Samenvatting van Thema 4 Voeding uit het boek Biologie voor Jou Havo 5b
- Bevat een nuttige samenvatting
- Belangerijke termen
- Afbeeldingen die de tekst verduidelijken
Voedingsstoffen – de bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen
→ Dienen als bouwstoffen voor groei en ontwikkeling, voor vervanging van cellen en herstel
van verwondingen
→ Dienen als brandstoffen om energie te leveren voor het verrichten van arbeid, voor het op
peil houden van de lichaamstemperatuur en voor groei, ontwikkeling en herstel
Eiwitten (protennen – bouwstoffen nodig bij het transport van stoffen, het overbrengen van signalen
van de ene cel naar de andere cel en bij chemische reactes
→ Teveel aan opgenomen eiwitten wordt niet opgeslagen; de aminozuren worden als
brandstoffen gebruikt
→ Essentële aminozuren – moeten in het voedsel aanwezig zijn omdat zij niet of in
onvoldoende hoeveelheden in het lichaam van de mens kunnen worden gevormd
Koolhydraten – vooral brandstoffen, ook
bouwstoffen (o.a. in DNA en in celmembraan
→ Een teveel aan opgenomen koolhydraten
wordt omgezet in glycogeen of vet en
opgeslagen
Voedingsvezels – stoffen afomstg uit plantaardige
voedingsmiddelen die niet door enzymen van de
mens kunnen worden verteerd
→ Functee de darmwerking bevorderen
Vetten (lipiden – functoneren als brandstof en ook
bouwstoffen (fosfolipiden in membraan
→ Een teveel aan opgenomen vetten wordt
opgeslagen onder de huid en rondom organen
→ Verzadigde vetzuren – (vooral in dierlijke
vetten verhogen het risico op afzetng van
cholesterol tegen de binnenwand van de
bloedvaten
→ Onverzadigde vetzuren – (vooral in plantaardige
vetten zorgen voor een daling van het
cholesterol
→ Essentële vetzuren – moeten in het voedsel aanwezig zijn
Water – dient als oplosmiddel en transportmiddel en bepaalt samen met de opgeloste stoffen de
osmotsche waarde van vloeistoffen in het lichaam
, → Functee bouwstoffen (in lichaamscellen
→ Organismen bestaan voor het grootste deel uit water
Mineralen (zouten – functee bouwstoffen (bijvoorbeeld calcium in de tussencelstof en
beenweefsel
→ Spoorelementen – minerealen die in gierige hoeveelheden aanwezig zijn (vaak
bestandsdelen van enzymen en hormonen
Vitaminen – bij een tekort ontstaan gebrekziekten, teveel is ook schadelijk
→ Functee bouwstoffen (o.a. als bestandsdelen van enzymen
→ Vitaminen (behalve vitamine k kunnen niet in het lichaam gevormd worden en moeten dus
is het voedsel aanwezig zijn, sommige vitaminen kunnen in het lichaam gevormd worden uit
provitaminen (die in voedsel aanwezig moeten zijn
Doelstelling 2
De schijf van vijf geef een analyse van samenstelling van voedingsmiddelen
Energiebehoefe is aaankelijk van geslacht, de leefijd, de milieu temperatuur, de lichaamsgewicht
en de lichamelijke inspanning
Mensen met veel buik vet hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes en kanker
BMI bepaalt een gezond gewicht voor je lengte
Doelstelling 3
Bacteriën en schimmels (micro-organismen kunnen voedsel bederf veroorzaken
→ Voedselvergifiging – iemand wordt ziek door gifige stoffen die zijn gemaakt door bacteriën
en schimmels in het voedsel
→ Voedselinfecte – iemand wordt ziek doordat voedsel met een ziekmakende hoeveelheid
micro-organismen in de darm terechtkomt en deze prikkelt of aantast
Conserveermiddelen en hun werking
→ Invriezen – bij lage temperatuur zijn de enzymen van micro-organismen tjdelijk inactef
→ Pasteuriseren/ steriliseren – bij hoge temperaturen zijn de enzymen van micro-organismen
definitef onwerkzaam (gedenatureerd
→ Inblikken/ vacuüm verpakken – het voedsel wordt luchtdicht verpakt zodat er geen micro-
organismen op kunnen komen
→ Gasverpakking – verpakken in een speciale verpakking met één enkel gas of een combinate
van gassen
→ Conserveermiddelen toevoegen – met bijvoorbeeld suiker, zout, zuur de
leefomstandigheden voor micro-organismen ongeschikt maken (sulfiet bij wijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller GaanVoorDie10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.