Notities colleges sociale zekerheid en sociale bijstand
36 views 0 purchase
Course
Sociale zekerheid en sociale bijstand
Institution
Hogeschool Gent (HoGent)
14/20!! Dit zijn alle notities van alle lessen van sociale zekerheid en sociale bijstand gegeven door Stanislas Ossieurs. Dit is aanvullend op de syllabus en een verduidelijking ervan. Ik was in ieder college aanwezig.
SOCIALE ZEKERHEID EN
SOCIALE BIJSTAND
Voldoende om volledige syllabus te studeren
Eens kijken naar de powerpoints om te zien waar de nadruk op gelegd wordt
Geldbedragen niet vanbuiten leren!!!
Geschiedenis niet belangrijk!!
LES 1
160 000 leefloners in België
535 000 langdurige (> 1 jaar) arbeidsongeschikten in België
Collectieve schuldenregeling: persoonlijk faillissement (niet in staat eigen schulden te betalen) +
schuldbemiddelaar werkt regeling uit (max 7 jaar) om schulden terug te betalen
100 000 gezinnen
Financiering van de sociale zekerheid heeft te maken met tewerkstelling (zowel werkgever als werknemer)
38,07% van het loon gaat naar financiering van de sociale zekerheid
Fiscaliteit (fiscale inkomsten = belastingen) (enkel degene die inkomen verwerft en daarop belast wordt)
Werknemers + ambtenaren + zelfstandigen (= dé 3 statuten)
Groot verschil op vlak van sociale zekerheid: pensioensregeling
Regering De Croo: voltallige loopbaan, eenieder (gelijk welk statuut) heeft recht op minimumpensioen van
1700 euro netto
1e vraag bij sociale zekerheid: wie ben je? Werknemer, ambtenaar of zelfstandige?
Wij vooral aandacht voor zelfstandigen (ambtenaar en werknemer komt overeen, behalve pensioen)
Probleem: vergrijzing (grote financiële gevolgen voor pensioenen)
Gebrek aan instroom (ontgroening)
Ontgroening < vergrijzing (= jongere bevolking < oudere bevolking)
SYSTEEM VAN DE SOCIALE ZEKERHEID
In 1944 beslist in België om een veralgemeend verplicht systeem van sociale zekerheid in te voeren
niet facultatief, maar verplicht!! (1)
1
,Verzekeringssysteem zorgt ervoor dat je alhoewel je bijdrage betaalt, je niet automatisch iets kunt terugvragen
Bv: kinderbijslag kan enkel als je kinderen hebt (kinderloos koppel betaalt ook sociale zekerheid, maar krijgt
geen kinderbijslag)
Systeem hangt vast aan solidariteit! (2)
<-> Verenigde Staten (Obama Care veroorzaakte veel ophef)
Marginale aanslagvoet voor de burger in de VS: maximaal 15%
Belgisch model: Angelsaksisch + Bismarck
Solidariteit tussen gezond en zieken
Beroepsactieven en werklozen
Oud en jong
Gezinnen en alleenstaanden
…
Kritiek: organiseren van sociale zekerheid kost veel geld komt door tussenkomst middenveldorganisaties (3)
(bv: vakbonden, mutualiteiten, … kregen pas bestaansrecht in de 19e eeuw)
((Opheffen van de wet Le Chapelier of decreet D’Allarde Liberté, Egalité en Fraternité))
1944: middenveldorganisaties gebruiken om sociale zekerheid te introduceren en tot stand te brengen in alle
verschillende sectoren (werkloosheid, ziekte, jaarlijkse vakantie, kinderbijslag, …)
Kritiek middenveldorganisaties groeit (niet meer nodig + kosten veel geld)
Contributief karakter (4) = je moet financiële bijdragen leveren (werkgever- en werknemersbijdrage)
!! Sociale bijstand is niet contributief, sociale zekerheid wel !!
Inkomens gerelateerd karakter (5) = men kijkt wat je hebt genoten van inkomen vooraleer je kwam
aankloppen bij de sociale zekerheid (link met inkomen voor sociale zekerheid) bv: je krijgt 60% van je loon
na werkloosheid, uitzondering: werkloos na een gigantisch loon, je krijgt 60%, MAAR er is een plafond!!
BELGISCH SOCIAAL ZEKERHEIDSMODEL
Financiële druk op systeem is zo zwaar, dat we met erosie zitten (= systeem verliest zijn glans)
sociale precariteit van de burger wordt minder opgevangen door het systeem
Bv: 100 000 gezinnen zijn toegelaten door de rechtbank voor collectieve schuldenbemiddeling
Grote deel zijn in orde met ziekteverzekering
Al die mensen hebben geen hospitalisatieverzekering (40 jaar geleden had niemand dat, nu is het een
drama als je het niet hebt na hospitalisatie betaal je je blauw als je geen verzekering hebt
Is facultatief en valt buiten de ziekteverzekering
2
, Overheid is geen correcte partner communiceert niet correct over wijze waarop sociale zekerheid
bescherming biedt aan verzekerden
LES 2
Men ijvert voor behoud van sociale zekerheid in zijn originele vorm
2011: 6e staatshervorming en in 2014 gestart onder Di Rupo
Bepaalde bevoegdheden worden overgegeven van de centrale staat naar de regio’s
Communautarisering: overgeven van federale niveau naar de regio’s
Kinderbijslag: volledig van federale naar regionale niveau
Arbeidsactivering: maakt deel uit van de werkloosheid van de sociale zekerheid (werkloosheid =
federaal, arbeidsactivering = regionaal)
Uitdagingen:
Budgettaire uitdagingen
o Langdurig arbeidsongeschikten (550 000 burgers > 1 jaar ongeschikt)
o Werklozen / werkzoekenden (85 000 burgers ook zoveel openstaande vacatures!!)
o Staatsschuld: 150 miljard euro
Overheidsbeslag
o Twee domeinen:
Fiscaliteit (belastingen) (53%)
Sociale zekerheid (38,07%)
Sociale zekerheid berust op een verzekeringsmechanisme
Uitgaven > inkomsten: in de komende 5 jaar zullen de pensioenlasten met 25% stijgen (van 65000 naar 85000
miljard)
BTW-inkomsten en andere inkomsten worden gebruikt om sociale zekerheid te financieren
HISTORIEK
Dia p7 8
Otto von Bismarck: staatsman
Heeft belangrijke innovatieve beslissingen gemaakt
Bismarckmodel:
Ongeveer 1880
o Belgische sociale zekerheid: 1944
Solidariteit
Duitse systeem komt overeen met ons systeem
Vinden ons niet terug in de gesloten solidariteit (enkel solidariteit tussen werkenden)
Gebaseerd op behoeften (onafhankelijk van de grootte van de bijdragen)
Procentueel (grootverdieners betalen procentueel meer sociale zekerheid)
o Er is wel een maximum bijdrage! (6000 euro per kwartaal als zelfstandige)
o Zelfstandigen krijgen klein pensioen Men moet return on investment bieden (je krijgt iets
terug voor wat je doet van financiële bijdrage)
3
, Beveridgemodel:
Gaat om forfaitaire uitkeringen (via belastingen en ongeacht manier waarop je tewerkgesteld bent)
o Forfaitaire uitkering: vast bedrag
o Tegenstelling tot Bismarckmodel
Uitkering voor elk één
Beheer van de overheid
o Bij ons: sociale partners beheren financiële (werkgevers, werknemers)
Belgische situatie:
Compromis tussen bismarckmodel en beveridgemodel
Vervangingsinkomen:
Vervangt je inkomen
Pensioen
Werkloosheid
Arbeidsongeschiktheid
Aanvullend inkomen:
Ziektekosten
Opvoeding van kinderen
Vult je inkomen aan
Vervangingsinkomen en aanvullend inkomen kunnen simultaan voorkomen (bv: je krijgt zowel
werkloosheidsuitkering als kinderbijslag)
Bijstandsuitkering:
Onvrijwillig niet over een arbeidsinkomen beschikken
Arbeidsongeschikt = juridische term voor ziekte
Raad van State = administratief rechtscollege
Uitgangspunt artikel 23: actieve welvaartsstaat
Pro-actieve manier welvaartsstaat uitrollen
Ambitieus kijken naar inspanningen die door de overheid worden gecoördineerd (creëren
werkgelegenheid, organiseren van opleiding, …)
Solidariteit tussen:
Werkenden en werklozen
Jongeren en ouderen
o Pensioenen
o Kapitaliseren: ik spaar voor later (bv: pensioensparen)
Gezonden en zieken
Mensen met inkomen en mensen zonder
Gezinnen met kinderen en gezinnen zonder
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lukavandenbunder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.15. You're not tied to anything after your purchase.
