Summary
Samenvatting Systeem Aarde Hoofdstuk 1 VWO
- Course
- Level
- Book
Systeem Aarde Hoofdstuk 1 , aardrijkskunde voor atheneum of gymnasium. Onderdeel van domein Aarde , stof voor het CE of SE. Boek de GEO.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jonu17
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 Systeem aarde§1.1 Het ontstaan en de opbouw van de aarde
Hoe begrijp je het verleden van de aarde?
De aarde is 4.5 miljard jaar oud.
Actualiteitsprincipe : beginsel van processen die we nu op aarde zien, werkten
vroeger ook zo. Heden sleutel verleden.
Kraamkamer van de aarde
Sterren bestaan uit golven en slierten gas en stof. 4,6 Miljard jaar geleden
ontstonden in een kleine nevel van heet gas en stof door samentrekking van
zwaartekracht concentraties van deeltjes grootste massa: zon.
In de nevel vormden zich rondom de protozon planeetachtige lichamen. Door
zwaartekracht kwamen ze in botsing ze werden groter en groter.
8 grote planeten met manen, dwergplaneten, asteroïden en planetoïden die
om de zon draaien.
Schillen
2 belangrijke verschillen aarde-andere planeten :
1. Vloeibaar water
2. Inwendige gelaagdheid ; verschillende schillen met specifieke eigenschappen
Je kan bij de eigenschappen van schillen kijken naar de chemische en fysische
samenstelling.
Chemische samenstelling
Eerste 100 milj jaar van de aarde zorgden inslagen van meteorieten voor veel
warmte aarde smolt zware elementen (ijzer) zakten naar de diepte kern van
ijzer en een mantel.
Er was wss al een manteltje, groot hemellichaam sloeg in op aardopp. aarde
smolt opnieuw bij de afkoeling trad scheiding op van mineralen met hoge & lage
smelttemperatuur nog lichtere gesteenten in buurt v/h aardopp.
Zo ontstonden schillen met verschillende chemische samenstelling : differentiatie.
Aardkern : binnenste v/d aarde. Bestaat voornamelijk uit ijzer. Temp ligt tussen
3.000 en 5.000 °C.
Aardmantel : tussen aardkorst en –kern. Bestaat uit veel magnesium en ijzer. Temp
ligt tussen 2.800 (bij kern) en 1.800 °C.
Aardkorst : buitenste, dunne laag v/d aarde. Twee vormen:
1. Continentale korst : onder de continenten. Dikte van 30 tot 70 km. Licht
gesteente (veel graniet)
2. Oceanische korst : onder de oceanen. Dikte van 1 tot 7 km. Zwaar gesteente
(basalt)
, Fysische samenstelling
Hardheid van de schillen.
Lithosfeer : harde, vaste buitenlaag. Bevat aardkorst en harde bovengedeelte van
de mantel. Onder oceanen dunner dan onder continenten. Van 60 tot 150 km diep.
Asthenosfeer : onder lithosfeer. Zachtere laag. Van 60 tot
400 km diep. Op een paar plekken bij magmahaarden
gesmolten. Grootste gedeelte is plastisch gesteente.
Binnenmantel : harder deel van de mantel, onder
asthenosfeer. Van 400 tot 2.900 km diep. Hoge druk
vaster gesteente dan asthenosfeer.
Vloeibare buitenkern : buitenste deel kern, vloeibaar
gesteente
Binnenkern : binnenste deel kern, hard gesteente.
Inwendige warmte
- Bij ontstaan aarde kwam er al warmte mee (hete
nevelgassen en stof).
- De warmte van meteorietinslagen heeft zich in de aarde opgehoopt.
- Radioactiviteit van sommige gesteenten : daarbij komt warmte vrij heet,
vast gesteente verplaatst zich langzaam in de mantel richting aardopp. Zo
wordt warmte naar buiten getransporteerd.
Bij lithosfeer verplaatst warmte zich op 2 manieren:
1. Lithosfeer is te hard om plaatst te maken voor de bel heet gesteente.
Warmte wordt door geleiding naar buiten verplaatst. Moeilijk.
2. Lithosfeer breekt door de druk van het hete gesteente. Magma komt aan
het aardopp.
- Door radioactief verval kan in lange tijd het gesteente een paar honderd
graden warmer worden.
- Uitwendige warmte : zon
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jonu17. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78291 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now