Summary
Samenvatting + jurisprudentie Europees Recht week 9
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting + jurisprudentie Europees Recht week 9
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
beterdanathenastudies
Content preview
Samenvatting week 9 EU-rechtEijsbouts e.a.: Hoofdstuk 10 p. 367-377, Hoofdstuk 9 p. 333-348
Staatsaansprakelijkheid
Francovich-arrest heeft Hof staataansprakelijkheid erkend. Hof stelt vast dat ‘het beginsel van
gemeenschapsrecht (is), dat de lidstaten verplicht zijn tot vergoeding van schade die
particulieren lijden als gevolg van schendingen van gemeenschapsrecht die hun kunnen
worden toegerekend.’ Grondslag aansprakelijk primair gevonden in het beginsel loyale
samenwerking (art. 4 lid 2 VEU) en in noodzaak volle werking Unierecht in lidstaten te
verzekeren, alsmede beginsel dat aan particulieren toegekende rechten ook daadwerkelijk
behoren te worden beschermd. Rechtsvorderingen gericht tegen lidstaten moeten bij
bevoegde nationale rechter worden aangebracht volgens regels nationale procesrecht (niet
HvJ). In NL in Den Haag. Arrest Larsy; aansprakelijkeid van toepassing op elk overheidsorgaan.
Uitoefenen publiekrechtelijke bevoegdheden is doorslaggevend.
Alhoewel grondslag EU recht voor aansprakelijkheid lidstaten een andere is dan die voor
instellingen, heeft Hof in brassie du pecheur arrest nadrukkelijk een parallel getrokken tussen
beide aansprakelijkheidsregimes: ‘de voorwaarden voor aansprakelijkheid van Staat wegens
aan particulieren veroorzaakte schade ten gevolge schending van Unierecht, mogen,
behoudens indien bijzondere omstandigheden zulks rechtvaardigen, niet verschillen van die
welke gelden voor aansprakelijkhied van de Gemeenschap in vergelijkbare situaties. Hof heeft
eigen jurisprudentie in kader art. 340 VWEU gebruikt om aansprakelijkheid lidstaten te
begrenzen.
Voldoende gekwalificeerde schending
Belangrijke voorwaarde voor bepalen aansprakelijkheid staat. In Dillenkofer arrest maakt Hof
volgende onderscheid:
1. Het is mogelijk dat lidstaat een zekere discretionaire ruimte heeft bij uitoefening van
bevoegdheid. In dat geval leidt kennelijke en ernstige miskenning van die grenzen tot
een voldoende gekwalificeerde schending;
2. Er zijn gevallen waarin geen normatieve keuzes hoeven te worden gemaakt en de
lidstaat ‘slechts een zeer beperkte of geen beoordelingsmarge had’. In die gevallen
volstaat de enkele inbreuk op het Unierecht om een voldoende gekwalificeerde
schending te doen ontstaan.
In Brasserie du pecheur en factortame geeft Hof enekel handvatten om bepalen voldoende
gekwalificeerde schending;
- De mate van duidelijkheid en nauwkeurigheid van de geschonden regel van Unierecht;
- De omvang van de keuzevrijheid/beoordelingsmarge;
- De vraag of de schending of de veroorzaakte schade opzettelijk is geschied;
- De vraag of er sprake is van een verschoonbare rechtsdwaling;
- De vraag of EU instellingen door hun handelswijze hebben bijgedragen aan de
schending.
Invulling komt in feite neer op vraag of de lidstaat te goeder trouw heeft kunnen menen dat
bepaalde maatregel in overeenstemming was met Unierecht of niet.
, Binnen NL overheidsaansprakelijkheidsrecht nadere concretisering: HR bepaalde dat staat
o.g.v. beginsel Unietrouw en art. 288 VWEU de plicht rust om EU richtlijnen juist te
implementeren. Het enkele nalaten daarvan is op zichzelf al onrechtmatig. Dit omvat mede
situatie waarin na onjuiste implementatie van richtlijn niet alsnog juist wordt
geïmplementeerd. Dit levert zelfs ‘zolang geen juiste implementatie plaatsvindt, iedere dag
een zelfstandige OD van staat op.
Rechten particulieren
Aansprakelijkheid ontstaat enkel indien geschonden norm ertoe strekt om rechten aan
particulieren toe te kennen. Europeesrechtelijk relativiteitsvereiste (schutzorm). Door lidstaat
gepleegde onrechtmatigheid kan enkel worden ingeroepen door particulieren aan wie rechten
zijn toegekend. In Francovich ging het om recht achterstallig loon uitbetaald te krijgen, in
Dillenkofer om terugbetaling van reissom bij faillissement van de touroperator en in Faccini
Dori om recht ontbinding van een colportage-ovk te vragen. Wel problematischer als
geschonden EU-recht wel mede, maar niet exclusief, rechten aan particulieren beoogt te
beschermen. Veel hangt af van de aard vd norm die in het geding is.
Causaal verband
Vereiste moet niet in absolute zin worden opgevat. Volgens rechtspraak is hieraan voldaan als
causale verband voldoende direct is. Dit criterium dient te voorkomen dat er een verplichting
zou bestaan om alle nadelige gevolgen, hoe ver verwijderd ook, te vergoeden. Rechtspraak op
dit punt nog in ontwikkeling (zie bijv. Jutta leth zaak).
De plicht tot schadebeperking
Uit Brasserie du pecheur en factorframe blijkt dat van particulieren verwacht mag worden dat
zij het nodige doen om eigen schade zoveel mogelijk te beperken. M.n. bij rechtstreeks
werkende bepalingen hebben particulieren mogelijkheid om voor nationale rechter het buiten
toepassing laten van Unierecht strijdige wetgeving te vorderen.
Leerstuk in ontwikkeling
De uitbreiding van Francovich-aansprakelijkheid tot kennelijke schendingen van Unierecht
door een nationale rechter in laatste aanleg heeft een verruiming betekend voor het NL
gangbare recht m.b.t. overheidsaansprakelijkheid voor rechterlijk optreden. Deze zogeheten
köbler-actie komt steeds vaker voor, maar tot op heden niet succesvol gebleken.
procedurele doorwerking en nationale autonomie
EU recht kan inhoudelijk nog zo’n grote doorwerking hebben (via voorrang, directe werking,
conforme interpretaite en staatsaansprakelijkheid), die inhoudelijke afspraken moeten vrijwel
altijd worden afgedwongen via nationale procedure en voorzieningen. Geruime tijd heeft in
sfeer procedurele doorwerking het primaat van nationale procesrecht gegolden onder
respectering nationale procesrechtelijke systemen. Primaat staat bekend als nationale
procedurele autonomie. Voor zover geen EU harmoniserende (procesrechtelijke)maatregelen
bestaan, houdt dit in dat particulieren, om hun rechten uit EU bron geldend te maken, zijn
aangewezen op bestaande middelen nationaal procesrecht. Gaat om regels als
absolute/relatieve competentie, ambtshalve toetsing, termijnen vordering en beroep,
bewijsrecht, voorlopige voorziening e.d. Procedurele autonomie vindt oorsprong in
rechtspraak Hof in zake Rewe en Comet (Rewe/Comet-regel aangeduid).
Nationale procesrecht moet aan twee randvoorwaarden voldoen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller beterdanathenastudies. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now