandaag ligt dat bij het openbaar ministerie
Aantonen dat je bv. Geen heks was
o Willekeur
o Wrede straffen (lijfstraffen)
- De verlichting (17e – 18e eeuw)
o Meer rationeel naar dingen kijken (minder vanuit emoties)
o Onmenselijke behandelingen willen niet meer
o Reactie op excessen Ancien Régime
o Magna charta = burger beschermen tegen willekeurig overheidsoptreden.
Hoe?
Legaliteitsbeginsel = alles dat we nu bestraffen staat opgenomen in de wet
Subsidiariteitsbeginsel = indien we geen andere mogelijkheid zien, gaan we straffen
o Eerst op andere manieren proberen de situatie aan te pakken
Proportionaliteitsbeginsel = straffen zijn volgens de zwaarte van je misdrijf
o Reactie op excessen Ancien Régime
o Magna charta
o Codificatie van Napoleon = strafprocedure wordt duidelijk vastgelegd
Code d’instruction criminelle 1808
Code pénal 1810
- Huidig strafrecht
o Strafwetboek 1867
o Wetboek van strafvordering 1808
Voorstellen tot vernieuwing
Wijzigingen en uitholling door rechtspraak
2. WAAROM MOET MEN STRAFFEN?
- Theorieën over straffen:
o Klassieke leer:
1ste helft 19e eeuw
Recht op bestraffing: sociaal contract
Misdrijf = overtreding strafwet
Mens = rationeel, vrije wil, “goed en kwaad” - je weet wat goed en kwaad is, dus je mag gestraft
worden, om welke reden dan ook (bv. Cleptomanie is geen reden om te mogen stelen, want je weet
wat kan en niet kan, je bent een rationeel wezen, dus je wordt gestraft)
Zonder schuld geen straf
Doel straf was dat mensen gingen nadenken over wat ze gedaan hebben en tot inzicht
komen MAAR dit werkte niet
Straf hangt af van ernst misdrijf
Schade
Schuld dader
Vaste straffen
62
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romysym. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.49. You're not tied to anything after your purchase.